De bestreden reclame-uiting

Het betreft verschillende reclame-uitingen waarin wordt gesteld dat (alleen) bij de Staatsloterij de prijzen belastingvrij zijn.

De klacht

De mededeling dat de prijzen belastingvrij zijn is onjuist en daarom misleidend. De Nederlandse wetgeving verplicht om over elk kansspel, ook de kansspelen van de Staatsloterij, belasting te heffen. Als de Staatsloterij inderdaad de enige kansspelaanbieder zou zijn bij wie geen kansspelbelasting wordt ingehouden, zoals in de reclame wordt gesuggereerd, zou sprake zijn van concurrentievervalsing en schending van regels van mededingingsrechtelijke aard. De reclame waarin wordt gesuggereerd dat meespelen met de Staatsloterij nu wel heel voordelig is, is bovendien in strijd met de doelstellingen van het kansspelbeleid.

Het verweer

Over de uit te keren prijs is door de Staatsloterij al kansspelbelasting ingehouden c.q. afgedragen. Dit betekent dat het gewonnen bedrag in zijn geheel wordt uitgekeerd, zonder dat de winnaar daarover nog kansspelbelasting hoeft te betalen. De mededeling “belastingvrij” is dus niet onjuist of anderszins misleidend. Adverteerder verwijst naar de uitspraak van de Commissie van 28 juli 2009 in dossier 2009/00366, waarin een soortgelijke klacht is afgewezen. Ook de mededeling “En alleen bij de Staatsloterij is dat belastingvrij”, die voorkwam in een inmiddels niet meer uitgezonden commercial, is juist. De Staatsloterij heeft ervoor gekozen de kansspelbelasting te betalen, waardoor het als prijs geafficheerde bedrag het bedrag is dat de winnaar in handen krijgt. Andere loterijen laten de betaling van de kansspelbelasting over aan de winnaar, die de facto een lager netto-bedrag overhoudt dan het bedrag dat als prijs in reclame-uitingen genoemd wordt. In beide gevallen wordt kansspelbelasting betaald, zodat geen sprake is van overtreding van mededingingsrechtelijke regels. Er is geen sprake van strijd met de artikelen 8.2 en 7 NRC.

Ten aanzien van klagers beroep op onverenigbaarheid van de reclame met de doelstellingen van het kansspelbeleid dient klager niet ontvankelijk te worden verklaard, nu de Commissie niet hieraan toetst.

De mondelinge behandeling

Partijen hebben hun standpunten nader toegelicht.

Klager benadrukt dat de aanduiding “belastingvrij” zowel taalkundig als in vergelijking met andere loterijen niet juist en daarom misleidend is. Klager deelt mee het gedeelte van de klacht dat betrekking heeft op strijdigheid met de doelstellingen van het kansspelbeleid (hier) niet te handhaven.

Mr. Van Oerle deelt desgevraagd mee dat de Staatsloterij de enige loterij is die de verschuldigde kansspelbelasting vooraf inhoudt c.q. afdraagt en dus daadwerkelijk het bedrag uitkeert dat als prijs in uitingen genoemd wordt. Andere loterijen zouden dat ook mogen doen, maar kiezen ervoor de winnaar deze belasting te laten betalen.

Het oordeel van de Commissie

Vast is komen te staan dat over de uit te keren prijs door de Staatsloterij al kansspelbelasting is ingehouden c.q. afgedragen. Dit betekent dat de geafficheerde prijs in zijn geheel wordt uitgekeerd, zonder dat de winnaar daarover nog kansspelbelasting hoeft te betalen. Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument de mededeling “belastingvrij” in de bestreden uitingen ook in deze zin begrijpen, en wordt niet de (onjuiste) indruk gewekt dat de Staatsloterij geen kansspelbelasting verschuldigd is.

Niet is weersproken dat de Staatsloterij als enige loterij in Nederland ervoor kiest de kansspelbelasting vooraf in te houden c.q. af te dragen, terwijl andere loterijen de winnaars de kansspelbelasting over de gewonnen prijzen laten betalen. Gelet hierop acht de Commissie de mededeling dat alleen bij de Staatsloterij de prijzen belastingvrij zijn niet onjuist.

De beslissing van de Reclame Code Commissie van 27 februari 2012

Gelet op het vorenstaande wijst de Commissie de klacht af.

Het College van Beroep

De grieven

Het College vat deze als volgt samen.

