De bestreden uiting
Het betreft de wijze van aanbieden van ‘Nutrilon Standaard 1’ in de webshop van Coop (www.coop.nl).
De klacht
Foodwatch stelt dat uit onderzoek door haar is gebleken dat in de webshop van Coop de wettelijk vastgelegde bepalingen voor etikettering van volledige zuigelingenvoedingen ten aanzien van Nutrilon niet worden nageleefd. Dit is onwettig, oneerlijk en misleidend. Foodwatch licht dit, samengevat, als volgt toe. Foodwatch wijst op het belang van borstvoeding en noemt maatregelen op overheidsniveau die het geven van borstvoeding bevorderen. Indien ‘kunstvoeding’ nodig is, dient het juiste gebruik daarvan gewaarborgd te zijn volgens de regelgeving die geldt voor zuigelingenvoeding. De regels voor etikettering van zuigelingenvoeding liggen vast in de Warenwetregeling zuigelingenvoeding 2007, die verwijst naar Richtlijn 2006/141/EG inzake volledige zuigelingenvoeding. Alhoewel de Warenwetregeling zuigelingenvoeding 2007 op 20 juli 2016 is vervallen in verband met het intrekken van Richtlijn 2006/141, en deze regeling is vervangen door het Warenwetbesluit bijzondere voeding 2016, gelden tot 22 februari 2020 op grond van artikel 3 lid 2 van het Warenwetbesluit bijzondere voeding 2016 nog de in de Warenwetregeling zuigelingenvoeding 2007 vastgelegde voorschriften. Artikel 14 van Verordening 1169/2011, die ziet op verkoop op afstand zoals het geval is bij webwinkels van supermarkten, bepaalt dat de verplichte voedselinformatie beschikbaar moet zijn voordat de aankoop plaatsvindt. Deze informatie moet worden vermeld op het materiaal dat dient ter ondersteuning van de verkoop op afstand dan wel via andere passende en duidelijk aangegeven middelen te worden verstrekt. De Reclame Code Commissie is op grond van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) bevoegd te oordelen over het aanbieden van producten in een webshop, zoals blijkt uit eerdere uitspraken. De klacht betreft specifiek het niet of niet op juiste wijze vermelden van bepaalde, op grond van artikel 13 lid 1 en lid 4 van Richtlijn 2006/141/EG voorgeschreven mededelingen (verplichte voedselinformatie). Hierop zal in het oordeel specifiek worden ingegaan.
Het verweer van Coop
De uiting voldeed niet aan de etiketteringsregels en zal worden aangepast.
Het verweer van Nutricia
Dit wordt als volgt samengevat. Nutricia onderschrijft volledig dat borstvoeding de meest geschikte voeding voor een baby is. Nutricia voert een strikt beleid bij het maken van reclame voor volledige zuigelingenvoeding. Zij conformeert zich aan de Warenwetregeling zuigelingenvoeding 2007, gebaseerd op richtlijn 2006/141/EG, en aan de EU Regulation on Nutrition and Health Claims 1924/2006. Daarnaast hanteert Nutricia aanvullende interne richtlijnen en conformeert zij zich als lid van de Vereniging van Nederlandse Fabrikanten van Kinder- en Dieetvoedingsmiddelen (VNFKD) aan de Gedragscode reclame zuigelingenvoeding, die sinds juli 2016 van kracht is. Nutricia laat haar etiketten, websites en andere productuitingen preventief toetsen aan deze Gedragscode door de Keuringsraad KOAG/KAG. In de Gedragscode is duidelijk opgenomen dat de presentatie van zuigelingenvoeding in een webshop gepaard moel gaan met een afbeelding van de verpakking én alle informatie die op het desbetreffende etiket staat. De VNFKD heeft onlangs haar Gedragscode reclame zuigelíngenvoeding als Bijzondere Reclame Code aangemeld bij de Reclame Code Commissie. Daarmee wordt de Gedragscode in de nabije toekomst voor elke aanbieder van zuigelingenvoeding bindend. Nutricia betreurt het dat de informatie over enkele via de webshop Coop aangeboden producten niet volledig is. Nutricia zal de aanbieders van Nutrilon zuigelingenvoeding in een webshop attenderen op de verplichting om alle informatie die zichtbaar is op een etiket, ook bij een aanbod via de webshop zichtbaar te maken. Nutricia zal hiervoor, indien gewenst, de benodigde informatie aanleveren. Nutricia acht het echter de primaire verantwoordelijkheid van de webshop om zorg te dragen voor het presenteren van correcte en volledige informatie over de door Coop aangeboden producten.
Het oordeel van de voorzitter
1) De klacht ziet op de wijze waarop volledige zuigelingenvoeding in de webshop van Coop te koop is aangeboden. Volgens Foodwatch is ten aanzien van diverse producten niet voldaan aan wettelijke informatievoorschriften. De voorzitter zal beoordelen of de bestreden uiting in overeenstemming is met de wet als bedoeld in artikel 2 NRC.
