De bestreden reclame-uiting

Het betreft een krantenadvertentie van Dijso waarin onder meer staat:
“Dijso is de officiële importeur van Armeense wijnen. Wij willen het verhaal van de geboorte van de druivenrank en de geboorte van onze hedendaagse vinificatie meer bekendheid geven. Dit doen wij door de beste Armeense wijnen naar Nederland te brengen, te zorgen dat deze breed beschikbaar zijn en uiteindelijk herkenbaar zijn in zowel haar kwaliteit als de geschiedenis die haar tot stand heeft gebracht. Het is misschien onbekend, maar Armenië staat bekend als de geboorteplaats van de wijnstok en is dan ook de vindplaats van de oudste wijnbouw ruïnes, welke soms wel tot 6.000 jaar oud zijn. Armenië brengt elegante, prijswinnende wijnen voort. De inheemse druivensoorten worden al duizenden jaren gebruikt om prachtige, onderscheidende wijnen van te maken. Vol trots en passie brengen wij deze historie men smaakbeleving naar je toe.
Dit is geschiedenis in een wijnglas!”

Samenvatting van de klacht

Klager betwist dat Armenië de geboorteplaats is van de wijnstok en dat zich daar de oudste wijnbouw ruïnes bevinden. Volgens klager komt het druivenras uit Georgië en zijn daar de oudste cultuur van wijn en tradities van wijn maken door middel van potten van klei gevonden.

Samenvatting van het verweer

Adverteerder mag de oorsprong van de wijn claimen. In Drankenkennis Deel 1 Hoofdstuk 1 paragraaf 1 staat namelijk: “Algemeen wordt aangenomen dat de Europese wijnstok zich heeft ontwikkeld vanuit de Kaukasus. Op een smalle strook van Armenië naar Turkije groeide de plant in dichte bossen.” Adverteerder heeft niet geclaimd dat Armenië het oudste wijnland is, ook al zou zij dat op grond van dit citaat kunnen doen. In feite gaat het erom dat de Georgiërs op de site van Kvemo Kartli (die erg dicht bij de Armeense grens ligt) restsporen hebben gevonden van wijn die dateren uit 6.000 v.Chr. Maar het kan niet als absoluut feit worden vermeld dat de wijn daar is gemaakt. De Areni-site in Armenië is een complex waar alle volledige werktuigen aanwezig waren voor een echt wijnhuis. Dus één plek is het oudste spoor van wijn en een andere plek is de oudste waar wijn is gemaakt. Hiernaast verwijst adverteerder naar het verhaal uit de bijbel (Genesis 4 tot 9) waarin Noach met zijn Ark op de berg Ararat landde en daar druivenranken aanplantte om hier wijn van te maken. De berg Ararat is het nationale symbool van Armenië maar ligt tegenwoordig in Turkije.

Het oordeel van de voorzitter

De klacht is gericht tegen de mededelingen in de uiting dat Armenië “bekend staat als” de geboorteplaats van de wijnstok en dat dit land “de vindplaats [is] van de oudste wijnbouw ruïnes”. De woorden “bekend staan als” verwijzen naar een algemene opinie en zullen door de gemiddelde consument ook zo worden opgevat. Adverteerder heeft door het noemen van een objectieve, blijkbaar gezaghebbende bron voldoende aannemelijk gemaakt dat als een belangrijke opinie geldt dat de oorsprong van de wijnbouw is gelegen in Armenië. Gelet hierop acht de voorzitter de specifieke formulering in de uiting dat Armenië “bekend staat” als de geboorteplaats van de wijnstok niet onjuist of misleidend. Deze formulering laat overigens de mogelijkheid open dat andere landen op grond van objectieve, gezaghebbende bronnen eveneens kunnen claimen dat zij “bekend staan als” geboorteplaats van de wijnstok. Dat Armenië de vindplaats is van de oudste wijnbouw ruïnes, is daarentegen wel een exacte en verifieerbare claim. Adverteerder heeft deze claim voldoende aannemelijk gemaakt door specifiek te verwijzen naar de Areni-site in Armenië, dat volgens haar het oudste complex is waar alle volledige werktuigen aanwezig waren voor een echt wijnhuis. De voorzitter beslist daarom als volgt.

De beslissing van de voorzitter

Gelet op het bovenstaande wijst de voorzitter de klacht af.