De bestreden reclame-uiting
Het betreft een reclame-uiting op de website www.booking.com, waarop onder meer een kamer in het Hilton Cardiff hotel wordt aangeboden met de volgende prijsaanduiding: “£176 £89”.
De klacht
In de reclame-uiting wordt meegedeeld dat het tarief van £ 176 is verlaagd naar £ 89.
Op de website van Hilton wordt de bewuste kamer echter eveneens aangeboden voor £89.
Klager is van mening dat adverteerder de consumenten misleidt, nu ten onrechte wordt gesuggereerd dat men grote kortingen verkrijgt door via booking.com te boeken.
Het verweer
De klacht wordt gemotiveerd en onderbouwd aan de hand van verschillende bijlagen weersproken.
Voor zover van belang voor deze beslissing wordt in het oordeel op het verweer ingegaan.
De mondelinge behandeling
Mr. Neervoort voornoemd licht het standpunt van adverteerder aan de hand van haar notities nader toe.
Het oordeel van de Commissie
Nu sprake is van een reclame-uiting betreffende een reisdienst in de zin van de Reclamecode Reisaanbiedingen (RR), zal de Commissie de uiting toetsen aan deze code.
De reclame-uiting bevat de voornaamste kenmerken en de prijs van de dienst en stelt de consument aldus in staat een aankoop te doen. Derhalve is de reclame-uiting een uitnodiging tot aankoop zoals bedoeld in artikel IV RR.
Op grond van IV onder 1 RR zijn aanbieders in hun uitnodigingen tot aankoop gehouden tot het hanteren van correcte en duidelijke prijzen.
Door de wijze waarop het tarief van de kamer op de website van adverteerder wordt weergegeven, wordt naar het oordeel van de Commissie de indruk gewekt dat voor de betreffende hotelkamer een bijzondere actieprijs dan wel een bijzonder prijsvoordeel van toepassing is. Dit komt doordat de hogere prijs is doorgestreept, zoals gebruikelijk bij acties waarbij de prijs is verlaagd.
Uit hetgeen in het verweer en in de mondelinge behandeling door adverteerder naar voren is gebracht en zoals tevens in de algemene voorwaarden op de website van adverteerder staat, is echter gebleken dat de getoonde doorgestreepte prijs ‘de op één na hoogste prijs’ is, ‘die een gast die een gelijkwaardige kamer heeft gereserveerd binnen een periode van 45 dagen vóór en 45 dagen ná’ het ‘(verwachte) verblijf heeft betaald/dient te betalen’.
Aldus is geen sprake van een bijzondere actie dan wel bijzonder prijsvoordeel zoals in de uiting wordt gesuggereerd, maar slechts van een prijsverschil ten opzichte van het tarief waarvoor de bewuste kamer op een andere datum wordt aangeboden.
Gelet op het voorgaande acht de Commissie de wijze waarop de prijs in de reclame-uiting wordt weergegeven onvoldoende duidelijk en daarom in strijd met artikel IV onder 1 van de Reclamecode Reisaanbiedingen.
Hetgeen adverteerder heeft aangevoerd met betrekking tot de wijze waarop de prijzen tot stand komen leidt niet tot een ander oordeel. De consument zal immers afgaan op de prijzen zoals hij deze ziet en niet verwachten dat dit iets anders beoogt weer te geven dan een actieprijs. Het feit dat elders op de website een toelichting wordt gegeven, neem de onduidelijkheid onvoldoende weg.
De beslissing van de Reclame Code Commissie van 1 december 2012
Gezien het vorenstaande is de reclame-uiting in strijd met artikel IV onder 1 van de Reclamecode Reisaanbiedingen. De Commissie beveelt adverteerder aan om niet meer op dergelijke wijze reclame te maken.
Het College van Beroep:
De grieven
Het College vat de grieven, zakelijk weergegeven, als volgt samen.
Grief 1
De klacht houdt in dat Booking.com door de doorgestreepte prijs van £ 179 in de uiting ten onrechte zou suggereren dat men enorme kortingen krijgt als via haar website wordt geboekt, nu zowel op haar website als die van het betrokken hotel £89 voor dezelfde hotelkamer moet worden betaald. Geïntimeerde vermeldt echter niet op welke datum hij de prijs van £89 op de website van Booking.com en op de website van bedoeld hotel heeft zien staan. Deze informatie is van belang, nu de hotelprijzen sterk fluctueren en Booking.com deze gegevens nodig heeft om te kunnen beoordelen of de in de klacht genoemde feiten juist zijn. De Commissie had de klacht om die reden dienen af te wijzen, mede omdat de prijzen op de website van Booking.com lager kunnen zijn dan die van het betrokken hotel.
