De grieven

Deze kunnen als volgt worden samengevat. 

De Commissie heeft ten onrechte geoordeeld dat de Postcodeloterij in de gewraakte mailing met betrekking tot de Grote Straat Tombola onjuiste informatie heeft verstrekt, waardoor de reclame-uiting misleidend en oneerlijk is. De woorden “selecteren” en “reserveren” in de brieftekst en de flyer zeggen niets over de grootte van de uiteindelijke groep personen waarop de trekking van de prijzen verricht gaat worden en evenmin over de verdeling van de te winnen prijzen. Er was daadwerkelijk sprake van een geselecteerde groep waaronder de in de uiting genoemde prijzen werden verloot, namelijk de mensen die op de mailing reageerden en met een (extra) lot gingen meespelen met de Postcodeloterij. De verwijzing naar “duizenden prijzen” die in de Grote Straat Tombola beschikbaar zijn maakt duidelijk dat het geen verloting betreft in alleen de in de mailing van geïntimeerde genoemde straten.

De mondelinge behandeling

Mr. Honing heeft aan de hand van overgelegde pleitaantekeningen het standpunt van appellante toegelicht.

Het oordeel van het College

Het College deelt het oordeel van de Commissie dat de brief, door de nadruk die wordt gelegd op het geselecteerd zijn van de straat en het adres van de geadresseerde, de indruk wekt dat de geadresseerde een bijzondere, uitverkoren positie inneemt bij de Grote Straat Tombola die de geadresseerde een gunstiger status geeft dan een niet-geselecteerde deelnemer. Deze indruk wordt versterkt door het opsommen van cadeaus die voor de straat van de geadresseerde zijn “gereserveerd”. In werkelijkheid blijkt de geadresseerde wiens straat is geselecteerd geen andere positie in te nemen dan andere deelnemers aan het door de Postcodeloterij georganiseerde promotionele kansspel.

De Commissie heeft terecht geoordeeld dat uiting misleidend is als bedoeld in artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en om die reden oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

Gelet op het vorenstaande wordt als volgt beslist.     

De beslissing

Het College bevestigt de beslissing van de Commissie.

De bestreden reclame-uiting

Het betreft een aan klaagster verzonden mailing d.d. 3 september 2009 met daarin:

– een brief met in een apart kader op de voorzijde de tekst: “Deze straten zijn geselecteerd!”, gevolgd door enkele straat­na­men waaronder de straat waar klaagster woont. Onder dit ka­der staat de mede­de­ling dat de straat van klaagster “is geselecteerd voor deelname aan de Gro­te Straat Tombola”, gevolgd door onder meer de tekst: “Hoe zou u het vinden om een mooie prijs te winnen, mevrouw Duin? De kans dat dit snel gebeurt, is écht heel dichtbij. Want een aantal straten in Amsterdam is geselecteerd om prijzen te winnen in de Grote Straat Tom­bola, en zoals u ziet hoort uw straat daar ook bij…! Welke Tombola prijs wint u…? Met deze bijzondere Tombola komt u in aan­merking om prijzen en cadeaus te winnen uit een groen prijzenpakket. Er zijn duizenden prij­zen beschikbaar (….) Bovendien hebben we al een mooi Tombola-Cadeau t.w.v. € 25,99 voor u gereserveerd. (…)”

– een flyer met daarop de tekst: “Voor deze straten in Amsterdam zijn óók waardevolle ca­deaus gereserveerd!” Naast deze tekst staan onder meer een afbeelding van een auto met daaronder de naam van de straat waarin klaagster woont.

De klacht

De Postcodeloterij suggereert dat slechts een selectie van de straten deelneemt aan de Grote Straat Tombola. Klaagster meent dat zij daardoor tot een uniek groep behoort die meer kans maakt op een prijs dan andere deelnemers. Om die reden heeft klaagster zich als deelnemer ingeschreven. Na de trekking is gebleken dat de prijzen op alle postcodegroepen in Nederland zijn gevallen, zodat heel Nederland heeft meegedaan aan de trekking van de grote Tombolaprijzen. De selectie van straten blijkt slechts betrekking te hebben op de led-lamp die klaagster heeft ontvangen. Adverteerder heeft op grond van het voorgaande geen duidelijke informatie verstrekt en in strijd met het goede fatsoen gehandeld.

Het verweer

De Grote Straat Tombola is een promotioneel kansspel, waarbij onder een selecte groep deelnemers, te weten de mensen die op de uitnodiging reageren, groene prijzen worden ver­loot. Men kan hieraan deelnemen door met een (extra) lot mee te spelen aan de Nationale Postcode Loterij. Het woord “selecteren” zegt niets over de grootte van de groep die naar de prijzen meedingt. Ook wordt hier niet de suggestie van een hogere winkans aan gekoppeld. Hetzelfde geldt voor het woord “gereserveerd” op de flyer. Uit de actievoorwaar­den op de achterzijde van de mailing blijkt duidelijk dat de winnaars getrokken zouden wor­den uit alle aanmeldingen voor de Grote Straat Tombola.

De repliek

Klaagster heeft de mailing zo uitgelegd, dat zij zich in een bijzondere positie bevond omdat zij in een van de zes geselecteerde straten woont die in de mailing worden genoemd. De in de folder gebruikte persoonlijke aanspreektoon versterkt dit effect.

De mondelinge behandeling

Adverteerder laat haar standpunt toelichten overeenkomstig de overgelegde pleitnota.

Het oordeel van de Commissie

1)  De Commissie stelt voorop dat in de brief sterk de nadruk wordt gelegd op het feit dat

– naast vijf andere straten die worden genoemd – de straat en het adres van klaagster zijn ge­se­lecteerd voor deel­na­me aan de Grote Straat Tombola. De brief wekt naar het oordeel van de Commissie daardoor de indruk dat klaag­ster een bijzondere, uitverkoren, po­si­tie in­neemt bij dit door adverteerder geor­gani­seer­de pro­mo­tio­nele kans­spel. Het feit dat men ge­selecteerd is, lijkt immers te impliceren dat men een andere, gunstigere, status heeft dan een niet-geselec­teerde deelnemer. Dit wordt versterkt doordat in de brief wordt gezegd dat de kans op het winnen van een mooie prijs “écht heel dichtbij” is “want een aantal straten in Amsterdam is geselecteerd om prijzen te winnen in de Grote Straat Tombola”. Adverteerder legt daarmee een verband tussen de selectie en het winnen van een mooie prijs. De indruk dat klaagster door de selectie een bijzondere positie inneemt, wordt voorts versterkt doordat specifieke cadeaus worden genoemd die voor de straat van klaag­ster zijn “gereserveerd”. In werke­lijk­heid is echter, naar adverteerder heeft erkend, de deel­nemer wiens straat is gese­lec­teerd “slechts” een gewone deelnemer. De verwijzing naar de ac­tievoorwaarden neemt

de mis­leiding die het ge­volg is van het voor­gaande niet weg.

2)  Blijkens het vorenstaande heeft adverteerder onjuiste informatie verstrekt als bedoeld in ar­tikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code en kan de gemiddelde consument hier­door er toe worden gebracht om een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had ge­nomen. De consument is immers niet juist geïnformeerd over zijn status als gewone deel­ne­mer aan het onderhavige promotionele kansspel. Gelet hierop is de uiting mis­leidend en on­eer­lijk in de zin van artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Niet kan echter wor­den gezegd dat adverteerder in strijd met de goede smaak en het fatsoen heeft gehandeld.

De beslissing

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met artikel 7 NRC. De Commissie beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze

reclame te maken.