De bestreden uiting

Het betreft de aanprijzing van ventilator “Otto” op de website www.stadlerform.nl.

Bij een afbeelding van de ventilator staat de volgende tekst:
“Otto

Waait met de wind mee

Bamboe frame gemaakt van duurzame productie

Eenvoudig te reinigen ventilatorbladen

Heeft drie snelheid niveaus”, en

“Otto
Onze Otto produceert bij de eerste stand slechts 42-60 dB aan geluid. De bedieningsknoppen bevinden zich aan de achterkant van de ventilator waardoor deze mooi zijn weggewerkt. Maar waar het natuurlijk echt om gaat bij deze 45 Watt vloerventilator is het design. De buitenring van Otto is vervaardigd van bamboe en tweemaal in de olie gezet om zo de duurzaamheid te bevorderen. Zo zal Otto dan ook niet misstaan in menig slaap- of woonkamer, maar kan hij tevens prima op kantoor zijn koelte verspreiden”, en

“Specificaties (…)
Systeem: AC ventilator
output (up to): 3’100 m3 air/h

Grootte van de kamer: 40 m2 / 100 m3

Outputniveaus: 3
eigenschappen: Bamboe frame gemaakt van duurzame productie, eenvoudig te reinigen ventilatorbladen, heeft drie snelheid niveaus

Energieverbruik: 50 W

(…)

Geluidsniveau: 42 – 60 dB(A)

(…)”.

Samenvatting van de klacht

Klager maakt bezwaar tegen de uiting om de volgende redenen:

Het is onduidelijk of de ventilator bij de eerste stand 42 decibels (dB(A)), of tussen 42 en 60 dB(A) produceert. Met het woordje “slechts” wordt ten onrechte gesuggereerd dat de ventilator “stil” is. 42 dB(A) klinkt volgens klager als een luide koelkast of geroezemoes en 60dB(A) als een conversatie.

Klager heeft bij zijn klacht twee screenprints van tabellen met “geluidswaarden” gevoegd, afkomstig van de websites www.schoonenberg.nl en www.lichtbeeldgeluid.nl. Daarin staat:
“vanaf 40 dB: leer en concentratieproblemen
vanaf 60 dB: schade aan het gehoor na langdurige blootstelling”(www.schoonenberg.nl), en
“40: huiskamer, slaapkamer, rustig kantoor, rustige woonbuurt, vogels bij zonsopkomst, zacht geroezemoes in een klas. (…)

60: Indringend: Airconditioning (50-75 dB), normale conversatie, wasmachine (50-75 dB), vaatwasser (55-70 dB), naaimachine, wasdroger, pianospel (60-70 dB), F16A straaljager op 6000 m hoogte (59 dB)” (www.lichtbeeldgeluid.nl).

Het is volgens klager onduidelijk of het energieverbruik van de ventilator 45 of 50 Watt is, en wat met “duurzaam” wordt bedoeld: een eco-vriendelijke productie of een langere levensduur. Klager vraagt zich ook af of met “koelte” wordt bedoeld dat de temperatuur daadwerkelijk omlaag gaat of dat het om het “irrationele gevoel” gaat.

Samenvatting van het verweer

Volgens adverteerder ligt 42 dB(A), wat het laagste geluidsniveau van de Otto ventilator is, het dichtst bij het geluidsniveau 40dB(A). In verschillende bronnen, bijvoorbeeld in de webshop van Liebherr, wordt 40 dB(A) als “stil” omschreven. De bron die klager aanhaalt (www.lichtbeeldgeluid.nl) spreekt bij 40 dB(A) over het geluidsniveau van een “huiskamer, slaapkamer, rustig kantoor, rustige woonbuurt, vogels bij zonsopkomst, zacht geroezemoes in een klas”. Het is onduidelijk waar klager een “luide koelkast” vandaan haalt. Adverteerder heeft een screenprint van de website van elektronicawinkel Expert overgelegd. Daarin staat: “Een stille ventilator heeft een geluidsniveau van onder de 50 dB.”

