De bestreden reclame-uiting

Het betreft adverteerders op 12 december 2012 via e-mail aan klager gezonden reclame-uiting waarin onder de aanhef: “48 miljoen euro op postcode [postcode]? Hoeveel wint u dan, meneer [naam]…” onder meer staat:

“Kunt u deze mail niet lezen, maar wilt u wel extra kans maken op uw deel van de € 48 miljoen?

Klik dan hier

Speel nu mee voor de PostcodeKanjer van € 48 miljoen

Hij valt gegarandeerd!aan de [straat]”

De klacht

Klager acht de uiting zeer misleidend omdat aan hem een prijs wordt beloofd. Misschien hebben meer mensen zo’n brief gekregen en extra loten gekocht maar geen prijs gekregen, aldus klager.

Het verweer

Uit de uiting in zijn geheel blijkt voldoende duidelijk dat er geen sprake is van een garantie dat er een prijs “aan de [straat]” zal vallen. Niet alleen uit de aanhef, maar ook uit de daaronder staande tekst blijkt voldoende duidelijk dat er slechts sprake is van een kans dat de kanjer op klagers postcode valt. Ook is vermeld wat klager moet doen om (meer) kans te maken op extra miljoenen. Overigens heeft klager geen extra lot(en) gekocht. In de uiting staat alle essentiële informatie om het aanbod te begrijpen, zodat de klacht ongegrond dient te worden verklaard.

Het oordeel van de Commissie  

In de uiting is opvallend in een kader  de in het oog springende tekst geplaatst waarin gesteld wordt dat de PostcodeKanjer gegarandeerd aan de [straat] valt. Hierdoor wordt in combinatie met het onderwerp en de aanhef van de e-mail de indruk gewekt dat de PostcodeKanjer van € 48 miljoen op klagers postcode valt en dat klager door extra loten te kopen zijn aandeel in deze prijs kan vergroten. Deze onjuiste indruk ontstaat doordat wordt gesproken over het maken van een “extra kans  (…) op uw deel van  48 miljoen” en door de mededeling “vergroot uw kans op miljoenen”.

Onvoldoende duidelijk is dat er alleen nog maar een kans is dat de PostcodeKanjer op klagers postcode valt en dat deze kans even groot dan wel even klein is als de kans dat de  PostcodeKanjer op een andere postcode in Nederland valt. Ook de zinsnede “Deze miljoenen kunnen nog overal vallen, ook op postcode [postcode], heer [naam]!” maakt onvoldoende duidelijk dat er slechts sprake is van een kans dat de PostcodeKanjer op klagers postcode valt. 

Gelet op het vorenstaande acht de Commissie het begrijpelijk dat klager op het verkeerde been is gezet.

Voorts acht de Commissie de tekst onder het kopje “Wint u miljoenen euro’s?”, daar waar staat “Meer loten is méér kans” verwarrend. Het aantal loten vergroot immers niet de kans, maar vergroot alleen klagers aandeel “als de kanjer op postcode [postcode] valt”. In zoverre acht de Commissie de uiting in strijd met artikel II.3  eerste liggende streepje van de Reclamecode voor Kansspelen die worden aangeboden door vergunninghouders ingevolge de Wet op de Kansspelen (RVK) 2012.

Gelet hierop is in de uiting onduidelijke informatie verstrekt als bedoeld in artikel 8.2 aanhef van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. 

Tevens acht de Commissie de uiting in strijd met artikel II.3 van de RVK 2012.

De beslissing van de Reclame Code Commissie van 19 februari 2013

Op grond van het hierboven overwogene acht de Commissie de uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC en met het bepaalde in artikel II.3 RVK 2012  en beveelt zij adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Het College van Beroep:

De grieven

De Loterij stelt dat de tekst van de gewraakte uiting niet misleidend is en geen on­juis­te indruk wekt met betrekking tot de kansen op het winnen van een prijs. De afzonderlijke grie­ven kunnen daarbij als volgt worden ingedeeld en samengevat. 

