[Klacht tegen reclame LipoControl afgewezen]
De procedure
Klager heeft door middel van het online klachtenformulier op 30 januari 2014 bezwaar gemaakt tegen de hierna te noemen reclame-uiting.
Bij brief van 29 januari 2014 heeft de Keuringsraad KOAG/KAG desgevraagd informatie verstrekt aan het secretariaat van de Stichting Reclame Code.
Bij e-mail van 7 februari 2014 met bijlagen heeft adverteerder desgevraagd informatie verstrekt aan het secretariaat van de Stichting Reclame Code.
De klacht is in behandeling genomen op 13 februari 2014.
Adverteerder heeft bij brief van 20 februari 2014 verweer gevoerd.
De voorzitter van de Reclame Code Commissie heeft de klacht op 5 maart 2014 toegewezen. Een kopie van die beslissing is aan deze uitspraak gehecht.
Tegen deze beslissing heeft mr. A. Alkema, advocaat, namens adverteerder bezwaar gemaakt bij brief van 19 maart 2014.
Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om schriftelijk op dit bezwaar te reageren.
De Reclame Code Commissie (hierna: de Commissie) heeft het bezwaar behandeld in haar vergadering van 10 april 2014.
Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een mondelinge toelichting te geven.
Namens adverteerder is verschenen drs. E.G. Overeem, bijgestaan door mr. Alkema voornoemd.
Na de vergadering heeft mr. Alkema de Commissie desgevraagd nadere informatie verstrekt, en wel bij brief van 17 april 2014 met bijlagen. Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om op deze brief te reageren.
De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiereclame voor het product LipoControl. De uiting toont een vrouw die in het bijzijn van 2 vriendinnen een rode jurk probeert aan te doen; de jurk blijkt niet te passen. Intussen wordt gezegd:
“Zelfs op een middag met je beste vriendinnen kun je je ongemakkelijk voelen over je gewicht.
Het kan ook anders.
De nieuwe, natuurlijke LipoControl helpt je lichaam om gewicht te verliezen en je slanke figuur terug te krijgen.
Herwin je zelfvertrouwen en geniet volop!”.
Aan het slot van de uiting loopt een zichtbaar slankere vrouw in dezelfde jurk op voornoemde vriendinnen af en zet het product LipoControl tegenover hen op tafel.
Gezegd wordt nog:
“De nieuwe LipoControl … past perfect bij jou!
Verkrijgbaar bij de betere drogist”.
In beeld verschijnt onder meer:
“Artisjok helpt gewicht te verliezen” en
“De bereikte resultaten zijn bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. Individuele resultaten kunnen verschillen”.
De klacht
De klacht kan als volgt worden samengevat.
De reclame heeft betrekking op een tienermeisje dat niet in een jurkje blijkt te passen, omdat ze iets te dik is. Nadat ze het product LipoControl begint te gebruiken, heeft ze ineens “maatje 34”.
Volgens klager is de reclame misleidend en zet deze tieners aan om afslankpillen te kopen om daarmee aan het ideaalbeeld te voldoen, in plaats van door te sporten of gezond te eten.
Tieners zijn bijzonder vatbaar voor dit soort reclames en producten. Dit werkt eetstoornissen en obsessief eetgedrag in de hand met als gevolg anorexia.
Informatie KOAG/KAG
Deze kan als volgt worden samengevat.
Publieksreclame voor afslankproducten, zoals LipoControl, valt onder de competentie van de Keuringsraad KAG. De onderhavige uiting is voorzien van een toelatingsnummer.
Informatie van adverteerder over leeftijd actrices
Bij e-mail van 7 februari 2014 heeft adverteerder kopieën overgelegd van de paspoorten van de in de uiting optredende actrices.
Het verweer
Dit kan als volgt worden samengevat.
De commercial is goedgekeurd door de KAG en voldoet aan de geldende
Nederlandse regelgeving. Waar wordt gesteld dat de uiting speciaal was gericht op jong publiek, verwijst adverteerder naar de overgelegde kopieën van de paspoorten van de actrices. Deze zijn ouder dan 18 jaar. LipoControl wordt exclusief verkocht bij zelfstandige drogisten in Nederland. De gemiddelde leeftijd van de klanten daar is 40+. Ook de prijs van het product, € 29,95, maakt het niet toegankelijk voor een zeer jong publiek.
De beslissing van de voorzitter
Deze kan als volgt worden samengevat.
a.
Er bestaat geen aanleiding om de uiting in strijd met de wet te achten. Nu er sprake is van een gezondheidsclaim met betrekking tot een botanische stof die in het product is verwerkt, valt het product onder de overgangsregeling als bedoeld in artikel 28 lid 6 aanhef en onder b van de EG Verordening nr. 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (hierna: de Claimsverordening).
b.
Dat het product leidt tot gewichtsverlies is door adverteerder geenszins aannemelijk gemaakt. Gelet hierop geeft de commercial voor de gemiddelde consument een onjuist beeld met betrekking tot de van het gebruik van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Daarbij gaat de voorzitter uit van de gemiddelde jeugdige consument. De actrices hebben een zo jeugdige uitstraling en de uitgebeelde situaties zijn van dien aard dat de commercial met name een jong vrouwelijk publiek zal aanspreken. Het gemiddelde lid van deze groep kan ertoe worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat het anders niet had genomen. Er wordt immers een sterk afslankend effect van LipoControl gesuggereerd, waardoor gemakkelijk aan een ideaalbeeld van deze groep (slank) lijkt te kunnen worden voldaan. Nu deze werking niet aannemelijk is geworden, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Of de uiting, zoals klager stelt, eetstoornissen en obsessief lijngedrag in de hand werkt, kan in het midden blijven.
Het bezwaar tegen de voorzitterstoewijzing
Namens adverteerder is ter inleiding op de gronden van het bezwaar onder meer het volgende meegedeeld.
Claimsverordening
De claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” is een gezondheidsclaim in de zin van de Claimsverordening. Onderscheiden moeten worden claims die door EFSA zijn afgekeurd, goedgekeurd en ‘on hold’ gezet. Voor ‘on hold’ gezette claims geldt de overgangsregeling van artikel 28 Claimsverordening. Dat betekent dat deze claims mogen worden gebruikt voor de nutriënten, stoffen en levensmiddelen waarvoor ze zijn aangemeld, totdat EFSA de beoordeling van deze claims heeft afgerond. Wel is vereist dat de claims voldoen aan de in de ‘on hold’ lijst vermelde voorwaarden, onder meer betreffende de stof waarvoor de claim mag worden gebruikt en de hoeveelheid van de stof die in het product aanwezig moet zijn.
Voor Artisjok heeft EFSA de volgende claim ‘on hold’ gezet: “Promotes weight loss”. Deze claim mag worden gevoerd onder de voorwaarde dat de aanbevolen dosering minimaal 1,5 gram ofwel 1500 mg gedroogd Artisjokblad bevat. Aan deze voorwaarde wordt voldaan. LipoControl bevat per tablet immers 150 mg Artisjok extract en men dient 4 tabletten per dag in te nemen.
LipoControl en FibrePrecise®
LipoControl bevat per dagdosering 2000 mg FibrePrecise®. Dit is een vezel die voorkomt dat vet in voedsel door het lichaam wordt opgenomen en aldus helpt bij het verliezen van gewicht.
FibrePrecise® wordt ook verkocht als medisch hulpmiddel (onder het merk B-Slender). B-Slender is CE-gecertificeerd en voorzien van een CE-teken met nummeraanduiding. Dat betekent dat de werking van het hulpmiddel door een aangewezen instantie is onderzocht en goedgekeurd.
