De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiecommercial voor NLZIET waarin onder meer wordt gezegd dat je met deze dienst kan kijken “waar en wanneer jij wilt.”.
Samenvatting van de klacht
Het is niet correct dat wordt gezegd dat men kan kijken waar men wil. Buiten Europa is het niet mogelijk gebruik te maken van deze dienst. De televisiecommercial wekt de indruk dat dit wel mogelijk is.
Samenvatting van het verweer
NLZIET is een online TV dienst en biedt het grootste Nederlandse TV aanbod aan als streaming dienst. In de reclamecampagne wordt inderdaad onder meer de uiting ‘kijk waar en wanneer jij wilt’ gebezigd om NLZIET aan te prijzen. Adverteerder stelt dat uit de campagne duidelijk naar voren komt dat het ‘waar’ doelt op het niet langer gebonden zijn aan huis voor het kijken naar NLZIET en het niet langer gebonden zijn aan het (lineaire) uitzendtijdstip. NLZIET is overduidelijk een Nederlandse dienst voor gebruikers die woonachtig zijn in Nederland en, sinds 2018, in alle lidstaten van Europa op grond van de Verordening Grensoverschrijdende Portabiliteit. Klager is kennelijk van mening dat de stap van Europees bereik naar wereldwijd bereik een logisch gegeven is, ingegeven door het woordje ‘waar’. Adverteerder vindt deze redenering onredelijk en vergezocht. Geen enkele streaming service is mondiaal te gebruiken en dat is volgens haar inmiddels algemene kennis. Adverteerder heeft overigens op haar website bij de ‘meest gestelde vragen’ uitgelegd dat NLZIET ook te gebruiken is in EU landen. Dit staat ook nog eens in de Algemene Voorwaarden. Adverteerder heeft hierover op haar servicepagina een filmpje geplaatst.
Samenvatting van de beslissing van de voorzitter d.d. 28 juni 2021
De voorzitter heeft de klacht toegewezen op grond van de overweging dat -kort gezegd- uit de bestreden uiting onvoldoende blijkt dat aan het aanbod een beperkende voorwaarde is verbonden, in dit geval dat het aanbod is beperkt tot de EU. De voorzitter heeft hierbij verwezen naar een eerdere zaak in een vergelijkbare situatie, te weten: dossier nr. 2018/00443. Op geen enkele wijze blijkt uit de commercial het bestaan van een beperking. Hierdoor is sprake van het ontbreken van essentiële informatie die de gemiddelde consument nodig heeft om een geïnformeerd besluit over een transactie te nemen. Nu de uiting de consument er bovendien toe kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend als bedoeld in artikel 8.3 aanhef en onder c van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
Samenvatting van het bezwaar tegen de voorzittersbeslissing d.d. 28 juni 2021
De commercial, waarin onder meer de bewuste uiting wordt gebruikt, is als zodanig duidelijk en volledig voor de gemiddelde consument. Er ontbreekt geen essentiële informatie en de bewuste uiting is niet misleidend, aldus adverteerder.
Het doel van de commercial is om de consument erop te wijzen dat de dienst op ‘mobile devices’ kan worden bekeken en niet alleen vanaf de bank in huis via een televisietoestel. De hele context en opzet van de commercial is daar op gericht. Het ‘waar’ heeft geen betrekking op territoriale grenzen, maar op (flexibele) locaties. Adverteerder is van mening dat de voorzitter er ten onrechte van uit gaat dat het bijwoord ‘waar’ uitsluitend betrekking kan hebben op een geografische locatie; en in het onderhavige geval wordt dit kennelijk vertaald naar een mondiale onbegrensdheid als uitgangspunt. Het bijwoord ‘waar’ wordt in zijn algemeenheid gebruikt voor een locatie aanduiding, dit kan een geografisch territoir zijn, maar dat hoeft in het geheel niet. Adverteerder benadrukt dat uit de hele opzet en context van de commercial valt af te leiden dat het ‘waar’ ziet op flexibele locaties. Daarbij merkt adverteerder nog op dat klager alleen staat in zijn verwarring. Vragen en/of (teleurgestelde) opmerkingen van andere gebruikers naar aanleiding van de commercial zijn er niet geweest.
Onder verwijzing naar de eerdere beslissing, te weten dossier nr. 2018/0443 waar een vergelijkbare uiting wordt gebezigd, is adverteerder van oordeel dat sprake is van een te stringente interpretatie van de reikwijdte van het bijwoord ‘waar’. Adverteerder verzoekt de Commissie om deze kennelijke lijn van stringente en taalkundige onjuiste interpretaties en argumentatie te heroverwegen.
