De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiecommercial voor Davitamon Glucosamine waarin over dit product onder meer wordt meegedeeld: “met mangaan voor aanmaak van kraakbeen in gewrichten.”
Samenvatting van de klacht
Klaagster is dokter. Volgens haar is aanmaak van kraakbeen door mangaan niet mogelijk. Om die reden acht klaagster de televisiecommercial misleidend.
De informatie van de Keuringsraad KOAG/KAG
De televisiecommercial is ter preventieve toetsing aan de Keuringsraad KOAG/KAG voorgelegd en van een toelatingsnummer voorzien, nu de gebruikte gezondheidsclaim op grond van het volgende toelaatbaar is. Voor mangaan mag de geautoriseerde gezondheidsclaim ‘draagt bij tot de normale vorming van bindweefsel’ worden gebruikt. In Nederland is het mogelijk om alternatieve voorbeeldbewoordingen te gebruiken. Deze staan op een lijst die is samengesteld in samenwerking met de brancheorganisaties en is afgestemd met de NVWA. Deze voorbeeldbewoordingen zijn gebaseerd op de onderliggende opinie van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA). De claim ‘Mangaan voor aanmaak van kraakbeen in de gewrichten’ stemt overeen met de toegestane voorbeeldbewoording ‘Mangaan, goed voor de aanmaak/opbouw van kraakbeen (in de gewrichten)’.
Samenvatting van het verweer
De complete uiting inclusief gezondheidsclaim is getoetst, goedgekeurd en voorzien van een toelatingsnummer. Bij het maken van gezondheidsclaims op voedingssupplementen maakt adverteerder gebruik van de claimsdatabase van de KAG. De claims die hierin als toegelaten vermeld staan, zijn uitwerkingen van gezondheidsclaims die werden goedgekeurd door de EFSA. De database is afgestemd met de NVWA. Voor de claim ‘met mangaan voor de aanmaak van kraakbeen in gewrichten’, bestaat een geautoriseerde gezondheidsclaim. Een van de toegestane variaties in bewoording is: ‘mangaan, goed voor de aanmaak/opbouw van kraakbeen (in gewrichten).’ Deze en andere claims worden ook onderbouwd in de onderliggende EFSA Opinie die is gepubliceerd in EFSA Journal 2010;8(10):1808). Adverteerder verwijst naar bronnen ter onderbouwing van de bewoordingen in de claimsdatabase en van haar stelling dat kraakbeen een vorm van bindweefsel is.
Het oordeel van de voorzitter
!) De klacht heeft betrekking op een gezondheidsclaim gebaseerd op mangaan. De voorzitter verwijst naar Verordening (EU) nr. 432/2012 tot vaststelling van een lijst van toegestane gezondheidsclaims voor levensmiddelen die niet over ziekterisicobeperking en de ontwikkeling en gezondheid van kinderen gaan. Deze lijst is gebaseerd op onafhankelijke wetenschappelijke adviezen van de EFSA. Indien in reclame voor een product een gezondheidsclaim wordt gebruikt die correspondeert met een op die lijst voorkomende goedgekeurde gezondheidsclaim, en daarbij aan de voorwaarden voor het gebruik van de claim is voldaan, wordt van de juistheid van de claim uitgegaan.
2) In voormelde lijst staat, voor zover hier van belang, de volgende door de Europese Commissie toegelaten gezondheidsclaim: “mangaan draagt bij tot de normale vorming van bindweefsel”, De in de televisiecommercial gebruikte gezondheidsclaim wijkt in zoverre hiervan af, dat daarin in verband met mangaan wordt gezegd: “voor aanmaak van kraakbeen in gewrichten”. De voorzitter begrijpt het standpunt van de Keuringsraad KOAG/KAG en adverteerder aldus, dat de in de televisiecommercial gebruikte claim in feite identiek is aan de claim zoals die in de lijst met toegelaten gezondheidsclaims is verwoord. Beoordeeld dient te worden of dit standpunt juist is. Dat in de zogenaamde lijst met toegestane voorbeeldbewoordingen staat: “Mangaan, goed voor de aanmaak/opbouw van kraakbeen (in de gewrichten)” is daarbij niet doorslaggevend, nu deze lijst, anders dan de door de Europese Commissie vastgestelde lijst, geen officiële status heeft.
3) In de voor deze zaak relevante ‘Scientific Opinion’ die is gepubliceerd in EFSA Journal 2010;8 (10):1808) staat onder meer: “In the context of the proposed wording, it is assumed that the claimed effect refers to the normal formation of connective tissue, including connective tissue in cartilage and bone. (…) A cause and effect relationship has been established between the dietary intake of manganese and contribution to normal formation of connective tissue.” Uitgaande hiervan valt de normale vorming van kraakbeen in gewrichten (‘cartilage and bone’) onder de reikwijdte van de bewuste gezondheidsclaim. Daarbij kan ‘aanmaak van’ als synoniem van ‘normale vorming van’ worden beschouwd. Op grond van het voorgaande oordeelt de voorzitter dat de formulering van de gezondheidsclaim in de bestreden uiting niet wezenlijk afwijkt van de voor mangaan goedgekeurde gezondheidsclaim. Dit leidt tot de slotsom dat in de uiting een toegestane gezondheidsclaim wordt gebruikt. Nu uit de informatie van de Keuringsraad KOAG/KAG volgt dat ook aan de verdere voorwaarden voor het gebruik van deze claim is voldaan (de uiting is door deze instantie na beoordeling van een toelatingsnummer voorzien), kan de klacht niet slagen. De voorzitter beslist als volgt.
De beslissing van de voorzitter
Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.