De verpakking en reclame-uitingen met betrekking tot B-Slender zijn daarnaast goedgekeurd door KOAG/KAG. De KOAG/KAG toetst uitingen met betrekking medische hulpmiddelen aan de Code voor de Publieksreclame voor Medische (Zelfzorg) Hulpmiddelen (CPMH). Daarbij wordt onder meer getoetst of de voor het hulpmiddel gevoerde claims in overeenstemming zijn met de indicaties (werking) van het hulpmiddel zoals omschreven, onderzocht en goedgekeurd in het onderzoeksrapport van de aangewezen instantie die het hulpmiddel CE-gecertificeerd heeft.
De gronden van het bezwaar luiden als volgt.
1.
De uiting is goedgekeurd door de KOAG/KAG. Deze toetst uitingen voor gezondheidsproducten aan de Code Aanprijzing Gezondheidsproducten (CAG), de Claimsverordening en de ‘on hold’ lijst.
Gelet op het bovenstaande is de uiting niet misleidend in de zin van artikel 7 CAG. Derhalve had niet mogen worden geoordeeld dat de uiting misleidend is in de zin van artikel 7 NRC.
2.
De uiting is in overeenstemming met de Claimsverordening; de claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” is een ‘on hold claim’, waarop, gezien de aanbevolen dosering Artisjok extract, de overgangsregeling van artikel 28 lid 6 Claimsverordening van toepassing is.
3.
Om de redenen genoemd onder de gronden 1 en 2 heeft adverteerder bij de voorzitter van de Commissie geen stukken overgelegd waaruit de werking van LipoControl blijkt.
Van misleiding in de zin van artikel 7 NRC is geen sprake. Adverteerder voert hiertoe het volgende aan.
i.
LipoControl bevat de vezel Fibreprecise®. Hiervoor is een CE-certificering (met nummer) verleend, hetgeen betekent dat de werking van het middel door een aangewezen instantie is onderzocht. Blijkens dit onderzoek heeft FibrePrecise® een afslankend effect. Adverteerder verwijst naar bijlage 3 bij het verweer (EC Certificate of Conformity).
De dagdosering LipoControl bevat een gelijke hoeveelheid FibrePrecise® als het medische hulpmiddel B-Slender. Nu FibrePrecise® een afslankende werking heeft, is de claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” correct.
ii.
LipoControl bevat Artisjok extract. De afslankende werking hiervan blijkt uit verschillende studies. Adverteerder verwijst naar bijlage 5 bij het verweer.
iii.
Duidelijk is vermeld dat de resultaten worden bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. De gemiddelde consument zal deze boodschap ook begrijpen, waarbij bedacht moet worden dat de consument gewend is aan in reclame gebruikelijke overdrijving. In vergelijking met andere commercials voor afslankproducten is de uiting zelfs zeer genuanceerd. De gemiddelde consument wordt niet door de uiting misleid. Dat geldt ook voor de jongere consument, op wie de reclame zich echter, zoals ook bij verweer tot uitdrukking is gebracht, niet richt.
De mondelinge behandeling
Het standpunt van adverteerder is nader toegelicht. Op die toelichting zal worden teruggekomen in het oordeel.
Verzoek aan adverteerder om nadere informatie aan de Commissie te verstrekken.
Bij e-mail van 10 april 2014 is aan adverteerder, in aansluiting op de vergadering, de volgende nadere informatie gevraagd.
a.
Op pagina 3, alinea 1 van de ter vergadering namens adverteerder overgelegde pleitnota is sprake van “het CE-certificaat en/of de daarbij gevoegd ‘Certification History Documentation’”. Dit stuk/deze stukken ontvangt de Commissie gaarne met betrekking tot het medische hulpmiddel dat adverteerder onder de naam B-Slender verkoopt.
b.
De Commissie stelt adverteerder in de gelegenheid nader toe te lichten dat de aanbevolen dosering van LipoControl, namelijk 600 Artisjok extract, voldoet aan de voorwaarde van de ‘on hold’ lijst dat de aanbevolen hoeveelheid minimaal 1500 mg gedroogd Artisjokblad is.
Nadere informatie namens adverteerder bij brief van 17 april 2014 van mr. Alkema
Mr. Alkema heeft onder meer het volgende meegedeeld.
Artisjok-extract
Als bijlage 6 wordt een overzicht overgelegd van de claims die bij EFSA ‘on hold’ staan met betrekking tot producten die Artisjok bevatten. Eén van die claims (nr. 4395) is “promotes weight loss” en blijkens het overzicht moet in de dagdosering van een product minimaal 1,5 gram (ofwel 1500 mg) gedroogd Artisjokblad zijn verwerkt om de claim voor het product te kunnen gebruiken. LipoControl bevat per dagdosering 600 mg Artisjok extract. Dit is een concentraat van gedroogd Artisjokblad; het blad wordt gereduceerd tot extract om het blad geschikt te maken voor verwerking in tabletten. In een product met 1 gram Artisjok extract is 5 gram Artisjokblad verwerkt. Verwezen wordt naar een desbetreffende verklaring (bijlage 7) van Natac Biotech, de producent van het aan adverteerder geleverde Artisjok extract.
Gelet op het bovenstaande is in een dagdosering LipoControl (600 mg x 5=) 3000 mg gedroogd Artisjokblad verwerkt.
B-Slender
B-Slender/FibreControl is een medisch hulpmiddel klasse III zoals bedoeld in de Richtlijn medische hulpmiddelen (richtlijn 93.42/EEG, zoals laatstelijk gewijzigd door richtlijn 2007/47/EG), hierna: “de richtlijn”. De richtlijn bepaalt onder meer dat medische hulpmiddelen moeten voldoen aan de “essentiële eisen” bedoeld in Bijlage I bij de richtlijn, waaronder de eis dat het hulpmiddel de door de fabrikant aangegeven prestatie levert. Om aan te tonen dat een medisch hulpmiddel voldoet aan de richtlijn, kan de producent de door die richtlijn voorgeschreven procedure volgen voor het verkrijgen van een CE-markering.
Ingevolge artikel 11 lid 1 van de richtlijn dient voor medische hulpmiddelen klasse III de conformiteitsprocedure bedoeld in Bijlage II bij de richtlijn te worden gevolgd. Uit de bij het verweer overgelegde bijlage 3 blijkt dat deze procedure is gevolgd en dat de CE-markering vervolgens is toegekend.
De benaming van de procedure conform Bijlage II, “kwaliteitswaarborgingssysteem”, kan de indruk wekken dat uitsluitend is onderzocht of de fabrikant een systeem heeft om de kwaliteit van het product te waarborgen. Het onderzoek conform Bijlage II gaat echter veel verder; zo verplicht bijlage II de fabrikant bijvoorbeeld om een procedure op te zetten om met de hulpmiddelen opgedane ervaringen te onderzoeken conform bijlage X bij de richtlijn. Deze bijlage betreft de klinische evaluatie van het product, waaruit blijkt dat het product aan de essentiële eisen van de richtlijn voldoet.
Uit pagina 1 van voornoemde bijlage 3 blijkt dat het product is onderzocht en goedgekeurd overeenkomstig Bijlage II bij de richtlijn, met uitzondering van artikel 4 van Bijlage II. Ingevolge artikel 4 dient het ontwerp van het product te worden onderzocht. Deze eis hangt samen met artikel 3 van Bijlage I bij de richtlijn, dat onder meer bepaalt dat de hulpmiddelen de door de fabrikant aangegeven prestaties moeten leveren en zodanig ontworpen moeten zijn dat zij de functies vervullen zoals die door de producent zijn gespecificeerd. Voor het onderzoek conform artikel 4 van Bijlage II wordt een separaat certificaat verstrekt; dit is pagina 2 van de bij het verweer overgelegde bijlage 3.
Uit de overgelegde certificaten blijkt dat FibrePrecise c.q. B-Slender voldoet aan de eisen van de Richtlijn Medische Hulpmiddelen.
“Appetite Control and Glycaemia”.
