De bestreden uiting
Het betreft een huis-aan-huis verspreide folder. Op de voorzijde van de folder staat “Aan de bewoners van Gemeente Nijmegen”, met het logo van de Gemeente Nijmegen en een afbeelding van een brug met daaronder “SLIMSPITSEN”, en een tekening van een vrouw op een fiets met de tekst: “Laat geen euro’s liggen. Spaar voor leuke korting en cadeaus!” Onderaan de pagina zijn 4 logo’s afgebeeld: “TimesUpp”, “Ringring”, “Urbee” en “NIJMEGEN GOED OP WEG”.
Op de achterzijde van de folder staat: “Rijd jij door Nijmegen en wil jij ook SLIMspitsen? Dat kan! Ook als je niet over de Waalbrug rijdt.” Daarnaast is een plattegrond van (het centrum van) Nijmegen afgebeeld, en daaronder de tekst:
“Beste Nijmegenaar,
Helpt één auto uit de spits al om Nijmegen beter bereikbaar te houden? Jazeker!
Naast het SLIMspitsen Waalbrug project, zijn er drie wijkprojecten waaraan je mee kunt doen. Deze wijkprojecten zijn gericht op andere manieren van reizen: op je eigen fiets naar het werk, met een Urbee e-bike óf thuiswerken. Zo ontlast je tijdens de avondspits de verkeersknelpunten en houden we samen Nijmegen bereikbaar. Rijd je nu regelmatig met de auto in de (avond)spits door het gebied dat op de kaart hierboven te zien is, meld je dan aan en doe mee! Zo kun je sparen voor leuke korting en cadeaus!
Welke (andere) manier van reizen kies jij?
Op je eigen fiets: met Ring-Ring natuurlijk! Zo mijd je de spits én word je beloond met punten die je kunt verzilveren bij alle aangesloten Ring-Ringwinkels. Dat is nog eens mooi meegenomen!
Met de Urbee e-bike: Je krijgt bij elke spitsmijding korting op een Urbee e-bike abonnement. Zo kun je het hele bedrag terugverdienen!
Thuiswerken: In de praktijk kan dat vaker dan je denkt: misschien niet elke dag van de week, maar veel werkgevers werken mee. Door thuis te werken mijd je de spits én spaar je voor mooie cadeaus. Dát is nog eens prettig SLIMspitsen!
Zo doe je mee > Ga naar […]
Met SLIMspitsen nijmegen.slimspitsen.nl
[…]
Dus laat geen euro’s liggen. Spaar voor leuke korting en cadeaus!
Voor meer informatie over SLIMspitsen, scan de QR-code of ga direct naar ijmegen.slimspitsen.nl”.
Geheel onderaan staan het logo van Nijmegen en “NIJMEGEN GOED OP WEG”.
De klacht
De klacht wordt als volgt samengevat.
Klager gaat er gezien het logo vanuit dat de Gemeente Nijmegen de afzender/adverteerder/ opdrachtgever is van de folder. Volgens klager is er sprake van reclame. Met de folder wordt geprobeerd hem te werven voor het project SLIMspitsen. In ruil daarvoor worden euro’s, korting, en cadeaus aangeboden, een en ander “gelardeerd met uitroeptekens”. Volgens klager is (het in de brievenbus deponeren van) de folder strijdig met de volgende artikelen in de Nederlandse Reclame Code (NRC), de Code Brievenbusreclame (CBR), de Code Ongeadresseerde Reclame (Code VOR) en de Code voor het gebruik van Postfilter.
1.
Artikel 2 CBR, 1.2 Code VOR. De brief is niet ondertekend en bevat geen daadwerkelijk bereikbaar adres. De naam van verweerder wordt niet genoemd, enkel een logo van de gemeente. Klager verwijst in dit verband naar de eerdere beslissing van de Reclame Code Commissie in dossier 2013/00771.
2.
Artikelen 3 en 4 CBR. In het aanbod ontbreekt volgens klager een korte eenvoudige samenvatting van de rechten en verplichtingen die het aanbod met zich meebrengt.
3.
Artikel 2 NRC, wegens het niet transparant zijn van de wijze waarop gegevens worden verwerkt; dit is in strijd met de Algemene Verordening gegevensbescherming (AVG) en daardoor met artikel 2 NRC.
4.
Artikel 3 Code VOR. Klager heeft een NEE/NEE sticker op zijn brievenbus. Desondanks is deze reclame in zijn brievenbus gedeponeerd.
5. Artikel 5 Code VOR. Klager heeft bij zijn klacht een e-mailwisseling met verweerder overgelegd, waaruit blijkt dat hij eerst (en tijdig) bezwaar heeft gemaakt bij verweerder. Ook in dit verband verwijst klager naar de eerdergenoemde beslissing in dossier 2013/00771.
