De uiting waarop de klacht betrekking heeft

Het betreft een “Aan de bewoner(s) van” het adres van klager gerichte brief in een envelop.
Op de envelop staat onder meer: “Binnenkort glasvezel in uw buurt? Samen gaan we het redden.” In de brief staat onder meer:
“(…) Of u nu woont en werkt in de dorpskernen of in het buitengebied van Oldambt: snel en stabiel internet mét alle keuzevrijheid moet beschikbaar zijn voor iedereen! En daar gaat GlasDraad voor zorgen. Wij bieden u graag een unieke kans om toegang te krijgen tot het toekomstbestendige glasvezelnetwerk, waarmee u de keuze krijgt uit 16 serviceproviders.
Optimale keuzevrijheid
GlasDraad legt aan in de dorpen en het buitengebied. Ieder aangemeld adres krijgt een eigen unieke glasvezelverbinding. Op het netwerk van GlasDraad zijn bovendien 16 landelijke providers actief. Door deze maximale keuzevrijheid kunt u kiezen uit allerlei soorten abonnementen, met scherpe tarieven en vele aanbiedingen. U vindt internetsnelheden van 50 Mb tot 1 Gb en alle mogelijke tv-pakketten. Maar ook tv kijken via de tablet en telefoon, met alle gemakken van live pauzeren tot aan opnemen.
Klaar voor de toekomst
Met glasvezel bent u klaar voor alle toekomstige digitale ontwikkelingen op het gebied van werken, wonen, studeren, veiligheid en zorg op afstand. Vanaf vandaag start onze vraagbundelingsperio­de. (…) Als op 30 november 2020 minimaal 50% van de bewoners en ondernemers zich heeft aangemeld bij GlasDraad, beginnen we direct met de voorbereidingen op de aanleg. Op onze website glasdraadoldambt.nl staat alle informatie over de vraagbundeling. Want ons doel is helder: eindelijk glasvezel voor de bewoners van Oldambt. GlasDraad wil graag glasvezel aanleggen in Oldambt. Maar dat kunnen we niet zonder uw hulp.Daarom zoeken wij buurtambassadeurs uit de regio die ons helpen dit doel te bereiken. De lokale ambassadeurs worden voorzien van de benodigde informatie en hulpmiddelen. (…) Alle hulp is welkom, want alleen met elkaar kunnen we zorgen dat uw mooie gemeente klaar is voor de digitale toekomst.”

Samenvatting van de klacht

Afzender heeft de gegevens van klager verwerkt voor het rondsturen van reclame, echter zonder zijn toestemming. Klager acht dit in strijd met de Code voor het gebruik van Postfilter 2015 (Code Postfilter) en met de Algemene verordening gegevensbescherming. Uit de door klager overgelegde correspondentie blijkt dat hij staat ingeschreven in het Nationaal Postregister.

Samenvatting van het verweer

Afzender is opgericht om bewoners en ondernemers in Oldambt toegang te geven tot het moderne glasvezelnetwerk. Een belangrijk onderdeel van het kunnen slagen van een dergelijk project is een succesvol vraagbundelingstraject gedurende een periode van drie maanden, waarin een minimaal percentage bewoners zich aanmeldt en bereid is een bijdrage te betalen voor de realisatie van een glasvezelverbinding naar de eigen woning. Artikel 2 van een door afzender met de gemeente Old­ambt gesloten convenant benadrukt het belang dat de gemeente hecht aan communicatie naar alle bewoners binnen het scopegebied. Het artikel bepaalt dat GlasDraad een vraagbundeling start om bewoners informatie te verschaffen over de aanleg en daarbij het gebruik van het netwerk te promoten en hen daarbij te betrekken. De uiting is van essentieel belang voor een geslaagde vraagbundeling. Immers, alleen als op 30 november 2020 (het einde van de vraagbundeling) minimaal 50% van de bewoners van Oldambt zich heeft ingeschreven voor glasvezel en bereid is de zogenaamde vastrechtvergoeding te betalen, gaat de aanleg van glasvezel in Oldambt door. Van handelen in strijd met de AVG is daarbij geen sprake. De Reclame Code Commissie is ook niet de instantie die dit dient te toetsen, dit in tegenstelling tot de Autoriteit Persoonsgegevens. Anders dan klager meent, is niet zijn toestemming vereist voor het verzenden van de brief. De gegevensverwerking is gebaseerd op de grondslag “gerechtvaardigd belang” (artikel 6 lid 1 AVG). Na het bezwaar van klager heeft afzender de verwerking van zijn persoonsgegevens voor dit doel gestaakt. De Code Postfilter moet worden geraadpleegd indien sprake is van zogeheten direct mail, hetgeen wordt gedefinieerd als “ongevraagde reclame, met uitzondering van marktonderzoek, die geadresseerd (met en zonder voorletters en/of voornaam en/of achternaam) en fysiek, via de post naar een persoon wordt gestuurd en geen geïntegreerd deel uitmaakt van een ander medium, zoals kranten en tijdschriften”. De informatiebrief die klager heeft ontvangen, is geen “ongevraagde reclame” waar het Postfilter op ziet. De brief is er immers op gericht om bewoners binnen het scopegebied informatie te verschaffen over de mogelijkheid aangesloten te worden op een glasvezelnetwerk, zich daarvoor aan te melden, en om informatie- en inschrijfavonden bij te wonen.