Ter toelichting op het in bijlage 5 bij het verweer opgenomen artikel “Appetite Control and Glycaemia” wordt -samengevat- nog het volgende meegedeeld.
Dit wetenschappelijke artikel beschrijft een studie om het effect te onderzoeken van een supplement bestaande uit Phaseolus vilgaris en Cynara scolymus (de technische term voor Artisjok) op het gevoel van verzadiging, het glucose niveau en het lipide (vet) patroon.
Blijkens het betreffende ‘double-blind, placebo-controlled clinical trial’ onder 39 personen met overgewicht
– nam het gevoel van verzadiging significant toe in de groep waaraan het middel werd toegediend en
– nam de BMI (body mass index) significant af.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie stelt voorop dat zij zich bevoegd acht de bestreden uiting te beoordelen, afzonderlijk van de beoordeling van die uiting door de Keuringsraad KOAG/KAG.
Met betrekking tot de verschillende gronden van adverteerders bezwaar tegen de beslissing van de voorzitter overweegt de Commissie het volgende.
Ad 1.
Zoals hiervoor overwogen acht de Commissie zich bevoegd over de uiting te oordelen, los van het oordeel van de KOAG/KAG over die uiting. Meer in het bijzonder staat het de (voorzitter van) de Commissie vrij een reclame-uiting misleidend in de zin van de NRC te bevinden, terwijl de KAG diezelfde uiting niet misleidend als bedoeld in artikel 7 CAG acht.
Ad 2.
De Commissie deelt het oordeel van de voorzitter dat er sprake is van een gezondheidsclaim die onder de overgangsregeling van artikel 28 lid 6 aanhef en onder b van de Claimsverordening valt. Het betreft hier de claim “Artisjok helpt gewicht te verliezen”. Door het overleggen van nadere informatie na de vergadering heeft adverteerder voldoende aannemelijk gemaakt dat de aanbevolen dagdosering van LipoControl (600 mg Artisjok extract = 3000 mg gedroogd Artisjokblad) voldoet aan de voorwaarde dat het product minimaal 1,5 gram gedroogd Artisjokblad bevat.
Ad 3.
In de voorzittersbeslissing is onder meer overwogen:
“Dat het aangeprezen product daadwerkelijk leidt tot gewichtsverlies, is door adverteerder op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt”. Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder inmiddels voldoende aannemelijk gemaakt dat LipoControl “je lichaam” “helpt” “gewicht te verliezen”, zoals in de bestreden uiting wordt gesteld.
Adverteerder heeft een aantal artikelen overgelegd betreffende de werking van Artisjok extract, welk extract deel uitmaakt van LipoControl. Voorts heeft adverteerder gewezen op de CE-certificering van de van LipoControl deel uitmakende vezel en medisch hulpmiddel FibrePrecise®. Adverteerder heeft meegedeeld dat deze vezel voorkomt dat vet in het voedsel door het lichaam wordt opgenomen en aldus helpt bij het verliezen van gewicht.
Klaagster heeft de juistheid van bovenstaande onderbouwing van de gestelde werking van LipoControl niet weersproken.
Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument de uiting niet opvatten in die zin dat men met LipoControl zonder meer in korte tijd kan afvallen. Dit geldt eveneens voor de jongere consument, op wie de uiting naar het oordeel van de Commissie niet in het bijzonder is gericht. In dit verband overweegt de Commissie dat de leeftijd van de in de uiting optredende actrices, blijkens de overgelegde kopieën van paspoorten, varieert van 21 tot 27 jaar. Waar de beelden van het wel passen van de jurk, de beelden van het niet passen van die jurk snel opvolgen, is duidelijk sprake van enige in de reclame niet ongebruikelijke overdrijving. Bovendien verschijnt duidelijk in beeld:
“De bereikte resultaten zijn bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. Individuele resultaten kunnen verschillen”.
De beslissing
De Commissie vernietigt de beslissing van de voorzitter en wijst de klacht af.
De pocedure
Klager heeft door middel van het online klachtenformulier op 30 januari 2014 bezwaar gemaakt tegen de hierna te noemen reclame-uiting.
Bij brief van 29 januari 2014 heeft de Keuringsraad KOAG/KAG desgevraagd informatie verstrekt aan het secretariaat van de Stichting Reclame Code.
Bij e-mail van 7 februari 2014 met bijlagen heeft adverteerder desgevraagd informatie verstrekt aan het secretariaat van de Stichting Reclame Code.
De klacht is in behandeling genomen op 13 februari 2014.
Adverteerder heeft bij brief van 20 februari 2014 verweer gevoerd.
De voorzitter van de Reclame Code Commissie heeft de klacht op 5 maart 2014 toegewezen. Een kopie van die beslissing is aan deze uitspraak gehecht.
Tegen deze beslissing heeft mr. A. Alkema, advocaat, namens adverteerder bezwaar gemaakt bij brief van 19 maart 2014.
Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om schriftelijk op dit bezwaar te reageren.
De Reclame Code Commissie (hierna: de Commissie) heeft het bezwaar behandeld in haar vergadering van 10 april 2014.
Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een mondelinge toelichting te geven.
Namens adverteerder is verschenen drs. E.G. Overeem, bijgestaan door mr. Alkema voornoemd.
Na de vergadering heeft mr. Alkema de Commissie desgevraagd nadere informatie verstrekt, en wel bij brief van 17 april 2014 met bijlagen. Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om op deze brief te reageren.
De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiereclame voor het product LipoControl. De uiting toont een vrouw die in het bijzijn van 2 vriendinnen een rode jurk probeert aan te doen; de jurk blijkt niet te passen. Intussen wordt gezegd:
“Zelfs op een middag met je beste vriendinnen kun je je ongemakkelijk voelen over je gewicht.
Het kan ook anders.
De nieuwe, natuurlijke LipoControl helpt je lichaam om gewicht te verliezen en je slanke figuur terug te krijgen.
Herwin je zelfvertrouwen en geniet volop!”.
Aan het slot van de uiting loopt een zichtbaar slankere vrouw in dezelfde jurk op voornoemde vriendinnen af en zet het product LipoControl tegenover hen op tafel.
Gezegd wordt nog:
“De nieuwe LipoControl … past perfect bij jou!
Verkrijgbaar bij de betere drogist”.
In beeld verschijnt onder meer:
“Artisjok helpt gewicht te verliezen” en
“De bereikte resultaten zijn bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. Individuele resultaten kunnen verschillen”.
De klacht
De klacht kan als volgt worden samengevat.
De reclame heeft betrekking op een tienermeisje dat niet in een jurkje blijkt te passen, omdat ze iets te dik is. Nadat ze het product LipoControl begint te gebruiken, heeft ze ineens “maatje 34”.
Volgens klager is de reclame misleidend en zet deze tieners aan om afslankpillen te kopen om daarmee aan het ideaalbeeld te voldoen, in plaats van door te sporten of gezond te eten.
Tieners zijn bijzonder vatbaar voor dit soort reclames en producten. Dit werkt eetstoornissen en obsessief eetgedrag in de hand met als gevolg anorexia.
Informatie KOAG/KAG
Deze kan als volgt worden samengevat.
Publieksreclame voor afslankproducten, zoals LipoControl, valt onder de competentie van de Keuringsraad KAG. De onderhavige uiting is voorzien van een toelatingsnummer.
Informatie van adverteerder over leeftijd actrices
Bij e-mail van 7 februari 2014 heeft adverteerder kopieën overgelegd van de paspoorten van de in de uiting optredende actrices.
Het verweer
Dit kan als volgt worden samengevat.
De commercial is goedgekeurd door de KAG en voldoet aan de geldende
Nederlandse regelgeving. Waar wordt gesteld dat de uiting speciaal was gericht op jong publiek, verwijst adverteerder naar de overgelegde kopieën van de paspoorten van de actrices. Deze zijn ouder dan 18 jaar. LipoControl wordt exclusief verkocht bij zelfstandige drogisten in Nederland. De gemiddelde leeftijd van de klanten daar is 40+. Ook de prijs van het product, € 29,95, maakt het niet toegankelijk voor een zeer jong publiek.