Grief 1

De vaststelling door de Commissie dat niet is weersproken dat de Staatsloterij als enige loterij de kansspelbelasting afdraagt en dit niet overlaat aan de winnaars, is onbegrijpelijk en onjuist. Ook de Nationale Postcode Loterij houdt, zoals namens haar is bevestigd, kansspelbelasting in en draagt deze ver­volgens af. De aanname dat andere loterijen dan de Staatsloterij de winnaars kansspelbelasting laten be­talen over de gewonnen prijzen is pertinent onjuist. Alle vergunninghouders van de meerjarige loterijen vermelden in hun deelne­mers­regle­ment dat zij kansspelbe­las­ting inhouden. De mededeling in de reclame-uiting “En alleen bij de Staatsloterij is dat belastingvrij” is daarom misleidend.

Grief 2

In de beslissing van de Commissie ontbreekt een oordeel over de stelling dat de ge­le­verde prestatie uit een overeenkomst in het economische verkeer nimmer belas­ting­vrij wordt genoemd indien voorheffingen, indirecte belastingen of accijnzen aan de orde zijn. In dit geval is de prijs de prestatie van de kansspelovereenkomst tus­sen de kans­spelaanbieder en -deelnemer. Het bedrag dat uitgekeerd wordt, is aan be­las­ting onderhevig geweest. De mededeling dat de prijs belastingvrij is, is daarom onjuist. Nu de mededeling afkomstig is van een staatsmonopolist, zal de gemiddel­de consument al snel deze mededeling voor waar aannemen en daardoor een on­juiste voorstelling hebben van de “voordeligheid” van de prijzen van de Staatsloterij.

Het antwoord in appel

De grieven zijn gemotiveerd weersproken.

De mondelinge behandeling

Appellant licht het beroep toe en voert daarbij aan dat het feit dat het woord ‘belas­tingvrij’ wordt gebruikt in combinatie met de Staatsloterij, de indruk versterkt dat de consument voordeliger uit is bij de Staatsloterij dan bij andere loterijen omdat de Staatsloterij zou zijn vrijgesteld van belastingen.

Namens de Staatsloterij voert mr. Van Oerle onder meer aan dat de gemiddelde consument bij de beslissing om al dan niet te gaan meespelen met een loterij zich in het bijzonder zal laten leiden door de hoogte van de te winnen prijzen en minder door de vraag of al dan niet belasting is verschul­digd over een gewonnen prijs.

Het oordeel van het College

1. Vooropgesteld wordt dat geïntimeerde voldoende aannemelijk heeft ge­maakt dat de door haar georganiseerde loterij zich, voor zover hier van belang, onder­scheidt van die van andere vergunninghouders ingevolge de Wet op de kansspe­len, doordat bij de prijzen die men bij de Staatsloterij kan win­nen de 29% kansspelbelasting reeds vooraf is ingehouden en afgedragen. Doordat de werkelijke prijzen (afgerond) 141% hoger zijn dan de in de reclame-uitingen ge­noem­de prijzen, kan in die uitingen het netto be­drag worden ge­noemd dat aan de winnaar wordt uitgekeerd. Aldus worden de in reclame-uitingen van de Staatsloterij genoemde prijzen voor 100% aan de win­naar uitgekeerd, terwijl bij de andere lote­rijen, zoals de Commissie terecht heeft overwogen, over de gewonnen prijs nog 29% kansspelbelasting moet worden inge­houden en afgedragen aan de Belastingdienst.

2. Het College acht het op grond van het voorgaande niet misleidend dat de Staatslo­te­rij in reclame-uitin­gen de bij haar te winnen prijzen “belastingvrij” noemt. De ge­mid­deld geïnformeerde, om­zich­tige en oplettende con­su­ment zal deze mede­deling al­dus begrijpen, dat men de bij de Staats­loterij te winnen prijzen netto ont­vangt, dat wil zeg­gen zonder dat over die prij­zen be­lasting dient te wor­den ingehouden en afge­dragen. Dit is in overeenstemming met de werkelijkheid zoals de consument die ervaart. Aldus geeft het woord ‘belas­tingvrij’ de consument niet een onjuist beeld van de in de reclame-uitingen genoemde uit te keren prijzen. Voor zover appellant voorts nog stelt dat het woord ‘belastingvrij’ in com­­bi­natie met de naam ‘Staatsloterij’ de in­druk wekt dat de consu­ment bij de Staats­loterij voor­de­liger uit is dan bij andere loterijen, is dit, daargela­ten of de consument deze mede­deling zal betrekken op an­dere loterijen, evenmin onjuist te achten, nu alleen de Staats­loterij de in haar reclame-uitingen gepubliceerde prijzen netto aan de consument uitkeert.

3. Derhalve wordt beslist als volgt.

De beslissing

Het  College:

Bevestigt de beslissing van de Commissie.