Het oordeel van de voorzitter

1)  Voor zover afzender betoogt dat de uiting niet kwalificeert als “ongevraagde reclame” waar het Postfilter op ziet, oordeelt de voorzitter als volgt. Er kan in redelijkheid geen twijfel over bestaan dat de ontvanger van de brief deze als reclame zal beschouwen. Uit de brief blijkt dat afzender in het gebied waarop de uiting ziet glasvezel wil aanleggen (“GlasDraad wil graag glasvezel aanleggen in Oldambt”). In feite roept zij in de brief bewoners van dit gebied op haar hierbij te steunen (“Samen gaan we het redden”), waarbij zij met dit doel op onmiskenbaar aanprijzende wijze de voordelen van haar netwerk noemt (“snel en stabiel internet mét alle keuzevrijheid moet beschikbaar zijn voor iedereen! En daar gaat GlasDraad voor zorgen. Wij bieden u graag een unieke kans om toegang te krijgen tot het toekomstbestendige glasvezelnetwerk, waarmee u de keuze krijgt uit 16 serviceproviders”). Als geheel genomen kan de brief worden beschouwd als aanprijzing van (het aanleggen van) de glasvezelverbinding van afzender, waarbij zij bij de bewoners de voor de aanleg van dit netwerk noodzakelijke belangstelling wil wekken (“Als op 30 november 2020 minimaal 50% van de bewoners en ondernemers zich heeft aangemeld bij GlasDraad, beginnen we direct met de voorbereidingen op de aanleg”).

2)  Op grond van het voorgaande valt de brief onder de reikwijdte van het begrip reclame in artikel 1 NRC, en meer in het bijzonder onder de definitie van ‘Direct Mail’ in de zin van artikel 1 aanhef en onder 7 van Code Postfilter. De belangen die afzender noemt, doen niet af aan het feit dat het om ongevraagde reclame gaat die geadresseerd (te weten aan het adres van klager) is verzonden. De Code Postfilter laat weliswaar de mogelijkheid van marktonderzoek open, nu dit begrip is uitgezonderd van de definities van ‘Direct Mail’ en ‘reclame’ in de zin van deze code, maar de onderhavige uiting kan door zijn aard en strekking niet als een marktonderzoek  worden aangemerkt. Het gaat immers om de aanprijzing van een glasvezelnetwetwerk.

3)  De voorzitter zal specifiek aan de Code Postfilter toetsen en in het midden laten of het verzenden van de brief berust op een (on)rechtmatige verwerking van de persoonsgegevens van klager. De klacht betreft immers in feite de verspreiding van reclame. De Nederlandse Reclame Code bevat bijzondere regelingen voor de verspreiding van reclame, waaronder de Code Postfilter voor geadresseerde reclame die blijkens het voorgaande hier van toepassing is. De op deze code gebaseerde klacht slaagt. Afzender heeft niet betwist dat klager, zoals uit de klacht en de overgelegde stukken volgt, staat ingeschreven in het Nationaal Postregister. Uit de door klager overgelegde correspondentie blijkt dat afzender in het geheel niet het Nationaal Postregister heeft geraadpleegd voorafgaand aan het verzenden van de brief. Afzender heeft in strijd met artikel 5.2 Code Postfilter gehandeld door de brief aan klager te verzenden. Ingevolge dit artikel is het niet toegestaan een consument te benaderen van wie de gegevens zijn opgenomen in het bestand van het Nationaal Postregister. De voorzitter heeft begrip voor het feit dat dit voor afzender de mogelijkheden beperkt om voldoende belangstelling op te wekken voor de aanleg van een glasvezelnetwerk. Dit kan evenwel niet ertoe leiden dat artikel 5.2 Code Postfilter buiten toepassing wordt gelaten. De voorzitter beslist daarom als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Op grond van het voorgaande is de reclame-uiting in strijd met artikel 5.2 Code Postfilter. De voorzitter beveelt afzender aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te verspreiden.