De beslissing van de voorzitter
Deze kan als volgt worden samengevat.
a.
Er bestaat geen aanleiding om de uiting in strijd met de wet te achten. Nu er sprake is van een gezondheidsclaim met betrekking tot een botanische stof die in het product is verwerkt, valt het product onder de overgangsregeling als bedoeld in artikel 28 lid 6 aanhef en onder b van de EG Verordening nr. 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (hierna: de Claimsverordening).
b.
Dat het product leidt tot gewichtsverlies is door adverteerder geenszins aannemelijk gemaakt. Gelet hierop geeft de commercial voor de gemiddelde consument een onjuist beeld met betrekking tot de van het gebruik van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Daarbij gaat de voorzitter uit van de gemiddelde jeugdige consument. De actrices hebben een zo jeugdige uitstraling en de uitgebeelde situaties zijn van dien aard dat de commercial met name een jong vrouwelijk publiek zal aanspreken. Het gemiddelde lid van deze groep kan ertoe worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat het anders niet had genomen. Er wordt immers een sterk afslankend effect van LipoControl gesuggereerd, waardoor gemakkelijk aan een ideaalbeeld van deze groep (slank) lijkt te kunnen worden voldaan. Nu deze werking niet aannemelijk is geworden, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Of de uiting, zoals klager stelt, eetstoornissen en obsessief lijngedrag in de hand werkt, kan in het midden blijven.
Het bezwaar tegen de voorzitterstoewijzing
Namens adverteerder is ter inleiding op de gronden van het bezwaar onder meer het volgende meegedeeld.
Claimsverordening
De claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” is een gezondheidsclaim in de zin van de Claimsverordening. Onderscheiden moeten worden claims die door EFSA zijn afgekeurd, goedgekeurd en ‘on hold’ gezet. Voor ‘on hold’ gezette claims geldt de overgangsregeling van artikel 28 Claimsverordening. Dat betekent dat deze claims mogen worden gebruikt voor de nutriënten, stoffen en levensmiddelen waarvoor ze zijn aangemeld, totdat EFSA de beoordeling van deze claims heeft afgerond. Wel is vereist dat de claims voldoen aan de in de ‘on hold’ lijst vermelde voorwaarden, onder meer betreffende de stof waarvoor de claim mag worden gebruikt en de hoeveelheid van de stof die in het product aanwezig moet zijn.
Voor Artisjok heeft EFSA de volgende claim ‘on hold’ gezet: “Promotes weight loss”. Deze claim mag worden gevoerd onder de voorwaarde dat de aanbevolen dosering minimaal 1,5 gram ofwel 1500 mg gedroogd Artisjokblad bevat. Aan deze voorwaarde wordt voldaan. LipoControl bevat per tablet immers 150 mg Artisjok extract en men dient 4 tabletten per dag in te nemen.
LipoControl en FibrePrecise®
LipoControl bevat per dagdosering 2000 mg FibrePrecise®. Dit is een vezel die voorkomt dat vet in voedsel door het lichaam wordt opgenomen en aldus helpt bij het verliezen van gewicht.
FibrePrecise® wordt ook verkocht als medisch hulpmiddel (onder het merk B-Slender). B-Slender is CE-gecertificeerd en voorzien van een CE-teken met nummeraanduiding. Dat betekent dat de werking van het hulpmiddel door een aangewezen instantie is onderzocht en goedgekeurd.
De verpakking en reclame-uitingen met betrekking tot B-Slender zijn daarnaast goedgekeurd door KOAG/KAG. De KOAG/KAG toetst uitingen met betrekking medische hulpmiddelen aan de Code voor de Publieksreclame voor Medische (Zelfzorg) Hulpmiddelen (CPMH). Daarbij wordt onder meer getoetst of de voor het hulpmiddel gevoerde claims in overeenstemming zijn met de indicaties (werking) van het hulpmiddel zoals omschreven, onderzocht en goedgekeurd in het onderzoeksrapport van de aangewezen instantie die het hulpmiddel CE-gecertificeerd heeft.
De gronden van het bezwaar luiden als volgt.
1.
De uiting is goedgekeurd door de KOAG/KAG. Deze toetst uitingen voor gezondheidsproducten aan de Code Aanprijzing Gezondheidsproducten (CAG), de Claimsverordening en de ‘on hold’ lijst.
Gelet op het bovenstaande is de uiting niet misleidend in de zin van artikel 7 CAG. Derhalve had niet mogen worden geoordeeld dat de uiting misleidend is in de zin van artikel 7 NRC.
2.
De uiting is in overeenstemming met de Claimsverordening; de claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” is een ‘on hold claim’, waarop, gezien de aanbevolen dosering Artisjok extract, de overgangsregeling van artikel 28 lid 6 Claimsverordening van toepassing is.
3.
Om de redenen genoemd onder de gronden 1 en 2 heeft adverteerder bij de voorzitter van de Commissie geen stukken overgelegd waaruit de werking van LipoControl blijkt.
Van misleiding in de zin van artikel 7 NRC is geen sprake. Adverteerder voert hiertoe het volgende aan.
i.
LipoControl bevat de vezel Fibreprecise®. Hiervoor is een CE-certificering (met nummer) verleend, hetgeen betekent dat de werking van het middel door een aangewezen instantie is onderzocht. Blijkens dit onderzoek heeft FibrePrecise® een afslankend effect. Adverteerder verwijst naar bijlage 3 bij het verweer (EC Certificate of Conformity).
De dagdosering LipoControl bevat een gelijke hoeveelheid FibrePrecise® als het medische hulpmiddel B-Slender. Nu FibrePrecise® een afslankende werking heeft, is de claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” correct.
ii.
LipoControl bevat Artisjok extract. De afslankende werking hiervan blijkt uit verschillende studies. Adverteerder verwijst naar bijlage 5 bij het verweer.
iii.
Duidelijk is vermeld dat de resultaten worden bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. De gemiddelde consument zal deze boodschap ook begrijpen, waarbij bedacht moet worden dat de consument gewend is aan in reclame gebruikelijke overdrijving. In vergelijking met andere commercials voor afslankproducten is de uiting zelfs zeer genuanceerd. De gemiddelde consument wordt niet door de uiting misleid. Dat geldt ook voor de jongere consument, op wie de reclame zich echter, zoals ook bij verweer tot uitdrukking is gebracht, niet richt.
De mondelinge behandeling
Het standpunt van adverteerder is nader toegelicht. Op die toelichting zal worden teruggekomen in het oordeel.
Verzoek aan adverteerder om nadere informatie aan de Commissie te verstrekken.
Bij e-mail van 10 april 2014 is aan adverteerder, in aansluiting op de vergadering, de volgende nadere informatie gevraagd.
a.
Op pagina 3, alinea 1 van de ter vergadering namens adverteerder overgelegde pleitnota is sprake van “het CE-certificaat en/of de daarbij gevoegd ‘Certification History Documentation’”. Dit stuk/deze stukken ontvangt de Commissie gaarne met betrekking tot het medische hulpmiddel dat adverteerder onder de naam B-Slender verkoopt.
b.
De Commissie stelt adverteerder in de gelegenheid nader toe te lichten dat de aanbevolen dosering van LipoControl, namelijk 600 Artisjok extract, voldoet aan de voorwaarde van de ‘on hold’ lijst dat de aanbevolen hoeveelheid minimaal 1500 mg gedroogd Artisjokblad is.
Nadere informatie namens adverteerder bij brief van 17 april 2014 van mr. Alkema
Mr. Alkema heeft onder meer het volgende meegedeeld.
