Omschrijving:

Het betreft de tag-on van een televisiereclame van VSM Geneesmiddelen B.V., waarin het volgende wordt gezegd: “Spiroflor gewrichtsgelei met glucosamine helpt bij de aanmaak van kraakbeen in uw gewrichten”.

De klacht

Er is geen onderzoek waaruit blijkt dat Spiroflor gewrichtsgelei met glucosamine de aanmaak van kraakbeen – via de huid – bevordert.

Het verweer

De Keuringsraad KOAG/KAG heeft de uiting vooraf goedgekeurd.
Het exacte werkingsmechanisme van glucosamine sulfaat is nog niet geheel opgehelderd maar er is sterk wetenschappelijk bewijs dat glucosamine sulfaat in het gewricht metabole effecten teweegbrengt. Glucosamine sulfaat heeft invloed op de remming van afbraak van kraakbeen. Er zijn sterke aanwijzingen dat glucosamine sulfaat de aanmaak van proteoglycanen en glycosaminoglycanen – belangrijke bouwstenen van kraakbeen – reguleert. Adverteerster verwijst naar enkele onderzoeken die zij heeft bijgesloten.
Uit een klinisch onderzoek van Haseler en Fischer, waarvan adverteerster een pagina met de conclusies bijsluit, blijkt dat de plantaardige bestanddelen in Spiroflor gewrichtsgelei, namelijk Rhus toxicodendron, Ledum palustre en Symphytum officinale, net zo effectief zijn als een gangbare pijnstiller. Pijnvermindering is belangrijk omdat het gewricht dan weer goed kan worden bewogen, terwijl beweging essentieel is voor het intact houden van een gezonde balans tussen kraakbeenopbouw en kraakbeenafbraak.

Uit de door adverteerster bijgesloten onderzoeken blijkt slechts:
a. Dat glucosamine de afbraak van kraakbeen remt en wel bij mensen met artrose.
b. Dat het innemen van extra glucosamine gewrichtspijn kan verminderen bij artrose.
Er is geen onderzoek waaruit blijkt dat het innemen van extra glucosamine bij mensen zonder artrose helpt bij de aanmaak van kraakbeen. De reclame richt zich niet op artrose patiënten maar op iedereen (“uw gewrichten”).
In de reclame-uiting wordt niet gesproken over pijnvermindering.

De mondelinge behandeling

Dat orale toediening van glucosamine helpt bij de aanmaak van kraakbeen is onomstreden.
Er is ook een onderzoek waaruit blijkt dat toediening van glucosamine als gel, aangebracht op de huid (dermale toepassing) helpt bij de aanmaak van kraakbeen. Spiroflor gewrichtsgelei bevat 5% glucosamine.
Van de gewrichtsklachten is 75% het gevolg van artrose.
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen heeft de in de uiting gebezigde claim goedgekeurd. Adverteerster legt ter onderbouwing hiervan een afschrift over van een rapport van dit college inzake het product “Donacom poeder voor drank 1178mg” dat nagenoeg geheel uit glucosamine bestaat en waarover het College zegt dat onderzoek bij dieren heeft aangegeven dat glucosamine een positief effect kan hebben op het kraakbeenmetabolisme. “Het werkingsmechanisme van glucosamine bij de mens is echter niet bekend”, aldus het College.

Het oordeel van de Commissie (3 januari 2007)

Ter vergadering heeft adverteerster medegedeeld dat zij zich bij de bewijsvoering op de werking van de inname van glucosamine heeft gericht. Echter, adverteerster stelt in de uiting dat Spiroflor gewrichtsgelei helpt bij de aanmaak van kraakbeen in de gewrichten.
Aangezien de gelei op de huid wordt aangebracht, dient adverteerster aan te tonen dat het product Spiroflor gewrichtsgelei de aanmaak van kraakbeen – via de huid – bevordert. Uit de bijlagen van adverteerster blijkt dit niet. De bijlagen gaan over glucosamine sulfaat en betreffen bovendien andere toepassingen dan via de huid.

De Commissie oordeelt dat adverteerster onvoldoende feiten naar voren heeft gebracht ter ondersteuning van haar stellingname. Op grond van het vorenstaande nodigt de Commissie adverteerster uit haar stellingname dat Spiroflor gewrichtsgelei helpt bij de aanmaak van kraakbeen in de gewrichten aannemelijk te maken.

De beslissing

De Commissie stelt adverteerster in de gelegenheid de Commissie binnen 4 weken na dagtekening van deze beslissing nader te informeren. De Commissie houdt haar beslissing aan.

Het oordeel van de Commissie

De Commissie heeft in haar tussenbeslissing geoordeeld dat adverteerster haar stelling dat Spiroflor gewrichtsgelei helpt bij de aanmaak van kraakbeen in de gewrichten, aannemelijk dient te maken. Gelet hierop gaat de Commissie niet in op de stelling van adverteerster dat het onomstreden is dat orale toediening van glucosamine helpt bij de aanmaak van kraakbeen, zoals door haar gesteld tijdens de mondelinge behandeling op 12 december 2006.

Naar het oordeel van de Commissie wordt adverteersters stelling niet aannemelijk gemaakt in de door adverteersters overgelegde bijlagen. Zij overweegt hiertoe dat in geen van de artikelen conclusies worden getrokken over de opbouw van kraakbeen. Het artikel van Cohen spreekt slechts over pijnverlichting en wel als voorzichtige conclusie. In dit artikel wordt niet gespecificeerd wat de ingrediënten van de crème zijn, anders dan glucosaminesulfaat en chondroitinsulfaat.
De overige artikelen gaan niet over dermale toepassing en/of gaan niet over wetenschappelijk onderzoek bij mensen en/of betreffen geen wetenschappelijke artikelen.
Voorts is Spiroflor gewrichtsgelei in haar samenstelling en dosering van werkzame stoffen niet onderzocht.
Dat Sproflor gewrichtsgelei in de toegediende dosering helpt bij de aanmaak van kraakbeen in de gewrichten, is aldus niet aannemelijk gemaakt zodat de uiting om die reden misleidend is.

De beslissing

Op grond van het vorenstaande acht de Commissie de uiting in strijd met artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code. Zij beveelt adverteerster aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

artikel 7 NRC