Grief 1

Geïntimeerde is deelnemer aan de Nationale Postcode Loterij en kent dus de werk­wijze van de Loterij. Geïntimeerde heeft diverse berichten van de Loterij ont­van­gen en weet dat de PostcodeKanjer op 1 januari bekend wordt gemaakt. Voor geïnti­meer­de was verder voldoende duidelijk dat de gewraakte e-mail een nieuwsbrief en geen bekendmaking betrof. De medede­ling “Hij valt gegarandeerd!” is in dit ver­band te begrijpen als het feit dat de prijzen er bij de Loterij gegarandeerd uitgaan. Alle in­formatie in het bericht dient bij de afwe­ging te worden meegenomen. Mocht de eer­ste zin al verwarring opleveren, dan wordt die weggenomen door hetgeen daarna volgt. Uit die verdere informatie blijkt vol­doen­de duidelijk dat sprake is van een kans, met name door de volgende mededelingen:

•         “De PostcodeKanjer van € 48.000.000,– komt eraan.”

•         “Wint u miljoenen euro’s?”

•         “De vraag is wat ik op uw cheque schrijf als de Kanjer op postcode [postcode] valt.”

•         “Meer loten is meer kans (…) en speel mee voor miljoenen.”

Grief 2

Geïntimeerde is als deelnemer genoegzaam bekend met het feit dat voorafgaand aan de kanjertrekking de kansen om in de prijzen te vallen groter worden naar­mate meer loten in een postcode deelnemen. De PostcodeKanjer van december 2012 is verdeeld over 9 postcodes. Omdat de PostcodeKanjer wordt getrokken uit de ver­kochte loten, geldt dat hoe meer loten er in een postcode verkocht zijn, des te gro­ter de kans is dat die postcode in de prijzen valt. Dit betekent dat de kans om bij de PostcodeKanjer in de prijzen te vallen per postcode verschilt. Ook als er negen keer een Kanjerprijs wordt getrokken, geldt dat de kans om getrokken te worden groter is met meer loten. Iemand met meer loten heeft voorts een groter aandeel in de prijs.

Het antwoord in appel

Geïntimeerde handhaaft zijn standpunt.

De mondelinge behandeling

Appellante doet haar standpunt mondeling toelichten aan de hand van een memo. Hierbij verwijst de Loterij onder meer naar de beslissing van de voorzitter in het dossier dat bekend is als dVAF2012/01142.

Het oordeel van het College

Ten aanzien van grief 1

1. De onderhavige uiting betreft een per e-mail verzonden nieuwsbrief met als on­der­werp “48 miljoen euro op postcode [postcode]? Hoeveel wint u dan, meneer [naam]…” Vervolgens wordt uitdrukkelijk (in een groot lettertype en binnen een opvallend ka­der) meegedeeld dat de Postcode­Kanjer van € 48 miljoen “gegaran­deerd!” valt aan de straat waar geïnti­meerde woont. Een dergelijke toe­zegging is niet voor tweeër­lei uitleg vatbaar. Vervolgens worden evenwel in de uiting mededelingen gedaan waar­uit kan worden afgeleid dat de PostcodeKanjer nog “overal” kan vallen en dat der­halve slechts sprake is van een “kans” op het winnen van een prijs. Het College ver­wijst in dit ver­band naar de volgende mededelingen:

•         “De PostcodeKanjer van € 48.000.000,– komt eraan. Deze miljoenen  kunnen nog overal vallen, ook op postcode [postcode], heer [naam]”

•         “Vergroot uw kans op miljoenen”

•         “Wint u miljoenen euro’s?”

•         “De vraag is wat ik op uw cheque schrijf als de Kanjer op postcode [postcode] valt.”

•         “Meer loten is meer kans (…) en speel mee voor miljoenen.”