Artisjok-extract
Als bijlage 6 wordt een overzicht overgelegd van de claims die bij EFSA ‘on hold’ staan met betrekking tot producten die Artisjok bevatten. Eén van die claims (nr. 4395) is “promotes weight loss” en blijkens het overzicht moet in de dagdosering van een product minimaal 1,5 gram (ofwel 1500 mg) gedroogd Artisjokblad zijn verwerkt om de claim voor het product te kunnen gebruiken. LipoControl bevat per dagdosering 600 mg Artisjok extract. Dit is een concentraat van gedroogd Artisjokblad; het blad wordt gereduceerd tot extract om het blad geschikt te maken voor verwerking in tabletten. In een product met 1 gram Artisjok extract is 5 gram Artisjokblad verwerkt. Verwezen wordt naar een desbetreffende verklaring (bijlage 7) van Natac Biotech, de producent van het aan adverteerder geleverde Artisjok extract.
Gelet op het bovenstaande is in een dagdosering LipoControl (600 mg x 5=) 3000 mg gedroogd Artisjokblad verwerkt.
B-Slender
B-Slender/FibreControl is een medisch hulpmiddel klasse III zoals bedoeld in de Richtlijn medische hulpmiddelen (richtlijn 93.42/EEG, zoals laatstelijk gewijzigd door richtlijn 2007/47/EG), hierna: “de richtlijn”. De richtlijn bepaalt onder meer dat medische hulpmiddelen moeten voldoen aan de “essentiële eisen” bedoeld in Bijlage I bij de richtlijn, waaronder de eis dat het hulpmiddel de door de fabrikant aangegeven prestatie levert. Om aan te tonen dat een medisch hulpmiddel voldoet aan de richtlijn, kan de producent de door die richtlijn voorgeschreven procedure volgen voor het verkrijgen van een CE-markering.
Ingevolge artikel 11 lid 1 van de richtlijn dient voor medische hulpmiddelen klasse III de conformiteitsprocedure bedoeld in Bijlage II bij de richtlijn te worden gevolgd. Uit de bij het verweer overgelegde bijlage 3 blijkt dat deze procedure is gevolgd en dat de CE-markering vervolgens is toegekend.
De benaming van de procedure conform Bijlage II, “kwaliteitswaarborgingssysteem”, kan de indruk wekken dat uitsluitend is onderzocht of de fabrikant een systeem heeft om de kwaliteit van het product te waarborgen. Het onderzoek conform Bijlage II gaat echter veel verder; zo verplicht bijlage II de fabrikant bijvoorbeeld om een procedure op te zetten om met de hulpmiddelen opgedane ervaringen te onderzoeken conform bijlage X bij de richtlijn. Deze bijlage betreft de klinische evaluatie van het product, waaruit blijkt dat het product aan de essentiële eisen van de richtlijn voldoet.
Uit pagina 1 van voornoemde bijlage 3 blijkt dat het product is onderzocht en goedgekeurd overeenkomstig Bijlage II bij de richtlijn, met uitzondering van artikel 4 van Bijlage II. Ingevolge artikel 4 dient het ontwerp van het product te worden onderzocht. Deze eis hangt samen met artikel 3 van Bijlage I bij de richtlijn, dat onder meer bepaalt dat de hulpmiddelen de door de fabrikant aangegeven prestaties moeten leveren en zodanig ontworpen moeten zijn dat zij de functies vervullen zoals die door de producent zijn gespecificeerd. Voor het onderzoek conform artikel 4 van Bijlage II wordt een separaat certificaat verstrekt; dit is pagina 2 van de bij het verweer overgelegde bijlage 3.
Uit de overgelegde certificaten blijkt dat FibrePrecise c.q. B-Slender voldoet aan de eisen van de Richtlijn Medische Hulpmiddelen.
“Appetite Control and Glycaemia”.
Ter toelichting op het in bijlage 5 bij het verweer opgenomen artikel “Appetite Control and Glycaemia” wordt -samengevat- nog het volgende meegedeeld.
Dit wetenschappelijke artikel beschrijft een studie om het effect te onderzoeken van een supplement bestaande uit Phaseolus vilgaris en Cynara scolymus (de technische term voor Artisjok) op het gevoel van verzadiging, het glucose niveau en het lipide (vet) patroon.
Blijkens het betreffende ‘double-blind, placebo-controlled clinical trial’ onder 39 personen met overgewicht
– nam het gevoel van verzadiging significant toe in de groep waaraan het middel werd toegediend en
– nam de BMI (body mass index) significant af.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie stelt voorop dat zij zich bevoegd acht de bestreden uiting te beoordelen, afzonderlijk van de beoordeling van die uiting door de Keuringsraad KOAG/KAG.
Met betrekking tot de verschillende gronden van adverteerders bezwaar tegen de beslissing van de voorzitter overweegt de Commissie het volgende.
Ad 1.
Zoals hiervoor overwogen acht de Commissie zich bevoegd over de uiting te oordelen, los van het oordeel van de KOAG/KAG over die uiting. Meer in het bijzonder staat het de (voorzitter van) de Commissie vrij een reclame-uiting misleidend in de zin van de NRC te bevinden, terwijl de KAG diezelfde uiting niet misleidend als bedoeld in artikel 7 CAG acht.
Ad 2.
De Commissie deelt het oordeel van de voorzitter dat er sprake is van een gezondheidsclaim die onder de overgangsregeling van artikel 28 lid 6 aanhef en onder b van de Claimsverordening valt. Het betreft hier de claim “Artisjok helpt gewicht te verliezen”. Door het overleggen van nadere informatie na de vergadering heeft adverteerder voldoende aannemelijk gemaakt dat de aanbevolen dagdosering van LipoControl (600 mg Artisjok extract = 3000 mg gedroogd Artisjokblad) voldoet aan de voorwaarde dat het product minimaal 1,5 gram gedroogd Artisjokblad bevat.
Ad 3.
In de voorzittersbeslissing is onder meer overwogen:
“Dat het aangeprezen product daadwerkelijk leidt tot gewichtsverlies, is door adverteerder op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt”. Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder inmiddels voldoende aannemelijk gemaakt dat LipoControl “je lichaam” “helpt” “gewicht te verliezen”, zoals in de bestreden uiting wordt gesteld.
Adverteerder heeft een aantal artikelen overgelegd betreffende de werking van Artisjok extract, welk extract deel uitmaakt van LipoControl. Voorts heeft adverteerder gewezen op de CE-certificering van de van LipoControl deel uitmakende vezel en medisch hulpmiddel FibrePrecise®. Adverteerder heeft meegedeeld dat deze vezel voorkomt dat vet in het voedsel door het lichaam wordt opgenomen en aldus helpt bij het verliezen van gewicht.
Klaagster heeft de juistheid van bovenstaande onderbouwing van de gestelde werking van LipoControl niet weersproken.
Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument de uiting niet opvatten in die zin dat men met LipoControl zonder meer in korte tijd kan afvallen. Dit geldt eveneens voor de jongere consument, op wie de uiting naar het oordeel van de Commissie niet in het bijzonder is gericht. In dit verband overweegt de Commissie dat de leeftijd van de in de uiting optredende actrices, blijkens de overgelegde kopieën van paspoorten, varieert van 21 tot 27 jaar. Waar de beelden van het wel passen van de jurk, de beelden van het niet passen van die jurk snel opvolgen, is duidelijk sprake van enige in de reclame niet ongebruikelijke overdrijving. Bovendien verschijnt duidelijk in beeld:
“De bereikte resultaten zijn bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. Individuele resultaten kunnen verschillen”.
De beslissing
De Commissie vernietigt de beslissing van de voorzitter en wijst de klacht af.
De procedure
Klager heeft door middel van het online klachtenformulier op 30 januari 2014 bezwaar gemaakt tegen de hierna te noemen reclame-uiting.
