De bestreden reclame-uiting

Het betreft een uiting op www.eurolac.net.

Daarin staat onder de aanhef

“Bijsluiter

Gentiaan Violet”

onder meer:

“Gentiaan Violet is een paarse inkt, een effectief middel ter bestrijding van schimmels en bacteriën die huidinfecties veroorzaken, bijvoorbeeld spruw in de mond van de baby, op tepels en tepelhoven, vaginale schimmelinfecties en kalknagels of infecties met stafylokokken op beschadigde en broeierige huid”.

De klacht

De klacht kan als volgt worden samengevat.

De uiting bevat medische claims. Klaagster, die het aannemelijk acht dat de uiting als “geneesmiddel” op de markt wordt gebracht, acht de uiting in strijd met de artikelen 4, 11 en 13 van de Code Publieksreclame voor Geneesmiddelen 2015 (CPG).

De uiting bevat de titel “bijsluiter”, maar klaagster vindt dat artikel 2 CPG in dit geval niet van toepassing is, omdat Gentiaan Violet in Nederland geen geregistreerd geneesmiddel is. Artikel 2 CPG luidt voor zover hier van belang:

“Onder het bereik van deze Code vallen niet:

– de bijsluiter (…)”.

Informatie KOAG/KAG

De uiting valt onder de competentie van de Keuringsraad Aanprijzing Gezondheidsproducten (KAG) en is niet ter preventieve toetsing aan de KAG voorgelegd. Indien de uiting aan de Keuringsraad was voorgelegd, zou deze niet van een toelatingsnummer zijn voorzien, omdat er gebruik wordt gemaakt van medische claims, zoals “effectief middel ter bestrijding van schimmels en bacteriën die huidinfecties veroorzaken, bijvoorbeeld spruw in de mond van de baby, op tepels en tepelhoven, vaginale schimmelinfecties en kalknagels of infecties met stafylokokken op beschadigde en broeierige huid”. Ook het woord “bijsluiter” zou de KAG niet toelaten, omdat dit suggereert dat er sprake is van een geneesmiddel.

Geconcludeerd wordt dat er sprake is van een ongeregistreerd geneesmiddel volgens het aandieningscriterium; door het gebruik van medische claims wordt het product gepositioneerd als een geneesmiddel. Nu voor dit middel geen handelsvergunning is afgegeven, is de uiting in strijd met artikel 84 lid 2 Geneesmiddelenwet en met de CPG.

Het verweer

Verweerder heeft onder meer het volgende medegedeeld.

De klacht betreft een document dat binnen de normale navigatie van de site van verweerder niet te vinden is. Klaagster moet dus het back office bestand van verweerder hebben gehackt om het document te vinden. Het gaat om een document dat alleen naar mensen wordt doorgestuurd die het betreffende product al hebben gekocht. De uiting kan derhalve niet als reclame worden aangemerkt.

De uiting bevat geen claims die niet wetenschappelijk onderbouwd zijn.

Ter informatie wijst verweerder erop dat elke verwijzing naar Gentiaan Violet van de sites van verweerder zal worden verwijderd, omdat de grondstof voor het product door de fabrikanten niet meer geleverd kan worden.

De repliek

Klaagster heeft onder meer het volgende medegedeeld.

Aan de zijde van klaagster is geen sprake van het hacken van een “back office bestand”. Het bewuste document is onder meer te vinden op de eerste pagina (eerste 10 resultaten) bij het intypen van diverse zoektermen via Google. Ter illustratie hiervan legt klaagster een aantal schermafdrukken over. Klaagster concludeert dat er sprake is van reclame, en dat dit ook het geval is als de betreffende producten op dit moment niet leverbaar zijn.

De dupliek

Verweerder heeft onder meer het volgende medegedeeld.

Verweerder handhaaft het standpunt dat het gaat om een document dat niet is opgenomen in de navigatie van de sites van verweerder, maar dat is opgeslagen in de backoffice bestanden. Dat het document via Google is te vinden, zegt meer over vrijgevigheid van Google wat betreft de gegevens van gebruikers van internet, dan over het doel waarmee het document is opgeslagen.