2. Het voorgaande brengt mee dat de uiting tegenstrijdige informatie bevat. Waar eerst wordt gesproken over het gegarandeerd vallen van de Postcode­Kanjer in de straat van geïntimeerde, wordt vervolgens gezegd dat sprake is van een kans. Het College acht het aannemelijk dat de gemiddelde consument, ook voor zover hij van de werkwijze van de Loterij op de hoogte is en weet dat er slechts een kans is dat de PostcodeKanjer op zijn postcode valt, door de hiervoor be­doelde tegen­strij­di­ge informatie in verwarring kan worden gebracht en daardoor in deze zin kan wor­den beïnvloed, dat hij zich mogelijk een onjuist oor­deel zal vor­men over de kansen op het winnen van een prijs met betrekking tot de PostcodeKanjer. Door de uitdruk­ke­lijke mededeling over het “gegarandeerd!” vallen van de Post­co­de­Kanjer in zijn straat en de daarop volgende mededelingen over de “kans op mil­joenen” die ook op zijn post­code kunnen vallen, zal die con­sument im­mers kun­nen me­nen dat de kans dat de PostcodeKanjer in zijn straat valt groot is, althans groter dan bij andere stra­ten het geval is. Hieraan draagt bij dat bovenaan de e-mail wordt gesproken over het “extra kans maken op uw deel van € 48 miljoen”. Van een bevoor­rech­te po­si­tie van geïntimeerde als deelnemer is in dat opzicht evenwel geen spra­ke. In wer­ke­lijk­heid neemt (de postcode van) geïn­ti­meerde met be­trekking tot de Post­codeKanjer geen andere po­sitie in dan (de postcode van) andere deelnemers.

3. Voor zover de Loterij verwijst naar de beslissing van de voorzitter in het dossier dat bekend is als dVAF2012/01142, heeft het College ambtshalve geconstateerd dat die beslissing betrekking heeft op een uiting die op een essentieel onder­deel afwijkt van de in deze procedure te beoordelen uiting. In de door de voorzitter beoordeelde uiting was immers een vraagteken geplaatst achter het adres dat volgt na de mede­deling “Hij valt gegarandeerd!”. In de door de voorzitter beoor­deelde uiting deed zich daardoor niet de hierboven bedoelde tegenstrijdigheid voor.

4. Het College onderschrijft op grond van het voorgaande het oordeel van de Com­missie dat de uiting onduidelijk en verwarrend is voor de gemiddelde consu­ment.

Grief 1 wordt daarom verworpen.

Ten aanzien van grief 2

5. Naar het oordeel van het College heeft de Loterij voldoende aannemelijk gemaakt dat hoe meer postcodelotnummers binnen een bepaalde postcode zijn verkocht en dus aan de lote­rij deelnemen, des te groter de kans is dat de PostcodeKanjer in de desbetreffende postcode valt. In dit verband is van belang dat blijkbaar per postco­de meer lotnummers kunnen worden uitgegeven en dat de PostcodeKanjer uit alle verkochte postcodelot­nummers wordt ge­trok­­ken. Feitelijk neemt daardoor de kans dat de PostcodeKanjer in een bepaalde postcode valt in enige mate toe naarmate er meer postcode­lotnummers in die postcode zijn verkocht en daardoor meespelen voor de Postco­de­Kanjer. Nu de uiting specifiek betrekking heeft op de Postcode­Kanjer, kan het niet onjuist of misleidend worden geacht dat de Loterij het voor­gaande in de uiting samenvat door de mededeling “Meer loten is méér kans”.

6. Grief 2 slaagt derhalve, zodat in zo­ver­re de beslissing van de Com­missie niet in stand kan blijven.

7. Op grond van het voorgaande wordt beslist als volgt.

De beslissing van het College van Beroep van 14 mei 2013

Het College vernietigt de beslissing van de Commissie uitsluitend voor zover het betreft het oordeel van de Commissie met betrekking tot de mededeling “Meer loten is méér kans” en wijst de klacht in zoverre alsnog af.

Het College handhaaft de beslissing voor het overige.