De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiecommercial van NordVPN waarin is te zien hoe een vrouw door een winkel loopt, terwijl zij een groot formaat creditcard boven haar hoofd draagt, waardoor iedereen de gegevens op haar creditcard kan lezen. Hierbij de zegt de voice-over: (vertaald uit het Engels): “Online winkelen zonder NordVPN kan betekenen dat u uw creditcardgegevens deelt met meer mensen dan u denkt.” Verder wordt in de televisiecommercial onder meer gezegd (en verschijnt de volgende tekst in beeld): “An extra layer of security”.
Samenvatting van de klacht
Adverteerder biedt een VPN-dienst aan. Een VPN stuurt al het internetverkeer van de gebruiker eerst naar een centrale server, waarna het verkeer vervolgens doorgestuurd wordt naar de eigenlijke bestemming. Het eerste gebeurt op versleutelde wijze, waardoor zwakke plekken tussen VPN-server en gebruiker niet kunnen worden misbruikt. De eigenlijke functionaliteit waarmee adverteerder in de televisiecommercial adverteert, is die versleuteling tussen gebruiker en server. Voor die beveiliging is bij betalingen echter geen VPN-dienst vereist. Alle betaalproviders waarmee een Nederlandse consument transacties uitvoert op het internet, werken uitsluitend met het HTTPS-protocol. Daarmee wordt hetzelfde doel bereikt als bij VPN, te weten een beveiligde verbinding waarover betaalgegevens worden uitgewisseld. Betalingen met creditcards zijn veilig. Met én zonder VPN. Tegen deze achtergrond acht klager het misleidend dat in de televisiecommercial wordt gezegd: “Winkelen zonder NordVPN, kan betekenen dat je je creditcardgegevens met meer mensen deelt dan je vermoed.” Immers, met deze bewering suggereert adverteerder dat zonder haar VPN- dienst het uitvoeren van een online betaling minder veilig is. Dat is onwaar. De gemiddelde consument die niet over de volledige technische kennis rondom deze ingewikkelde materie beschikt, is gemakkelijk misleid door de hiervoor genoemde stelling van adverteerder. In dit geval is de reclame misleidend over de geclaimde voordelen (extra veiligheid) en brengt de reclame de gemiddelde consument mogelijk tot het afsluiten van een abonnement bij adverteerder terwijl de consument zonder de misleidende informatie dit besluit nooit zou hebben genomen. Adverteerder misbruikt het gebrek van technisch inzicht van de consument die bovenstaande analyse omtrent digitale veiligheid niet zelf kan maken. Daarmee schaadt adverteerder ook het vertrouwen in reclame.
Samenvatting van het verweer
Een VPN is een dienst die “een versleutelde tunnel” creëert voor al het online verkeer van de gebruiker, wat meer veiligheid biedt tegen bedreigingen. HTTPS maakt gebruik van het TLS-versleutelingsprotocol om de gegevens die tussen gebruikers en websites worden uitgewisseld te beveiligen. HTTPS en VPN’s dienen hetzelfde doel, maar op verschillende manieren. De technologieën zijn niet hetzelfde en kunnen verschillende resultaten opleveren. Zo moet HTTPS zijn ingeschakeld in de browser van de consument en op de website die hij bezoekt. HTTPS is kwetsbaar voor bepaalde aanvallen waartegen VPN in sommige gevallen bescherming kan bieden; HTTPS-encryptie is over het algemeen ook zwakker dan de encryptie die VPN biedt. Een VPN werkt als een extra beschermingslaag, ongeacht het bestaan van TLS, en beschermt tegen bepaalde aanvallen waarvoor HTTPS kwetsbaarder kan zijn. De televisiecommercial wekt geen onjuiste of misleidende indruk over de voordelen van NordVPN. Er is geen directe of indirecte verwijzing naar een volledige (100%) bescherming bij het doen van een online aankoop. Integendeel, er worden alleen neutrale beweringen gedaan en geen absolute beweringen over de dient om ervoor te zorgen dat de consument niet wordt misleid door te denken dat internet volledig veilig is wanneer een VPN wordt gebruikt of dat het een veel betere bescherming garandeert dan HTTPS. Daarbij is het een gangbare handelspraktijk om overdrijvingen en humor te gebruiken of mededelingen die louter illustratief zijn.