Bij brief van 29 januari 2014 heeft de Keuringsraad KOAG/KAG desgevraagd informatie verstrekt aan het secretariaat van de Stichting Reclame Code.
Bij e-mail van 7 februari 2014 met bijlagen heeft adverteerder desgevraagd informatie verstrekt aan het secretariaat van de Stichting Reclame Code.
De klacht is in behandeling genomen op 13 februari 2014.
Adverteerder heeft bij brief van 20 februari 2014 verweer gevoerd.
De voorzitter van de Reclame Code Commissie heeft de klacht op 5 maart 2014 toegewezen. Een kopie van die beslissing is aan deze uitspraak gehecht.
Tegen deze beslissing heeft mr. A. Alkema, advocaat, namens adverteerder bezwaar gemaakt bij brief van 19 maart 2014.
Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om schriftelijk op dit bezwaar te reageren.
De Reclame Code Commissie (hierna: de Commissie) heeft het bezwaar behandeld in haar vergadering van 10 april 2014.
Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een mondelinge toelichting te geven.
Namens adverteerder is verschenen drs. E.G. Overeem, bijgestaan door mr. Alkema voornoemd.
Na de vergadering heeft mr. Alkema de Commissie desgevraagd nadere informatie verstrekt, en wel bij brief van 17 april 2014 met bijlagen. Klaagster heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om op deze brief te reageren.
De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiereclame voor het product LipoControl. De uiting toont een vrouw die in het bijzijn van 2 vriendinnen een rode jurk probeert aan te doen; de jurk blijkt niet te passen. Intussen wordt gezegd:
“Zelfs op een middag met je beste vriendinnen kun je je ongemakkelijk voelen over je gewicht.
Het kan ook anders.
De nieuwe, natuurlijke LipoControl helpt je lichaam om gewicht te verliezen en je slanke figuur terug te krijgen.
Herwin je zelfvertrouwen en geniet volop!”.
Aan het slot van de uiting loopt een zichtbaar slankere vrouw in dezelfde jurk op voornoemde vriendinnen af en zet het product LipoControl tegenover hen op tafel.
Gezegd wordt nog:
“De nieuwe LipoControl … past perfect bij jou!
Verkrijgbaar bij de betere drogist”.
In beeld verschijnt onder meer:
“Artisjok helpt gewicht te verliezen” en
“De bereikte resultaten zijn bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. Individuele resultaten kunnen verschillen”.
De klacht
De klacht kan als volgt worden samengevat.
De reclame heeft betrekking op een tienermeisje dat niet in een jurkje blijkt te passen, omdat ze iets te dik is. Nadat ze het product LipoControl begint te gebruiken, heeft ze ineens “maatje 34”.
Volgens klager is de reclame misleidend en zet deze tieners aan om afslankpillen te kopen om daarmee aan het ideaalbeeld te voldoen, in plaats van door te sporten of gezond te eten.
Tieners zijn bijzonder vatbaar voor dit soort reclames en producten. Dit werkt eetstoornissen en obsessief eetgedrag in de hand met als gevolg anorexia.
Informatie KOAG/KAG
Deze kan als volgt worden samengevat.
Publieksreclame voor afslankproducten, zoals LipoControl, valt onder de competentie van de Keuringsraad KAG. De onderhavige uiting is voorzien van een toelatingsnummer.
Informatie van adverteerder over leeftijd actrices
Bij e-mail van 7 februari 2014 heeft adverteerder kopieën overgelegd van de paspoorten van de in de uiting optredende actrices.
Het verweer
Dit kan als volgt worden samengevat.
De commercial is goedgekeurd door de KAG en voldoet aan de geldende
Nederlandse regelgeving. Waar wordt gesteld dat de uiting speciaal was gericht op jong publiek, verwijst adverteerder naar de overgelegde kopieën van de paspoorten van de actrices. Deze zijn ouder dan 18 jaar. LipoControl wordt exclusief verkocht bij zelfstandige drogisten in Nederland. De gemiddelde leeftijd van de klanten daar is 40+. Ook de prijs van het product, € 29,95, maakt het niet toegankelijk voor een zeer jong publiek.
De beslissing van de voorzitter
Deze kan als volgt worden samengevat.
a.
Er bestaat geen aanleiding om de uiting in strijd met de wet te achten. Nu er sprake is van een gezondheidsclaim met betrekking tot een botanische stof die in het product is verwerkt, valt het product onder de overgangsregeling als bedoeld in artikel 28 lid 6 aanhef en onder b van de EG Verordening nr. 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (hierna: de Claimsverordening).
b.
Dat het product leidt tot gewichtsverlies is door adverteerder geenszins aannemelijk gemaakt. Gelet hierop geeft de commercial voor de gemiddelde consument een onjuist beeld met betrekking tot de van het gebruik van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Daarbij gaat de voorzitter uit van de gemiddelde jeugdige consument. De actrices hebben een zo jeugdige uitstraling en de uitgebeelde situaties zijn van dien aard dat de commercial met name een jong vrouwelijk publiek zal aanspreken. Het gemiddelde lid van deze groep kan ertoe worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat het anders niet had genomen. Er wordt immers een sterk afslankend effect van LipoControl gesuggereerd, waardoor gemakkelijk aan een ideaalbeeld van deze groep (slank) lijkt te kunnen worden voldaan. Nu deze werking niet aannemelijk is geworden, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Of de uiting, zoals klager stelt, eetstoornissen en obsessief lijngedrag in de hand werkt, kan in het midden blijven.
Het bezwaar tegen de voorzitterstoewijzing
Namens adverteerder is ter inleiding op de gronden van het bezwaar onder meer het volgende meegedeeld.
Claimsverordening
De claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” is een gezondheidsclaim in de zin van de Claimsverordening. Onderscheiden moeten worden claims die door EFSA zijn afgekeurd, goedgekeurd en ‘on hold’ gezet. Voor ‘on hold’ gezette claims geldt de overgangsregeling van artikel 28 Claimsverordening. Dat betekent dat deze claims mogen worden gebruikt voor de nutriënten, stoffen en levensmiddelen waarvoor ze zijn aangemeld, totdat EFSA de beoordeling van deze claims heeft afgerond. Wel is vereist dat de claims voldoen aan de in de ‘on hold’ lijst vermelde voorwaarden, onder meer betreffende de stof waarvoor de claim mag worden gebruikt en de hoeveelheid van de stof die in het product aanwezig moet zijn.
Voor Artisjok heeft EFSA de volgende claim ‘on hold’ gezet: “Promotes weight loss”. Deze claim mag worden gevoerd onder de voorwaarde dat de aanbevolen dosering minimaal 1,5 gram ofwel 1500 mg gedroogd Artisjokblad bevat. Aan deze voorwaarde wordt voldaan. LipoControl bevat per tablet immers 150 mg Artisjok extract en men dient 4 tabletten per dag in te nemen.
LipoControl en FibrePrecise®
LipoControl bevat per dagdosering 2000 mg FibrePrecise®. Dit is een vezel die voorkomt dat vet in voedsel door het lichaam wordt opgenomen en aldus helpt bij het verliezen van gewicht.
FibrePrecise® wordt ook verkocht als medisch hulpmiddel (onder het merk B-Slender). B-Slender is CE-gecertificeerd en voorzien van een CE-teken met nummeraanduiding. Dat betekent dat de werking van het hulpmiddel door een aangewezen instantie is onderzocht en goedgekeurd.
De verpakking en reclame-uitingen met betrekking tot B-Slender zijn daarnaast goedgekeurd door KOAG/KAG. De KOAG/KAG toetst uitingen met betrekking medische hulpmiddelen aan de Code voor de Publieksreclame voor Medische (Zelfzorg) Hulpmiddelen (CPMH). Daarbij wordt onder meer getoetst of de voor het hulpmiddel gevoerde claims in overeenstemming zijn met de indicaties (werking) van het hulpmiddel zoals omschreven, onderzocht en goedgekeurd in het onderzoeksrapport van de aangewezen instantie die het hulpmiddel CE-gecertificeerd heeft.