6. Artikel 7 Code Postfilter. Klager heeft in 2013 gebruik gemaakt van zijn recht van verzet. Dit is niet gerespecteerd door verweerder.
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
Het betreft een campagne van de Gemeente Nijmegen. De brief betreft geadresseerd drukwerk en is een direct mail. Bezorging hiervan is volgens verweerder wettelijk toegestaan. Dergelijke brieven mogen volgens verweerder (dus) ook bij NEE/NEE stickers in de brievenbus worden gedeponeerd. Via postfilter kan iedereen aangeven wat hij wel en niet wil ontvangen.
De Gemeente Nijmegen stelt zich op het standpunt dat de overheid haar inwoners mag en moet kunnen informeren over zaken die voor haar inwoners van belang zijn. Het is (technisch) niet mogelijk om daar adressen bij uit te sluiten. Daarbij komt dat een inwoner zelf bepaalt wat voor hem of haar van belang is, aldus verweerder.
Het oordeel van de Commissie
1) Allereerst dient de vraag te worden beantwoord of de bestreden uiting kan worden aangemerkt als reclame. De Commissie beantwoordt die vraag in bevestigende zin. In de uiting wordt het SLIMspitsen-project aangeprezen met onder meer de woorden “Laat geen euro’s liggen. Spaar voor leuke korting en cadeaus!” De ontvanger van de uiting zal alleen al door deze woorden de uiting als reclame voor het genoemde project beschouwen.
2) Het feit dat de uiting is gericht aan “de bewoners van de gemeente Nijmegen” brengt niet mee dat het een geadresseerde uiting is. Een uiting is geadresseerd als deze is voorzien van een concreet adres waardoor deze in feite specifiek is gericht aan de bewoner van dat adres. Nu een adres ontbreekt en de uiting daardoor ongeadresseerd is, wijkt deze zaak af van de door klager genoemde beslissing in dossier 2013/00771. In die zaak ging het om een geadresseerde brief. De Code Postfilter is op grond van het voorgaande niet van toepassing, Deze code geldt namelijk slechts voor geadresseerde uitingen. Dit impliceert dat de klachtonderdelen 5 (deels) en 6 geen doel treffen en de klacht in zoverre wordt afgewezen.
3) Voor zover de klacht in feite het gevolg is van het ongewenst ontvangen van de uiting, zal de Commissie uitsluitend toetsen aan de Code VOR. Deze code is specifiek opgesteld om het verspreiden van ongeadresseerd reclamedrukwerk en huis-aan-huisbladen te reguleren, en prevaleert daarom boven de CBR. Dit impliceert dat de op de CBR gebaseerde klachtonderdelen 1 (deels) en 2 niet kunnen slagen. Hetzelfde lot deelt klachtonderdeel 3, waarin klager stelt dat verweerder handelt in strijd met de artikelen 5 lid 1 onder a respectievelijk 13 lid 1 en 14 lid 1 AVG. Dit klachtonderdeel betreft, kort gezegd, het ontbreken van informatie over diverse privacyaspecten in verband met de deelname aan het project, Deze informatie gaat het beperkte kader van een reclame-uiting als de onderhavige (een bondige folder waarin voor meer informatie naar een website wordt verwezen) te buiten en kan langs andere weg worden gegeven. Ook in zoverre wordt de klacht afgewezen.
4) Ten aanzien van de op de Code VOR gebaseerde klachten oordeelt de Commissie als volgt. Voor zover klager in klachtonderdeel 1 stelt dat is gehandeld in strijd met artikel 1.2 Code VOR treft de klacht doel, evenwel uitsluitend omdat in de uiting een adres ontbreekt. Wel maakt de uiting duidelijk dat “Nijmegen” als gemeente de afzender is. Dit staat immers onderaan de uiting en blijkt ook verder voldoende duidelijk. De toepasselijkheid van de Code VOR brengt daarnaast mee dat verweerder heeft gehandeld in strijd met artikel 3.1 Code VOR. Niet in geschil is immers dat klager een Nee/Nee-sticker op zijn brievenbus heeft. Klachtonderdeel 5 treft daarentegen geen doel, nu verweerder naar aanleiding van het bezwaar van klager wel enig onderzoek heeft gedaan. Dat klager dit onderzoek onvoldoende vindt, brengt niet mee dat in strijd met artikel 5 Code VOR is gehandeld.
5) Op grond van het voorgaande wordt beslist als volgt.
De beslissing
Op grond van hetgeen onder 4) is vermeld, heeft verweerder gehandeld in strijd met artikel 1.2 Code VOR en in strijd met artikel 3.1 Code VOR. De Commissie beveelt verweerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te verspreiden.
Het meer of anders gevraagde wijst de Commissie af.