2) Foodwatch verwijst naar de etiketteringsvoorschriften als vermeld in artikel 13 leden 1 en 4 van Richtlijn 2006/141/EG. Deze voorschriften zijn door middel van een verwijzing geïmplementeerd in artikel 2 van de Warenwetregeling zuigelingenvoeding 2007. Deze regeling is op 20 juli 2016 vervallen, maar de voor deze zaak relevante bepalingen blijven krachtens artikel 3 lid 2 van het Warenwetbesluit bijzondere voeding 2016 van toepassing tot het moment dat de gedelegeerde handelingen die zijn vastgesteld krachtens artikel 11 lid 1 van verordening (EU) 609/2013, van toepassing zijn. Nu deze handelingen nog niet van toepassing zijn, zal de voorzitter toetsen aan de door Foodwatch genoemde etiketteringsvoorschriften. Deze voorschriften, die bepaalde voedselinformatie voor volledige zuigelingenvoeding verplicht stellen, gelden ook bij een uitnodiging tot aankoop in verband met een overeenkomst op afstand. Krachtens artikel 14 van Verordening 1169/2011 dient immers, voor zover hier van belang, bij verkoop op afstand de verplichte voedselinformatie beschikbaar te zijn voordat de aankoop plaatsvindt. Deze informatie dient verder op duidelijke wijze te worden verstrekt.
3) De verplichte voedselinformatie betreft, voor zover in verband met de klacht relevant:
a) een vermelding dat het product specifiek geschikt is om te worden gebruikt als voeding voor zuigelingen vanaf de geboorte, wanneer zij geen borstvoeding krijgen (artikel 13 lid 1 aanhef en onder a Richtlijn 2006/141/EG);
b) de beschikbare energiewaarde, uitgedrukt in kJ en kcal, en het gehalte aan eiwitten, koolhydraten en vetten, uitgedrukt in een getal, per 100 ml gebruiksklaar product (artikel 13 lid 1 aanhef en onder c Richtlijn 2006/141/EG);
c) de gemiddelde hoeveelheid van elk mineraal dat en elke vitamine die in de bijlagen bij Richtlijn 2006/141/EG zijn vermeld, en, indien van toepassing, van choline, inositol en carnitine, uitgedrukt in een getal, per 100 ml gebruiksklaar product (artikel 13 lid 1 aanhef en onder d Richtlijn 2006/141/EG);
d) een gebruiksaanwijzing voor de juiste bereiding, bewaring en verwijdering van het product en een waarschuwing dat aan onjuiste bereiding en bewaring risico’s voor de gezondheid zijn verbonden (artikel 13 lid 1 aanhef en onder e Richtlijn 2006/141/EG);
e) het woord „Belangrijk” of gelijkwaardige aanduiding, gevolgd door de mededeling dat:1) borstvoeding te verkiezen is en 2) het product alleen dient te worden gebruikt op advies van onafhankelijke deskundigen op het gebied van geneeskunde, voeding of farmaceutische wetenschap of van personen die beroepsmatig verantwoordelijk zijn voor de zorg voor moeder en kind (artikel 13 lid 4 Richtlijn 2006/141/EG).
4) Met betrekking tot het product waarop de bestreden uiting betrekking heeft, heeft Foodwatch onweersproken gesteld dat de volgende in onderdeel 3) bedoelde verplichte voedselinformatie niet of niet correct in de uiting is weergegeven: de informatie als bedoeld sub a, c en e. In zoverre voldoet de uiting niet aan de wettelijke voorschriften. Coop heeft daardoor gehandeld in strijd met artikel 2 NRC. De voorzitter neemt daarbij nota van de mededeling van Coop dat zij de uiting inmiddels heeft aangepast. Coop heeft echter geen gewijzigde uiting overgelegd, zodat niet duidelijk is of deze inmiddels de wettelijk voorgeschreven informatie juist en volledig weergeeft. Gelet hierop zal de aanbeveling om niet meer op een dergelijke wijze producten als de onderhavige op de website aan te bieden, worden gedaan voor zover nodig. Bij deze uitkomst komt geen belang meer toe aan de vraag of ook in strijd met andere bepalingen van de NRC is gehandeld.
5) Ten aanzien van Nutricia merkt de voorzitter op dat uit het verweer van Coop kan worden afgeleid dat laatstgenoemde zelf de teksten maakt die de consument in het kader van de webshop ziet. Niet gesteld of gebleken is dat Nutricia hierbij in enige mate betrokken is geweest. Onder deze omstandigheden bestaat geen aanleiding Nutricia mede verantwoordelijk te achten voor het handelen in strijd met artikel 2 NRC door Coop.
De beslissing van de voorzitter
De voorzitter acht de bestreden uiting op de website van Coop in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC wegens het niet of niet correct vermelden van de onder 4) bedoelde informatie ten aanzien van het daar genoemde product. De voorzitter beveelt, voor zover nodig, Coop aan om in uitingen als de onderhavige de wettelijk verplichte informatie voor volledige zuigelingenvoeding voortaan juist en volledig te vermelden.
De voorzitter wijst ten aanzien van Nutricia de klacht af.