Grief 2
De door Booking.com op haar website genoemde prijzen, zowel de actuele prijzen als de doorgestreepte prijzen, zijn feitelijk juist. De doorgestreepte prijs is de prijs die voor de kamer in hetzelfde hotel in diezelfde periode ook daadwerkelijk is gehanteerd. Er zijn geen extra kosten verschuldigd. De doorgestreepte prijs is de op een na hoogste prijs voor de desbetreffende kamer in een periode van 90 dagen rondom de verblijfsdatum. De doorgestreepte prijs laat een prijsvoordeel zien, althans een lagere prijs dan anders. Door nu te boeken hoeft de consument niet de doorgestreepte prijs te betalen. Deze prijzen zijn door de hotels zelf ingevoerd in het systeem van Booking.com. De door Booking.com gehanteerde prijzen zijn glashelder. Booking.com hoeft niet te specificeren en uit te leggen hoe deze prijzen tot stand zijn gekomen. Booking.com wil echter transparant zijn en heeft om die reden een toelichting op de doorgestreepte prijzen opgenomen in de rubriek “veelgestelde vragen” en in haar algemene voorwaarden. Zij is hiertoe echter niet verplicht. In het prijzenoverzicht op de website is geen ruimte voor deze aanvullende informatie. Voor de gemiddelde consument is voldoende duidelijk dat Booking.com een tussenpersoon is die het zoeken, vergelijken en reserveren van hotelkamers faciliteert. Booking.com wekt niet de schijn dat de prijs van hotelwebsites wordt vergeleken met een “Booking.com-prijs”.
Het antwoord in appel
De grieven zijn gemotiveerd weersproken. Op het verweer zal hierna, voor zoveel nodig, worden ingegaan.
De mondelinge behandeling
Booking.com doet haar standpunt nader toelichten. Namens Booking.com wordt onder meer meegedeeld dat haar reclame-uitingen zich op één website bevinden waarbij het afhankelijk van het IP-adres van de consument is in welke taal de uiting wordt getoond.
Het oordeel van het College
Ten aanzien van het toepasselijke toetsingskader
1. De klacht heeft betrekking op een Engelstalige uiting op www.booking.com in verband met een hotelkamer. Het College overweegt dat de Reclamecode Reisaanbiedingen het toepassingsgebied van die code als volgt afbakent: “Deze Code is van toepassing op reclame-uitingen en uitnodigingen tot aankoop gericht op de Nederlandse markt betreffende reisdiensten.” Nu ter vergadering van 20 februari 2012 is gebleken dat Booking.com voor de onderhavige reclame-uiting gebruik
heeft gemaakt van één website, waarbij het van het IP-adres afhangt welke taal wordt getoond, en blijkbaar ook is voorzien in een Nederlandstalige versie, is het College van oordeel dat de uiting geacht kan worden mede op Nederlandse markt te zijn gericht. Hieruit volgt dat de Commissie de klacht terecht aan de Reclamecode Reisaanbiedingen (RR) heeft getoetst.
Ten aanzien van grief 1
2. Booking.com heeft als formele grief aangevoerd dat de Commissie de klacht had dienen af te wijzen omdat geïntimeerde in zijn klacht niet heeft vermeld op welke datum hij de prijs van £ 89 op de website van Booking.com en op die van het hotel heeft gezien. Booking.com stelt dat zij deze informatie nodig heeft, nu de hotelprijzen sterk fluctueren en zonder die gegevens niet kan worden vastgesteld of de in de klacht genoemde feiten juist zijn. In dat kader is van belang dat uit hetgeen geïntimeerde bij het antwoord in appel stelt, blijkt dat de door hem genoemde prijzen op een en dezelfde dag zijn geconstateerd, te weten blijkbaar op de dag dat hij het hotel via Booking.com heeft geboekt. Geïntimeerde stelt dat hij deze prijs zag toen hij na het boeken van het hotel via Booking.com op de website van het hotel de faciliteiten bekeek. Het College neemt aan dat Booking.com aan de hand van de boekingsdatum kan vaststellen welke dag het betreft. Daaruit volgt dat zij inmiddels over de door haar noodzakelijk geachte informatie beschikt. Nu voorts niet is betwist dat op die dag op beide websites dezelfde prijs stond, kan grief 1 niet slagen.
