Ieder kwartaal selecteren wij een aantal cases uit de praktijk van de Nederlandse Reclame Code. Hieronder drie zaken waar de Reclame Code Commissie zich de afgelopen maanden over heeft gebogen.
Kap met die rommel
In deze zaak ging het om een YouTube reclame voor de Air-up, de drinkfles voor water die met geurpods heerlijke frisdranken simuleert. Proeven doe je met je neus, is het idee.
Volgens de klagende partij in deze zaak is er hier sprake van ongeoorloofde vergelijkende reclame. De klager vindt dat ten onrechte de indruk wordt gewekt dat de suiker- en frisdrankensector leugens verspreidt over het gebruik van suiker in frisdranken en dat suiker verslavend is. Daarmee laat de reclame zich onnodig en onterecht denigrerend en kleinerend uit over suikerhoudende (fris)dranken. Bewoordingen als “grote leugen”, “verslaafd” en “kap met die rommel” zijn in de ogen van de klagende partij te heftig.
De Reclame Code Commissie en later het College van Beroep hebben de klacht gegrond verklaard. Waarom? Air-up zet zich in de reclame uitdrukkelijk af tegen frisdrank met suikers; suiker wordt “rommel” genoemd. Aan frisdrank is suiker toegevoegd zodat consumenten hieraan verslaafd blijven… De reclame zal door consumenten worden opgevat als een directe beschuldiging aan het adres van de concurrenten die suikerhoudende frisdrank op de markt brengen. De bewering dat fabrikanten van frisdranken liegen over de noodzaak van suiker (“rommel”) voor smaak, om zodoende de klant opzettelijk verslaafd aan suiker te houden vindt geen rechtvaardiging in de feiten.
Vergelijkende reclame mag, maar claims moeten wel onderbouwd zijn en concurrenten mogen niet zomaar in diskrediet worden gebracht.
De volledige uitspraak staat hier
De stijgende zeespiegel en geen zwemdiploma van Milieudefensie
In deze zaak ging het om een tv-reclame van Milieudefensie. In de reclame horen we een kinderstem tegen een CEO zeggen dat de zeespiegel stijgt en dat hij nog geen zwemdiploma heeft. Volgens klager maakt deze reclame kinderen onnodig bang. Ook is het volgens klager niet waar wat er gezegd wordt over de stijging van de zeespiegel.
Bij deze klacht gaat het om subjectieve normen uit de Nederlandse Reclame Code, zoals de goede smaak en fatsoen en het appelleren aan gevoelens van angst (bij jonge kinderen). Bij de beoordeling hiervan stelt de Commissie zich terughoudend op. Juist omdat de invulling van deze normen per persoon verschilt. Er wordt dan gekeken of de reclame naar de huidige maatschappelijke opvattingen de grens van het toelaatbare te buiten gaat.
Daarbij letten we op de manier waarop de reclame is gepubliceerd en het effect dat deze daardoor op het publiek heeft. Hierbij wordt ook het mogelijke effect op (jonge) kinderen meegewogen. En met de vrijheid van meningsuiting wordt ook nog rekening gehouden. Dat is al met al een complexe afweging.
Het betekent dat moet worden beoordeeld of er sprake is van een dringende maatschappelijke behoefte om de reclame te weren. In dit geval is geoordeeld dat de reclame niet in strijd is met de goede smaak en het fatsoen, mede omdat niet verwacht wordt dat (jonge) kinderen deze uiting zien. De Reclame Code Commissie oordeelde dat de reclame niet appelleert aan gevoelens van angst bij jonge kinderen. De klacht is afgewezen.
Of een reclame in strijd is met subjectieve normen is afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het geval, waarbij onder meer een rol speelt op welk tijdstip en door wie en op welke manier de reclame is te zien.
De volledige uitspraak staat hier
–
Babybillendoekjes in de aanbieding! (en op)
Als een aanbieding maar heel beperkt voorradig is, moet dat in de uiting genoeg duidelijk gemaakt.
In het geval van de prachtige aanbieding voor babybillendoekjes, vond de klagende partij dat daar niet aan was voldaan. Ze was niet voor niets met hoogzwangere buik naar de zitting gekomen, want ze kreeg gelijk van de Reclame Code Commissie.
Via familie werd zij geattendeerd op een goede online aanbieding van Zwitsal babybillendoekjes bij de Kruidvat. Op het aangekondigde tijdstip zat ze klaar voor de computer maar de billendoekjes bleken al uitverkocht. Nu de actie al was gestart voor het aangekondigde tijdstip en de voorraad blijkbaar beperkt was, viste klager naast het net.
Kruidvat had niet op het gelimiteerde aanbod gewezen en geen duidelijke informatie verstrekt over de beschikbaarheid van de aanbieding. Dit is in strijd met de Nederlandse Reclame Code. Deze klacht en andere klachten over de aanbieding zijn toegewezen.
De volledige uitspraak staat hier.