Het gebruik van humor en overdrijving (de vrouw houdt een buitenproportioneel vergrote creditcard omhoog en loopt tussen andere shoppers) werd gebruikt voor het creatieve effect van de advertentie en als een milde vorm van bespotting van internet shoppers die zich absoluut niet bekommeren om hun online veiligheid. De gemiddelde consument zal de humoristische overdrijving begrijpen. De televisiecommercial is een humoristisch creatief middel om de kijkers duidelijk te maken dat NordVPN een extra beschermingslaag biedt. De televisiecommercial wordt sinds 19 februari 2022 niet meer uitgezonden.
Het oordeel van de voorzitter
1) In de televisiecommercial is te zien hoe een vrouw door een winkel loopt terwijl zij een groot formaat creditcard boven haar hoofd houdt waardoor iedereen gemakkelijk de gegevens op haar creditcard kan lezen. Daarbij wordt door de voice-over duidelijk gemaakt dat deze beelden overdrachtelijk zijn bedoeld, immers dienen als een verwijzing naar online shoppen waarbij men betaalt met een creditcard, Tevens volgt uit de context van de uiting dat het voorgaande de situatie weergeeft indien men geen gebruik maakt van de VPN-dienst van adverteerder. De beelden als zodanig zijn duidelijk overdreven en niet-realistisch, maar de boodschap daarvan is helder. Naar het oordeel van de voorzitter zal de gemiddelde consument deze boodschap aldus begrijpen dat aan online shoppen het risico inherent is dat derden kunnen gaan beschikken over de gegevens van de creditcard waarmee men betaalt, maar dat de dienst van adverteerder hiertegen bescherming biedt. Klager heeft dit laatste niet weersproken, maar stelt dat ook zonder de dienst van adverteerder men veilig kan betalen met een creditcard, nu alle providers waarmee een Nederlandse consument online transacties betaalt uitsluitend werken met het HTTPS-protocol. Hiermee wordt volgens klager hetzelfde doel bereikt als bij VPN, te weten een beveiligde verbinding waarover betaalgegevens worden uitgewisseld. Gelet hierop acht klager de uiting misleidend. Adverteerder betwist dat de uiting een onjuist beeld geeft van haar dienst. De voorzitter oordeelt als volgt.
2) Naar het oordeel van de voorzitter volgt uit de televisiecommercial onmiskenbaar een urgentie om gebruik te gaan maken van de VPN-dienst van adverteerder. Uit de uiting blijkt immers dat men anders het gevaar loopt dat derden bij een online betaling kennis zullen nemen van de creditgegevens, hetgeen voor consumenten uit het oogpunt van bescherming van hun financiële gegevens en het vorkomen van misbruik daarvan, een uiterst ongewenste situatie zou opleveren. Klager heeft voldoende onderbouwd dat de door de beelden veronderstelde urgentie er in werkelijkheid niet is. Bij betalingen volgens het HTTPS-protocol zijn de financiële gegevens volgens klager veilig. Adverteerder heeft dit niet betwist maar spreekt in haar verweer over een extra beschermingslaag die VPN biedt. Dit wijkt echter af van de suggestie die van de beelden uitgaat, te weten dat men zonder VPN niet veilig online betaalt. De gemiddelde consument die niet of onvoldoende op de hoogte is van de technische aspecten van VPN en het HTTPS-protocol, zal in de televisiecommercial aanleiding kunnen zien om gebruik te gaan maken van de dienst van adverteerder in de onjuiste veronderstelling dat anders zijn creditcardgegevens niet veilig zijn.
3) Dat aan het einde van de televisiecommercial wordt gezegd: “An extra layer of security” nuanceert de uiting onvoldoende. De gemiddelde consument zal deze tekst niet zo opvatten dat betalingen via het HTTPS-protocol volgens adverteerder weliswaar veilig zijn, maar dat zij met haar dienst een aanvullende bescherming biedt bij online betalingen met het oog op beweerdelijke kwetsbaarheden van HTTPS. Dit wordt in de televisiecommercial niet toegelicht, zodat voor de consument niet duidelijk is wat het referentiekader is van de genoemde ‘extra’ beschermingslaag. In feite versterken de woorden “An extra layer of security” daardoor de onjuiste boodschap van de televisiecommercial dat men uit het oogpunt van bescherming van betaalgegevens gebruik dient te maken van de VPN-dienst van adverteerder.
4) Blijkens het voorgaande geeft adverteerder in de bestreden reclame-uiting een onjuist beeld van de noodzaak van haar dienst als bedoeld onder e van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Voorts is de voorzitter van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Nu adverteerder heeft meegedeeld dat de televisiecommercial inmiddels niet meer wordt uitgezonden, zal de aanbeveling om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken worden gedaan voor zover nodig.
De beslissing van de voorzitter
Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. De voorzitter beveelt adverteerder, voor zover nodig, aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.