Voorts merkt adverteerder nog op dat de transactie, het geldbedrag dat klager kwijt is geweest, in totaal €0,01 was. Klager is in het najaar van 2020 één maand proefabonnee geweest en heeft ervoor gekozen om na deze gratis proefmaand niet langer gebruik te maken van de dienst. Gebruikers van de dienst kijken de eerste maand gratis, maar moeten ter verificatie hun betaalgegevens achterlaten en daarvoor wordt €0,01 gerekend. Dit bedrag is zo laag en verwaarloosbaar dat adverteerder zich afvraagt of wel sprake is geweest van een ‘transactie’. Adverteerder wil geen betoog houden of klager nu wel of geen transactie is aangegaan, maar het gaat er volgens haar om dat klager hierin niet is misleid en dat klager geen financieel nadeel heeft ondervonden. Ruim een half jaar later besluit klager, vermoedelijk getriggerd door de commercial, de klacht in te dienen. Mede gelet op de feitelijke gang van zaken, vindt adverteerder dat een aanbeveling om de bewuste uiting aan te passen disproportioneel zwaar uitvalt.
Reactie op het bezwaar tegen de voorzittersbeslissing
De klacht die klager heeft ingediend ziet op het feit dat in de bestreden uiting wordt aangegeven dat men waar en wanneer men wil NLZIET kan kijken. Volgens klager wordt hiermee aan de potentiële consument verkeerde informatie gegeven. Het ‘waar’ (hetgeen volgens klager duidelijk ziet op de locatie waar de consument zich bevindt) is niet van toepassing als de consument zich buiten Europa begeeft. Dat is misleidend, aldus klager. Een toevoeging zoals “waar men zich ook in Europa bevindt”, geeft de consument wel duidelijkheid, namelijk alleen in Europa. De klacht ziet niet op de transactie van €0,01, maar de klacht ziet op de onvolledige informatie die potentiële klanten op een verkeerd spoor kan zetten.
Het oordeel van de Commissie
1. In de bestreden commercial wordt medegedeeld dat het mogelijk is om NLZIET te kijken “waar en wanneer jij wilt”. Volgens klager is deze uiting onjuist, aangezien het niet mogelijk is om in Kaapverdië of elders buiten Europa van de dienst gebruik te maken. De Commissie overweegt als volgt.
2. Als onweersproken is komen vast te staan dat het aanbod van adverteerder alleen te gebruiken is in EU landen. Adverteerder heeft aangevoerd dat het kijken van de dienst “waar en wanneer jij wilt” ziet op (flexibele) locaties en geen betrekking heeft op territoriale grenzen, wat volgens haar blijkt uit de opzet en de context van de commercial. De Commissie volgt adverteerder niet in haar standpunt. De gesproken tekst en de daarbij getoonde beelden van de diverse programma’s die via de dienst zijn te bekijken, geven geen aanleiding om te veronderstellen dat ‘waar’ ziet op (flexibele) locaties. Op geen enkele wijze wordt in de uiting immers gerefereerd aan (flexibele) locaties of anderszins duidelijk gemaakt dat dit de boodschap van de uiting is. Met de zinsnede “waar en wanneer jij wilt” kan bij de gemiddelde consument gemakkelijk de indruk ontstaan dat het mogelijk is om overal, waar dan ook ter wereld, gebruik te maken van de dienst. Dat het aanbod is beperkt tot de EU blijkt onvoldoende duidelijk uit de inhoud of context van de commercial. Het had op de weg van adverteerder gelegen om op enige wijze de consument op het bestaan van een dergelijke beperking te attenderen, bijvoorbeeld op de door klager voorgestelde wijze. De uiting bood daarvoor ook voldoende mogelijkheid en gelegenheid.