Met “duurzaamheid” wordt in de advertentie zowel eco-vriendelijk (bamboe gemaakt van duurzame productie) als een langere levensduur (“2 keer in de olie gezet”) bedoeld.

Over het gebruik van de termen “koelen” en “koel slapen” deelt adverteerder mee dat een ventilator (versneld) lucht verplaatst voor verkoeling. De luchtverplaatsing wordt in de advertentie in hoeveelheid m3 uitgedrukt. Een ventilator werkt op twee manieren verkoelend: door de luchtstroom en door het sneller verdampen van zweet op de huid. Dit werkt verkoelend. Daarbij verplaatst de ventilator lucht uit een warme kamer om daarvoor koele stromen van buiten of van de overloop naar binnen te brengen. Het energieverbruik van de ventilator is 50 Watt. Per abuis is 45 Watt in de tekst verschenen. Aangezien het juiste verbruik ook al in de bestreden uiting stond, heeft de consument zich hooguit afgevraagd wat het juiste verbruik was, maar dit zal er niet toe hebben geleid dat men een product aanschaft wat men anders niet had gedaan. Adverteerder heeft een screenprint overgelegd waarop te zien is dat de uiting inmiddels is gecorrigeerd.     

Het oordeel van de voorzitter

1.

Klager maakt bezwaar tegen de uiting om verschillende redenen: de ventilator wordt volgens hem ten onrechte met de woorden “slechts 42-60 dB” aangeprezen. Verder is het volgens klager niet duidelijk wat in de advertentie wordt verstaan onder “duurzaam”, en is de uiting onduidelijk voor wat betreft het energieverbruik van de ventilator. De voorzitter zal de verschillende onderdelen van de klacht hieronder puntsgewijs behandelen.
 
2.

Geluidsniveau In de uiting staat: “Onze Otto produceert bij de eerste stand slechts 42-60 dB aan geluid”. De gemiddelde consument zal begrijpen dat het geluidsniveau van de ventilator minimaal 42 dB(A) is.
Volgens klager kan niet gesproken worden van “slechts” 42 dB(A), omdat dit geluidsniveau te vergelijken is met het geluid van een luide koelkast of geroezemoes. Klager baseert zich hierbij op de omschrijving van de geluidsniveaus zoals deze zijn opgenomen in de twee door hem overgelegde overzichten. Adverteerder heeft hier tegenin gebracht dat 40 dB(A) (het niveau dat dichtbij 42 dB(A) ligt, het geluid dat de ventilator maakt als hij op zijn laagste stand staat) in verschillende overzichten van geluidsniveaus als “stil” wordt beschouwd. In deze overzichten, waaronder zich dezelfde overzichten bevinden als waar klager zich op baseert, wordt dit nader toegelicht als het niveau van geluiden in een huiskamer, en zacht geroezemoes in een klas. Aangezien in deze overzichten een geluidsniveau van 50 dB(A) als “rustig” wordt omschreven (toegelicht met onder meer: “licht autoverkeer op 30 m” en “regen”), acht de voorzitter de omschrijving “slechts 42-60 dB” met betrekking tot een ventilator, mede op basis van eerdergenoemde overzichten niet uit de lucht gegrepen. Daarbij komt dat uit de uiting duidelijk volgt dat het geluidsniveau van de ventilator tussen 42 en 60 dB(A) is. De gemiddelde consument kan zich daarom op basis van de uiting een goede voorstelling maken van de hoeveelheid geluid die de ventilator produceert. Dit deel van de klacht wordt om die reden afgewezen. 
 