De gronden van het bezwaar luiden als volgt.
1.
De uiting is goedgekeurd door de KOAG/KAG. Deze toetst uitingen voor gezondheidsproducten aan de Code Aanprijzing Gezondheidsproducten (CAG), de Claimsverordening en de ‘on hold’ lijst.
Gelet op het bovenstaande is de uiting niet misleidend in de zin van artikel 7 CAG. Derhalve had niet mogen worden geoordeeld dat de uiting misleidend is in de zin van artikel 7 NRC.
2.
De uiting is in overeenstemming met de Claimsverordening; de claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” is een ‘on hold claim’, waarop, gezien de aanbevolen dosering Artisjok extract, de overgangsregeling van artikel 28 lid 6 Claimsverordening van toepassing is.
3.
Om de redenen genoemd onder de gronden 1 en 2 heeft adverteerder bij de voorzitter van de Commissie geen stukken overgelegd waaruit de werking van LipoControl blijkt.
Van misleiding in de zin van artikel 7 NRC is geen sprake. Adverteerder voert hiertoe het volgende aan.
i.
LipoControl bevat de vezel Fibreprecise®. Hiervoor is een CE-certificering (met nummer) verleend, hetgeen betekent dat de werking van het middel door een aangewezen instantie is onderzocht. Blijkens dit onderzoek heeft FibrePrecise® een afslankend effect. Adverteerder verwijst naar bijlage 3 bij het verweer (EC Certificate of Conformity).
De dagdosering LipoControl bevat een gelijke hoeveelheid FibrePrecise® als het medische hulpmiddel B-Slender. Nu FibrePrecise® een afslankende werking heeft, is de claim “helpt (je lichaam om) gewicht te verliezen” correct.
ii.
LipoControl bevat Artisjok extract. De afslankende werking hiervan blijkt uit verschillende studies. Adverteerder verwijst naar bijlage 5 bij het verweer.
iii.
Duidelijk is vermeld dat de resultaten worden bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. De gemiddelde consument zal deze boodschap ook begrijpen, waarbij bedacht moet worden dat de consument gewend is aan in reclame gebruikelijke overdrijving. In vergelijking met andere commercials voor afslankproducten is de uiting zelfs zeer genuanceerd. De gemiddelde consument wordt niet door de uiting misleid. Dat geldt ook voor de jongere consument, op wie de reclame zich echter, zoals ook bij verweer tot uitdrukking is gebracht, niet richt.
De mondelinge behandeling
Het standpunt van adverteerder is nader toegelicht. Op die toelichting zal worden teruggekomen in het oordeel.
Verzoek aan adverteerder om nadere informatie aan de Commissie te verstrekken.
Bij e-mail van 10 april 2014 is aan adverteerder, in aansluiting op de vergadering, de volgende nadere informatie gevraagd.
a.
Op pagina 3, alinea 1 van de ter vergadering namens adverteerder overgelegde pleitnota is sprake van “het CE-certificaat en/of de daarbij gevoegd ‘Certification History Documentation’”. Dit stuk/deze stukken ontvangt de Commissie gaarne met betrekking tot het medische hulpmiddel dat adverteerder onder de naam B-Slender verkoopt.
b.
De Commissie stelt adverteerder in de gelegenheid nader toe te lichten dat de aanbevolen dosering van LipoControl, namelijk 600 Artisjok extract, voldoet aan de voorwaarde van de ‘on hold’ lijst dat de aanbevolen hoeveelheid minimaal 1500 mg gedroogd Artisjokblad is.
Nadere informatie namens adverteerder bij brief van 17 april 2014 van mr. Alkema
Mr. Alkema heeft onder meer het volgende meegedeeld.
Artisjok-extract
Als bijlage 6 wordt een overzicht overgelegd van de claims die bij EFSA ‘on hold’ staan met betrekking tot producten die Artisjok bevatten. Eén van die claims (nr. 4395) is “promotes weight loss” en blijkens het overzicht moet in de dagdosering van een product minimaal 1,5 gram (ofwel 1500 mg) gedroogd Artisjokblad zijn verwerkt om de claim voor het product te kunnen gebruiken. LipoControl bevat per dagdosering 600 mg Artisjok extract. Dit is een concentraat van gedroogd Artisjokblad; het blad wordt gereduceerd tot extract om het blad geschikt te maken voor verwerking in tabletten. In een product met 1 gram Artisjok extract is 5 gram Artisjokblad verwerkt. Verwezen wordt naar een desbetreffende verklaring (bijlage 7) van Natac Biotech, de producent van het aan adverteerder geleverde Artisjok extract.
Gelet op het bovenstaande is in een dagdosering LipoControl (600 mg x 5=) 3000 mg gedroogd Artisjokblad verwerkt.
B-Slender
B-Slender/FibreControl is een medisch hulpmiddel klasse III zoals bedoeld in de Richtlijn medische hulpmiddelen (richtlijn 93.42/EEG, zoals laatstelijk gewijzigd door richtlijn 2007/47/EG), hierna: “de richtlijn”. De richtlijn bepaalt onder meer dat medische hulpmiddelen moeten voldoen aan de “essentiële eisen” bedoeld in Bijlage I bij de richtlijn, waaronder de eis dat het hulpmiddel de door de fabrikant aangegeven prestatie levert. Om aan te tonen dat een medisch hulpmiddel voldoet aan de richtlijn, kan de producent de door die richtlijn voorgeschreven procedure volgen voor het verkrijgen van een CE-markering.
Ingevolge artikel 11 lid 1 van de richtlijn dient voor medische hulpmiddelen klasse III de conformiteitsprocedure bedoeld in Bijlage II bij de richtlijn te worden gevolgd. Uit de bij het verweer overgelegde bijlage 3 blijkt dat deze procedure is gevolgd en dat de CE-markering vervolgens is toegekend.
De benaming van de procedure conform Bijlage II, “kwaliteitswaarborgingssysteem”, kan de indruk wekken dat uitsluitend is onderzocht of de fabrikant een systeem heeft om de kwaliteit van het product te waarborgen. Het onderzoek conform Bijlage II gaat echter veel verder; zo verplicht bijlage II de fabrikant bijvoorbeeld om een procedure op te zetten om met de hulpmiddelen opgedane ervaringen te onderzoeken conform bijlage X bij de richtlijn. Deze bijlage betreft de klinische evaluatie van het product, waaruit blijkt dat het product aan de essentiële eisen van de richtlijn voldoet.
Uit pagina 1 van voornoemde bijlage 3 blijkt dat het product is onderzocht en goedgekeurd overeenkomstig Bijlage II bij de richtlijn, met uitzondering van artikel 4 van Bijlage II. Ingevolge artikel 4 dient het ontwerp van het product te worden onderzocht. Deze eis hangt samen met artikel 3 van Bijlage I bij de richtlijn, dat onder meer bepaalt dat de hulpmiddelen de door de fabrikant aangegeven prestaties moeten leveren en zodanig ontworpen moeten zijn dat zij de functies vervullen zoals die door de producent zijn gespecificeerd. Voor het onderzoek conform artikel 4 van Bijlage II wordt een separaat certificaat verstrekt; dit is pagina 2 van de bij het verweer overgelegde bijlage 3.
Uit de overgelegde certificaten blijkt dat FibrePrecise c.q. B-Slender voldoet aan de eisen van de Richtlijn Medische Hulpmiddelen.
“Appetite Control and Glycaemia”.
Ter toelichting op het in bijlage 5 bij het verweer opgenomen artikel “Appetite Control and Glycaemia” wordt -samengevat- nog het volgende meegedeeld.