3. Gelet hierop is de Commissie van oordeel dat sprake is van het ontbreken van essentiële informatie die de gemiddelde consument nodig heeft om een geïnformeerd besluit over een transactie te nemen. Omdat de gemiddelde consument hierdoor ertoe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend als bedoeld in artikel 8.3 aanhef en onder c van de Nederlandse Reclame Code (NRC), en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
4. Naar aanleiding van de opgeworpen (al dan niet retorisch bedoelde) vraag van adverteerder of in het onderhavige geval sprake is van een ‘transactie’ merkt de Commissie het volgende op. Het transactiebegrip uit de Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken en de Nederlandse Reclame Code dient ruim te worden uitgelegd (vgl. HvJ 19 december 2013, ECLI:EU:C:2013:859). Het begrip ‘besluit over een transactie’ omvat een groot aantal besluiten van de consument, zoals het besluit naar een winkel te gaan, een website te bezoeken of door te klikken op een website. Het is niet noodzakelijk dat de consument op grond van de misleidende informatie daadwerkelijk iets koopt of tegen betaling een abonnement afsluit. De mogelijkheid dat hij dit doet, is al voldoende om van een transactiebesluit te kunnen spreken. De geringe hoogte van het door klager voor de eerste maand betaalde bedrag van € 0,01, doet hieraan niet af. Na de eerste maand gaat men bovendien een hoger bedrag betalen dat maandelijks is verschuldigd.
5. De Commissie beslist als volgt.
De beslissing van de Commissie
De Commissie bevestigt de beslissing van de voorzitter tot toewijzing van de klacht. De Commissie acht de bestreden uiting in strijd met artikel 7 NRC en zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
[Hieronder volgt de beslissing van de voorzitter waartegen bezwaar is gemaakt]
[Beslissing van de voorzitter van de Reclame Code Commissie d.d. 28 juni 2021]
De bestreden reclame-uiting
Het betreft een televisiecommercial voor NLZIET waarin onder meer wordt gezegd dat je met deze dienst kan kijken “waar en wanneer jij wilt.”
Samenvatting van de klacht
Het is niet correct dat wordt gezegd dat men kan kijken waar men wil. Buiten Europa is het niet mogelijk gebruik te maken van deze dienst. De televisiecommercial wekt de indruk dat dit wel mogelijk is.
Samenvatting van het verweer
NLZIET is een online TV dienst en biedt het grootste Nederlandse TV aanbod aan als streaming dienst. In de reclamecampagne wordt inderdaad onder meer de uiting ‘kijk waar en wanneer jij wilt’ gebezigd om NLZIET aan te prijzen. Adverteerder stelt dat uit de campagne duidelijk naar voren komt dat het ‘waar’ doelt op het niet langer gebonden zijn aan huis voor het kijken naar NLZIET en het niet langer gebonden zijn aan het (lineaire) uitzendtijdstip. NLZIET is overduidelijk een Nederlandse dienst voor gebruikers die woonachtig zijn in Nederland en, sinds 2018, in alle lidstaten van Europa op grond van de Verordening Grensoverschrijdende Portabiliteit. Klager is kennelijk van mening dat de stap van Europees bereik naar wereldwijd bereik een logisch gegeven is, ingegeven door het woordje ‘waar’. Adverteerder vindt deze redenering onredelijk en vergezocht. Geen enkele streaming service is mondiaal te gebruiken en dat is volgens haar inmiddels algemene kennis. Adverteerder heeft overigens op haar website bij de ‘meest gestelde vragen’ uitgelegd dat NLZIET ook te gebruiken is in EU landen. Dit staat ook nog eens in de Algemene Voorwaarden. Adverteerder heeft hierover op haar servicepagina een filmpje geplaatst.
Het oordeel van de voorzitter
1) Naar het oordeel van de voorzitter doet zich in deze zaak een vergelijkbare situatie voor als in dossier 2018/00443. In die eerdere zaak betrof het een dienst waarvan werd gezegd “kijken, waar en wanneer jij wilt”, hetgeen vergelijkbaar is met de nu te beoordelen reclame-uiting. Overeenkomstig hetgeen in die eerdere zaak is geoordeeld, oordeelt de voorzitter ook nu dat uit de bestreden uiting onvoldoende blijkt dat aan het aanbod een beperkende voorwaarde is verbonden, in dit geval dat het aanbod is beperkt tot de EU. Op geen enkele wijze blijkt uit de televisiecommercial het bestaan van een dergelijke beperking. Dit kan ook niet als een algemeen bekend feit worden aangenomen. De woorden “kijken waar je wilt” suggereren bovendien dat er geen beperkingen zijn.
2) Op grond van het bovenstaande is er sprake van het ontbreken van essentiële informatie die de gemiddelde consument nodig heeft om een geïnformeerd besluit over een transactie te nemen. Nu de uiting de consument er bovendien toe kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend als bedoeld in artikel 8.3 aanhef en onder c van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. De voorzitter beslist als volgt.
De beslissing van de voorzitter
Op grond van het voorgaande heeft afzender gehandeld in strijd met artikel 7 NRC. De voorzitter beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.