De bestreden reclame-uiting

Het betreft een uiting op www.nuon.nl waarin met betrekking tot Nuon GroenStroom onder meer staat:

–          “100% schone stroom

–            Dezelfde lage prijs als gewone stroom”.

De klacht

GroenStroom is niet 100% schoon.

GroenStroom wordt niet opgewekt uit fossiele brandstoffen, maar uit alternatieven daarvan, en wel uit een combinatie van biomassa en windenergie. Biomassa is niet 100% schoon, maar produceert CO2, evenals stroom die is opgewekt uit natuurlijke bronnen zoals kolen.

Bovendien staat het Nuon vrij om bij een tekort aan groene stroom het tekort aan te vullen met grijze stroom, die per definitie niet schoon is.  

Klaagster acht de uiting misleidend en vindt het oneerlijk tegenover concurrenten dat Nuon GroenStroom aanbiedt tegen hetzelfde tarief als normale stroom.     

Het verweer

Op grond van een desbetreffende verplichting ingevolge de Elektriciteitswet 1998 publiceert Nuon jaarlijks de verwachte samenstelling van de energiebronnen die zullen worden ingezet voor het product Nuon GroenStroom. Deze verwachting is gebaseerd op de samenstelling van het hetzelfde product in het daaraan voorafgaande jaar.

In 2009 is er geen gebruik gemaakt van zogenaamde Garanties van Oorsprong (GvO’s) voor biomassa in het product Nuon GroenStroom. GvO’s worden uitgegeven voor duurzame elektriciteit en voor elektriciteit uit warmtekrachtkoppeling.

GvO’s zijn in Nederland het enige bewijs dat een energieleverancier duurzame elektriciteit levert aan zijn klanten, de eindverbruikers. Onder duurzame of groene elektriciteit wordt verstaan elektriciteit die is opgewekt met behulp van:

– zon

– wind

– water

– biomassa.

Duurzame elektriciteit levert een bijdrage aan het milieu, omdat CO2 emissies bij duurzame elektriciteit lager liggen dan bij fossiele energie.

Klaagster vindt de term ‘100% schoon’ misleidend, gelet op de energiebron biomassa. Zoals vermeld verwacht Nuon in 2010 voor het product Nuon GroenStroom geen biomassa te gebruiken. Het staat Nuon contractueel echter vrij om de samenstelling van het product te wijzigen. Daarom is de vraag of voornoemde term correct is bij het gebruik van biomassa.

GvO’s voor biomassa worden -na controle van de herkomst van biomassa door de overheid- alleen uitgegeven wanneer de herkomst overeenkomt met de richtlijnen van  de overheid. Pas dan kan een leverancier een GvO voor biomassa inkopen.

Elektriciteit uit biomassa mag als ‘groene’ energie verkocht worden omdat:

a.

de bron duurzaam is; anders dan fossiele brandstoffen, raakt biomassa niet op en

b.

het gebruik van biomassa klimaatneutraal is; de CO2 die vrijkomt bij verbranding draagt niet bij aan het broeikaseffect. Er moet worden gekeken naar de keten; omdat de planten de CO2 in de lucht opnemen en die vervolgens wordt losgelaten bij de verbranding daarvan, wordt de biomassaketen kort-cyclisch genoemd. Hiermee wordt bedoeld dat de hoeveelheid CO2 in de lucht gelijk blijft.

Anders dan het geval is met bijvoorbeeld kolen, heeft verbranding van biomassa geen direct negatief effect op het milieu. Daarom kan biomassa als schone technologie worden aangemerkt.        

Nuon concludeert dat de term ‘100% schoon’ feitelijk juist is. Nu deze term echter wellicht een ander beeld oproept dan de consument heeft bij biomassa, heeft Nuon de claim ‘100% schoon’ gewijzigd in ‘100% groen’.

De repliek

Klaagster heeft haar standpunt nader toegelicht en heeft daarbij onder meer op het volgende gewezen.

GroenStroom, die niet ‘100% schoon is’, wordt verkocht als ‘100% schoon’, echter tegen een lagere prijs dan de ‘schone concurrerende stroom’,

De consument krijgt ten onrechte de indruk ‘100%’ schone stroom af te nemen, waardoor bewust verbruik en besparing van energie niet meer noodzakelijk is.

Tegenover de in 2009 gebruikte biomassa stonden geen GvO’s en deze biomassa mag daarom niet als schoon, groen, CO2 neutraal of duurzaam worden aangemerkt. Naast de schone vormen van energie, te weten wind, water en zonne-energie, die niet de enige componenten van GroenStroom kunnen zijn, is de herkomst van de energie binnen GroenStroom te vatten onder gewone stroom en niet schone en duurzame biomassa.

Klaagsters bezwaar richt zich op de verkoop van GroenStroom met een wisselende samenstelling, door welke samenstelling het gebruik van de begrippen schoon, groen of duurzaam voor GroenStroom niet gerechtvaardigd is.

Ook de term ‘100% groen’ acht klaagster misleidend, omdat GroenStroom deels bestaat uit ‘grijze stroom’ en ‘biomassa’ van onbekende herkomst.       

De dupliek

Adverteerder heeft zijn standpunt nader toegelicht en heeft daarbij onder meer het volgende meegedeeld.

GroenStroom wordt volledig afgedekt door GvO’s en er wordt geen grijze stroom voor dit product gebruikt. Alleen in geval van wijziging van wet- en regelgeving, waardoor er geen GvO’s kunnen worden ingekocht, heeft Nuon contractueel de mogelijkheid om voor het product GroenStroom grijze stroom te gebruiken.    

Indien Nuon besluit om GvO’s voor biomassa in te kopen voor het product GroenStroom, dan voldoen deze GvO’s aan de duurzaamheidscriteria voor biomassa. Indien een consument geen prijs stelt op het gebruik van biomassa of buitenlandse GvO’s, kan het product Natuurstroom worden gekozen; hiervoor worden alleen Nederlandse GvO’s voor wind, zon of waterkracht gebruikt. 

Het oordeel van de Commissie

De Commissie stelt voorop dat zij haar oordeel zal beperken tot de gewraakte uiting waarin met betrekking tot Nuon GroenStroom onder meer staat: “100% schone stroom”. Zij zal zich niet uitlaten over de niet in de gewraakte uiting voorkomende aanduiding ‘100% groen’, waarin Nuon de woorden “100% schoon” volgens het verweer inmiddels heeft gewijzigd.  

De mededeling “100% schone stroom” moet worden aangemerkt als een milieuclaim in de zin van artikel 1 van de Milieureclamecode (MRC).

Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder de juistheid van deze absolute milieuclaim niet aangetoond. De Commissie overweegt daartoe het volgende.

Het staat Nuon -naar zij heeft meegedeeld- contractueel vrij om de samenstelling van het product GroenStroom te wijzigen. Die wijziging kan hierin bestaan dat biomassa wordt gebruikt en in het verweer is gesteld dat verbranding van biomassa “geen direct negatief effect op het milieu” heeft. Hieruit maakt de Commissie op dat biomassa niet geheel onschadelijk is voor het milieu. Voorts kan de wijziging ook inhouden dat voor het  product GroenStroom grijze stroom wordt gebruikt, namelijk in geval van wijziging van wet- en regelgeving, waardoor er geen GvO’s kunnen worden ingekocht. Ook om deze reden acht de Commissie het begrip “100% schone stroom” te absoluut en acht zij de uiting in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC.     

De beslissing

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met de artikelen 2 en 3 MRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.