Omdat Gentiaan Violet als gevolg van het niet meer verkrijgbaar zijn van de grondstoffen niet meer door verweerder wordt geleverd, heeft verweerder, voor zover is na te gaan, alle documenten die verwijzen naar Gentiaan Violet verwijderd van de site en uit de “bestanden opslag”.

Verweerder wijst er nog op dat de Commissie naar aanleiding van een eerdere klacht van klaagster over Gentiaan Violet na het ontvangen van informatie van de KOAG/KAG heeft geoordeeld dat het niet om (reclame voor) een geneesmiddel gaat. Verweerder legt een brief uit het betreffende dossier (2013/00534) over.

Het oordeel van de Commissie

De Commissie stelt voorop dat de bestreden uiting moet worden aangemerkt als reclame in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). De uiting houdt een aanprijzing in van Gentiaan Violet, als “effectief middel ter bestrijding van” onder meer “schimmels en bacteriën die huidinfecties veroorzaken”. Deze aanprijzing is openbaar; klaagster heeft onder verwijzing naar bij repliek overgelegde afdrukken van Google zoekresultaten voldoende aannemelijk gemaakt dat de uiting via die zoekresultaten als pdf-bestand is gevonden op www.eurolac.net.

Dat de uiting, naar de Commissie uit het verweer en de dupliek begrijpt, alleen bedoeld zou zijn voor mensen die het product al hebben gekocht, maakt bovenstaand oordeel niet anders.

In de bestreden uiting wordt Gentiaan Violet aangeduid als “een effectief middel ter bestrijding van schimmels en bacteriën die huidinfecties veroorzaken, bijvoorbeeld spruw in de mond van de baby, op tepels en tepelhoven, vaginale schimmelinfecties en kalknagels of infecties met stafylokokken op beschadigde en broeierige huid”. Aldus wordt Gentiaan Violet gepresenteerd als geschikt voor: het genezen of voorkomen van een ziekte, gebrek of wond bij de mens als bedoeld in artikel 1 lid 1 onder b van de Geneesmiddelenwet. Nu zoals de Keuringsraad KOAG/KAG heeft meegedeeld, voor dit middel geen handelsvergunning is afgegeven, is de uiting in strijd met artikel 84 lid 2 Geneesmiddelenwet en met het op deze wetsbepaling gebaseerde artikel 4 CPG. Artikel 4 CPG luidt:

“Het is verboden reclame te maken voor geneesmiddelen waarvoor de wettelijk vereiste handelsvergunning niet is afgegeven”.

Bovenaan de uiting is vermeld:

“Bijsluiter

Gentiaan Violet”

Dit feit betekent niet dat de uiting niet onder het bereik van de CPG

valt, zoals bedoeld in artikel 2 CPG. Blijkens de Toelichting bij artikel 2 CPG betreft de in deze bepaling bedoelde bijsluiter “wettelijk voorgeschreven en door het College ter Beoordeling van geneesmiddelen (CBG) getoetste en goedgekeurde informatie” en niet is gebleken dat in dit geval sprake is van zodanige informatie.

Klaagster heeft zich ook beroepen op de artikelen 11 en 13 CPG. Deze (op de Geneesmiddelenwet gebaseerde) artikelen hebben betrekking op reclame voor een geneesmiddel waarvoor de wettelijk vereiste handelsvergunning wel is afgegeven en waarvoor op zichzelf genomen reclame mag worden gemaakt. Nu daarvan geen sprake is, acht de Commissie deze bepalingen in dit geval niet van toepassing, zodat de klacht op dit punt faalt.

Verweerder heeft zich nog beroepen op de beslissing van de Commissie in dossier 2013/00534, waarin een klacht betreffende reclame voor Gentiaan Violet werd afgewezen. Dit beroep kan niet slagen, omdat de Commissie in dat dossier, anders dan in het onderhavige, oordeelde dat er geen sprake was van reclame voor een geneesmiddel, zoals gedefinieerd in artikel 1 lid 1 onder b van de Geneesmiddelenwet.

Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met artikel 2 NRC en artikel 4 CPG 2015. Zij beveelt verweerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Voor het overige wijst de Commissie de klacht af.