3. Koelte

Klager acht het woord “koelte” verwarrend omdat volgens hem niet duidelijk is wat daarmee wordt bedoeld.  Dit onderdeel van de klacht slaagt niet. In de uiting staat: “(…) maar kan hij tevens prima op kantoor zijn koelte verspreiden.” De gemiddelde consument zal begrijpen dat hiermee gedoeld wordt op het verkoelende effect van de luchtwervelingen die de ventilator veroorzaakt. Het ligt niet voor de hand dat men op basis van deze tekst zal verwachten dat hier in feite een airconditioning wordt aangeprezen die de luchttemperatuur met een aantal graden laat dalen. Dit deel van de klacht wordt om die reden afgewezen. 

4. Duurzaam

De term “duurzaam” moet in uitingen als de onderhavige, waarin in verband met die mededeling naar het milieu wordt verwezen, worden opgevat als een verwijzing naar bepaalde, aan het product verbonden milieuvoordelen. Hierdoor valt de uiting onder het bereik van de Milieu Reclame Code (MRC) en dient (onder meer) te zijn voldaan aan de eis dat de uiting geen mededelingen, afbeeldingen of suggesties bevat waardoor de consument misleid kan worden over milieuaspecten van het aangeprezen product, of over de bijdrage van de adverteerder aan het handhaven en bevorderen van een schoon en veilig leefmilieu in het algemeen (artikel 2 MRC).
 
5.

Het begrip duurzaam is geen vastomlijnd begrip. Om die reden dient het begrip in de uiting zelf of met een duidelijk herkenbare link te worden toegelicht, en dient rekening te worden gehouden met de interpretatie die de gemiddelde consument vermoedelijk daaraan zal geven, gelet op de (context van de) totale uiting. Om te voorkomen dat consumenten de claim verkeerd interpreteren, mogen er geen vage termen worden gebruikt. 

6.

Volgens klager is niet duidelijk wat in de uiting met duurzaam wordt bedoeld. Adverteerder 2 heeft in dat verband meegedeeld dat “duurzaamheid” in de advertentie zowel op de productie van de ventilator (bamboe gemaakt van duurzame productie) als op de levensduur (“2 keer in de olie gezet”) moet worden begrepen.

7.

In de kop van de uiting en bij de “eigenschappen” staat: “Bamboe frame gemaakt van duurzame productie”. Het begrip “duurzaam” lijkt in dit verband te zien op de duurzaamheid van de energie en de grondstoffen waarmee de ventilator is gemaakt. Dit kan ook worden afgeleid uit het verweer dat de ventilator is vervaardigd van “duurzaam geproduceerde bamboe”. In de uiting wordt echter niet nader toegelicht wat er onder duurzaam geproduceerde bamboe moet worden verstaan. In de uiting staat verder: “De buitenring van Otto is vervaardigd van bamboe en tweemaal in de olie gezet om zo de duurzaamheid te bevorderen”, maar deze invulling ziet op een andere betekenis van “duurzaam”, namelijk in de zin van “langer mee gaan” omdat de ventilator een beschermende olielaag heeft. Nu in de uiting twee vormen van duurzaamheid worden bedoeld, maar er slechts een wordt toegelicht, is de uiting verwarrend en daardoor onvoldoende duidelijk voor wat betreft het duurzame karakter van de ventilator. Om die reden is de uiting in strijd met artikel 2 MRC.

8. Energieverbruik

In de uiting wordt zowel 45 als 50 Watt genoemd. Niet ter discussie staat dat het energieverbruik 50 Watt is. Om die reden is de uiting verwarrend voor wat betreft het energieverbruik in de zin van artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en daarmee oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Nu de uiting op dit gebied inmiddels is aangepast, acht de voorzitter een aanbeveling op dit punt niet nodig.

9.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

Op basis van hetgeen onder de punten 4 tot en met 7 is overwogen, acht de voorzitter de uiting in strijd met artikel 2 MRC. Adverteerder wordt aanbevolen niet meer op dergelijke wijze reclame te maken. Gelet op hetgeen is overwogen onder punt 8, is de uiting in strijd met artikel 7 NRC. Voor het overige wordt de klacht afgewezen.