Ten aanzien van grief 2
3. Het College zal ten aanzien van het inhoudelijke geschil uitsluitend ingaan op de grieven die zich richten tegen het oordeel van de Commissie dat de gemiddelde consument de uiting zo zal uitleggen dat daarin sprake is van een bijzondere actieprijs dan wel een bijzonder prijsvoordeel en dat, nu feitelijk geen sprake is van een voordeel, de uiting in strijd met het artikel IV onder 1 RR is. De Commissie heeft immers op deze grond de bestreden aanbeveling gedaan en is niet ingegaan op de vraag of de in de uiting gehanteerde prijzen juist zijn dan wel of Booking.com de indruk wekt dat op haar website lagere prijzen staan dan op de hotelwebsites. Hetgeen Booking.com aangaande deze laatste kwesties stelt, is daarom voor de beoordeling in beroep niet relevant.
4. Bij de vraag hoe de consument de in de uiting gebruikte prijssystematiek zal opvatten, dient te worden uitgegaan van het gebruikelijke verwachtingspatroon van de gemiddelde – dat wil zeggen redelijk geïnformeerde, omzichtige en oplettende – consument. Naar het oordeel van het College zal deze consument een uiting waarin sprake is van een doorgehaalde prijs met daarnaast een niet-doorgehaalde prijs aldus opvatten, dat de doorgehaalde prijs de normale prijs is, en de andere prijs het actietarief. Hierbij is van belang dat sprake is van een gebruikelijke handelspraktijk in reclame waarbij gereduceerde prijzen worden afgezet tegen de oorspronkelijke, vaak optisch doorgestreepte, prijzen teneinde de consument op het prijsvoordeel te wijzen en hem zo tot aankoop van het product te bewegen. De consument zal bij dergelijke uitingen daarom menen dat hij een reëel prijsvoordeel kan behalen.
5. Vaststaat dat Booking.com de doorgestreepte prijs niet in deze zin gebruikt, dat de hotelkamer wordt aangeboden voor een gereduceerde prijs ten opzichte van de op dat moment geldende normale prijs. In plaats daarvan is de doorgestreepte prijs ‘de op één na hoogste prijs’ ‘die een gast die een gelijkwaardige kamer heeft gereserveerd binnen een periode van 45 dagen vóór en 45 dagen ná’ het ‘(verwachte) verblijf heeft betaald/dient te betalen’. Aldus is, zoals de Commissie terecht heeft overwogen, geen sprake van een bijzonder actietarief respectievelijk bijzonder prijsvoordeel zoals door de uiting wordt gesuggereerd. Het tonen van een prijsverschil ten opzichte van het tarief waarvoor de bewuste kamer op een andere datum wordt aangeboden, kan immers niet als een gereduceerde prijs worden opgevat, terwijl ook geen sprake is van een reëel prijsvoordeel ten opzichte van de normale prijs.
6. Op de gewraakte webpagina staat geen informatie over de vraag hoe de doorgestreepte prijs moet worden uitgelegd. Dat Booking.com elders op haar website wel dergelijke informatie geeft, neemt de misleiding die het gevolg is van het ontbreken van directe informatie over de bijzondere prijssystematiek niet weg. Voor de gemiddelde consument is immers niet duidelijk dat Booking.com een specifieke en zeer ongebruikelijke uitleg geeft aan doorgestreepte prijzen. De consument zal om die reden niet zelf op zoek gaan naar informatie over die uitleg en in plaats daarvan uitgaan van de gebruikelijke betekenis van doorgestreepte prijzen. Het voor de reclame gebruikte medium internet biedt naar het oordeel van het College overigens voldoende mogelijkheden om de consument reeds op de pagina’s met accommodatieprijzen juist en volledig over de bijzondere prijssystematiek te informeren.
7. Het College onderschrijft op grond van het voorgaande het oordeel van de Commissie dat geen sprake is van een duidelijke prijs als bedoeld in artikel IV onder 1 van de Reclamecode Reisaanbiedingen, zoals dit artikel in samenhang met de bepalingen over misleidende reclame dient te worden uitgelegd. Derhalve dient te worden beslist als volgt.
De beslissing
Bevestigt de beslissing van de Commissie.