Dit wetenschappelijke artikel beschrijft een studie om het effect te onderzoeken van een supplement bestaande uit Phaseolus vilgaris en Cynara scolymus (de technische term voor Artisjok) op het gevoel van verzadiging, het glucose niveau en het lipide (vet) patroon.
Blijkens het betreffende ‘double-blind, placebo-controlled clinical trial’ onder 39 personen met overgewicht
– nam het gevoel van verzadiging significant toe in de groep waaraan het middel werd toegediend en
– nam de BMI (body mass index) significant af.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie stelt voorop dat zij zich bevoegd acht de bestreden uiting te beoordelen, afzonderlijk van de beoordeling van die uiting door de Keuringsraad KOAG/KAG.
Met betrekking tot de verschillende gronden van adverteerders bezwaar tegen de beslissing van de voorzitter overweegt de Commissie het volgende.
Ad 1.
Zoals hiervoor overwogen acht de Commissie zich bevoegd over de uiting te oordelen, los van het oordeel van de KOAG/KAG over die uiting. Meer in het bijzonder staat het de (voorzitter van) de Commissie vrij een reclame-uiting misleidend in de zin van de NRC te bevinden, terwijl de KAG diezelfde uiting niet misleidend als bedoeld in artikel 7 CAG acht.
Ad 2.
De Commissie deelt het oordeel van de voorzitter dat er sprake is van een gezondheidsclaim die onder de overgangsregeling van artikel 28 lid 6 aanhef en onder b van de Claimsverordening valt. Het betreft hier de claim “Artisjok helpt gewicht te verliezen”. Door het overleggen van nadere informatie na de vergadering heeft adverteerder voldoende aannemelijk gemaakt dat de aanbevolen dagdosering van LipoControl (600 mg Artisjok extract = 3000 mg gedroogd Artisjokblad) voldoet aan de voorwaarde dat het product minimaal 1,5 gram gedroogd Artisjokblad bevat.
Ad 3.
In de voorzittersbeslissing is onder meer overwogen:
“Dat het aangeprezen product daadwerkelijk leidt tot gewichtsverlies, is door adverteerder op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt”. Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder inmiddels voldoende aannemelijk gemaakt dat LipoControl “je lichaam” “helpt” “gewicht te verliezen”, zoals in de bestreden uiting wordt gesteld.
Adverteerder heeft een aantal artikelen overgelegd betreffende de werking van Artisjok extract, welk extract deel uitmaakt van LipoControl. Voorts heeft adverteerder gewezen op de CE-certificering van de van LipoControl deel uitmakende vezel en medisch hulpmiddel FibrePrecise®. Adverteerder heeft meegedeeld dat deze vezel voorkomt dat vet in het voedsel door het lichaam wordt opgenomen en aldus helpt bij het verliezen van gewicht.
Klaagster heeft de juistheid van bovenstaande onderbouwing van de gestelde werking van LipoControl niet weersproken.
Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument de uiting niet opvatten in die zin dat men met LipoControl zonder meer in korte tijd kan afvallen. Dit geldt eveneens voor de jongere consument, op wie de uiting naar het oordeel van de Commissie niet in het bijzonder is gericht. In dit verband overweegt de Commissie dat de leeftijd van de in de uiting optredende actrices, blijkens de overgelegde kopieën van paspoorten, varieert van 21 tot 27 jaar. Waar de beelden van het wel passen van de jurk, de beelden van het niet passen van die jurk snel opvolgen, is duidelijk sprake van enige in de reclame niet ongebruikelijke overdrijving. Bovendien verschijnt duidelijk in beeld:
“De bereikte resultaten zijn bereikt over een langere tijd in combinatie met een gezond dieet en beweging. Individuele resultaten kunnen verschillen”.
De beslissing
De Commissie vernietigt de beslissing van de voorzitter en wijst de klacht af.
De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiecommercial voor het product LipoControl. In de televisiecommercial
is een actrice met overgewicht te zien die in het bijzijn van vriendinnen een rode jurk wil passen maar hierin door haar overgewicht niet slaagt. Aan het einde van de televisiecommercial loopt een zichtbaar slankere vrouw in dezelfde jurk op de genoemde vriendinnen af die aan een tafel zitten, en legt een verpakking LipoControl tegenover hen op een tafel.
De klacht
De reclame gaat over een tienermeisje dat een jurkje niet blijkt te passen omdat ze iets te dik is. Nadat ze afslankpillen gaat gebruiken, heeft ze opeens maat 34. Volgens klager is de tele-visiecommercial misleidend en zet deze tieners aan om afslankpillen te kopen om daarmee aan het ideaalbeeld te voldoen in plaats van gezond te gaan eten of te gaan sporten. De leef-tijdscategorie waar het in de televisiecommercial om gaat, is bijzonder vatbaar voor dit soort reclames. Dit werkt eetstoornissen en obsessief lijngedrag in de hand met als gevolg anorexia.
Informatie Keuringsraad KOAG KAG
Deze kan als volgt worden samengevat.
De uiting valt onder de competentie van de Keuringsraad en is ter keuring aan deze instantie voorgelegd. De Keuringsraad heeft de uiting voorzien van een toelatingsnummer.
Het verweer
Hierop zal hierna, voor zover nodig, worden ingegaan.
Het oordeel van de voorzitter
1) Vooropgesteld wordt dat de Keuringsraad KOAG KAG de uiting heeft voorzien van een toelatingsnummer hetgeen impliceert dat de uiting volgens deze instantie niet in strijd is met de wet. De voorzitter is eveneens van oordeel dat geen aanleiding bestaat om de onderhavige commercial in strijd met de wet te achten. Nu sprake is van een gezondheidsclaim met betrekking tot een botanische stof die in het product is verwerkt, valt het product onder de overgangsregeling als bedoeld in artikel 28 lid 6 aanhef en onder b van Verordening (EG) nr. 1924/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 20 december 2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen. Het feit dat deze overgangsregeling van toepassing is, ontslaat adverteerder overigens niet van de verplichting om de werking van het product voldoende aannemelijk te maken. Dienaangaande is het volgende van belang.
2) Dat het aangeprezen product daadwerkelijk leidt tot gewichtsverlies, is door adverteerder op geen enkele wijze aannemelijk gemaakt. Op grond hiervan oordeelt de voorzitter dat de televisiecommercial voor de gemiddelde consument een onjuist beeld geeft met betrekking tot de van het gebruik van het onderhavige product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Daarbij gaat de voorzitter uit van de gemiddelde jeugdige consument. Uit de informatie van adverteerder blijkt weliswaar dat de actrices allen meerderjarig zijn (leeftijd variërend van 21 jaar tot 27 jaar), maar zij hebben een dusdanig jeugdige uitstraling dat de commercial met name een jong publiek zal aanspreken, en dan meer in het bijzonder een jong vrouwelijk publiek gelet op de uitgebeelde situaties. Dat, zoals adverteerder stelt, LipoControl exclusief wordt verkocht bij zelfstandige drogisten en de gemiddelde leeftijd van klanten van deze drogisten “40+” zou zijn, doet aan het voorgaande niet af. Ook het feit dat het product € 29,95 kost, doet niet af aan het feit dat de reclame-uiting op grond van het voorgaande geacht moet worden te zijn gericht op een jong en vrouwelijk publiek. Voorts is de voorzitter van oordeel dat het gemiddelde lid van deze groep door de uiting ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat zij anders niet zou hebben ge-nomen. Er wordt immers een sterk afslankend effect van LipoControl gesuggereerd, waardoor gemakkelijk aan een ideaalbeeld van deze groep (slank) lijkt te kunnen worden voldaan. Nu deze werking niet aannemelijk is geworden, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Of de uiting, zoals klager stelt, eetstoornissen en obsessief lijngedrag in de hand werkt, kan verder in het midden blijven.
De beslissing van de voorzitter
Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. De voorzitter beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.