De bestreden reclame-uiting
Het betreft de voor de periode 22 t/m 27 maart 2011 aangekondigde aanbieding van 4 stuks Fructis shampoo of conditioner voor € 5,00 in de huis-aan-huis verspreide folder van Kruidvat.
De klacht
Fructis shampoo en conditioner zijn producten die altijd in de Kruidvat winkels worden verkocht, maar al bij het begin van de actie bleek het schap leeg te zijn. Hoewel zowel in de winkel als door het hoofdkantoor is meegedeeld dat de voorraad de volgende dag zou worden aangevuld, is dat niet gebeurd. Klaagster vindt de advertentie misleidend, omdat de actieproducten niet geleverd konden worden.
Het verweer
De actie betreffende Fructis shampoo en/of conditioner was zo succesvol, dat “out of stock” is verkocht en de schappen inderdaad leeg waren. Gemiddeld zijn 182 stuks per winkel verkocht. De producten waren dus niet maar mondjesmaat aanwezig, er was genoeg voorraad.
De repliek
Na de actie waren de Fructis producten wel weer verkrijgbaar. Nu het producten zijn die Kruidvat altijd verkoopt, kan niet worden gezegd dat het tijdens de actie op=op producten betrof. Kruidvat had de actieproducten beter over de filialen moeten verdelen of uit een ander filiaal moeten laten overkomen naar het door klaagster bezochte filiaal Dijkcentrum te Roosendaal.
Het oordeel van de Commissie
Niet is gesteld of gebleken, dat de in de landelijke folder aangekondigde actie van 4 stuks Fructis shampoo en/of conditioner voor € 5,00 een actie betreft die niet voor alle Kruidvat filialen geldt. De consument dient er derhalve op te kunnen vertrouwen dat hij in alle winkels van Kruidvat de Fructis actieproducten tegen de genoemde prijs kan kopen. In dit verband wordt verwezen naar de algemene aanbeveling sub h van de Nederlandse Reclame Code (NRC), die voor filiaalbedrijven, waartoe adverteerder gerekend moet worden, de verplichting meebrengt om zodanige maatregelen te treffen dat, indien geen specifieke uitzonderingen worden genoemd, een aanbieding in alle verkooppunten tegen dezelfde voorwaarden wordt nagekomen.
Nu door klaagster wordt betwist dat in het door haar bezochte Kruidvat-filiaal Dijkcentrum in Roosendaal de aangeprezen Fructis producten tijdens de actieperiode verkrijgbaar waren, is het aan adverteerder om aannemelijk te maken dat (ook) in dit Kruidvat-filiaal sprake is geweest van voldoende voorraad om aan de redelijkerwijs te verwachten vraag naar 4 stuks Fructis shampoo en/of conditioner voor € 5,00 te kunnen voldoen.
Adverteerder heeft volstaan met de mededeling betreffende het totale en het gemiddeld per filiaal verkochte aantal Fructis actieproducten. Op basis van het totale en het gemiddelde aantal verkochte actieproducten valt echter niet te beoordelen of de voor een afzonderlijk filiaal beschikbare voorraad redelijk was. Nu klaagster bekend heeft gemaakt welk Kruidvat-filiaal door haar is bezocht, had het op de weg van adverteerder gelegen na te gaan welke voorraad Fructis actieproducten voor dit filiaal beschikbaar was. Adverteerder heeft dit achterwege gelaten. Gelet hierop acht de Commissie niet aannemelijk geworden dat de aangeprezen Fructis actieproducten in voldoende mate aanwezig zijn geweest in het Kruidvat-filiaal Dijkcentrum te Roosendaal.
De Commissie is van oordeel, dat Kruidvat daardoor heeft gehandeld in strijd met de eisen van de algemene aanbeveling sub h NRC. Hieruit volgt tevens, dat in de bestreden reclame-uiting geen duidelijke informatie is verstrekt over de beschikbaarheid van het aangeboden product als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Omdat de uiting de gemiddelde consument ertoe kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, acht de Commissie de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.
De beslissing van de Reclame Code Commissie van 28 juni 2011
Op grond van het voorgaande acht de Commissie uiting in strijd met de algemene aanbeveling sub h NRC en met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.
Het College van beroep
De grieven
Deze kunnen als volgt worden samengevat.
Ten onrechte is de Commissie in de bestreden uitspraak ervan uitgegaan dat Kruidvat specifiek had dienen te vermelden hoeveel Fructis actieproducten in het filiaal Dijkcentrum te Roosendaal aanwezig waren. In eerdere uitspraken naar aanleiding van klachten die betrekking hadden op andere, specifiek door klagers genoemde filialen van Kruidvat, heeft de Commissie geoordeeld dat Kruidvat in een dergelijk geval kon volstaan met mede te delen hoeveel producten er landelijk voor de aanbieding beschikbaar waren en wat dit gemiddeld per Kruidvatfiliaal betekent. Kruidvat mocht op grond van die uitspraken erop vertrouwen dat opgave van het gemiddelde per filiaal voldoende was om te onderbouwen dat zij over voldoende voorraad beschikte. Volgens Kruidvat is een gemiddelde van 182 stuks per filiaal voldoende. Aan Kruidvat is niet de gelegenheid gegeven om alsnog voor het desbetreffende filiaal te specificeren hoeveel Fructis actieproducten aanwezig waren.
Het oordeel van het College
1. Kruidvat stelt in appel de vraag aan de orde op welke wijze landelijke winkelketens
aannemelijk dienen te maken dat zij over een voldoende voorraad actieproducten beschikken indien het een reclame-uiting betreft die voor alle filialen geldt. Naar het oordeel van het College hangt het van de (aard van de) klacht af of een landelijke winkelketen als adverteerder kan volstaan met mede te delen hoeveel producten er landelijk voor de aanbieding in voorraad waren, alsmede wat dit gemiddeld per filiaal betekent .
2. In het onderhavige geval gaat het om de klacht dat de aangeboden Fructis shampoo/conditioner in een bepaald filiaal van Kruidvat normaal altijd verkrijgbaar is, maar dat op het moment dat de actie 4 flessen voor € 5,- startte en vervolgens gedurende de gehele looptijd van de actie het product in dat filiaal niet voorhanden was en dat, hoewel steeds werd toegezegd dat het schap zou worden aangevuld, dit niet is gebeurd. Anders dan in eerdere procedures waarnaar Kruidvat heeft verwezen en waarin de Commissie uitspraak heeft gedaan, betreft de klacht van geïntimeerde niet de situatie dat de actieproducten gedurende de actieperiode enige tijd in de Kruidvat-filialen te koop waren, maar blijkbaar tijdens de actie uitverkocht raakten. Geïntimeerde heeft met haar klacht ook niet de vraag voorgelegd of Kruidvat landelijk gezien heeft gezorgd voor een voldoende voorraad actieproducten, maar de vraag of in het desbetreffende filiaal wel actieproducten te koop waren gedurende de actieperiode. Bij een dergelijke specifieke klacht dient de adverteerder, onderbouwd met feitelijke gegevens, aannemelijk te maken dat het product in het desbetreffende filiaal te koop was c.q. in voldoende mate te koop was gedurende de actie. Deze eis volgt uit de Algemene Aanbeveling sub h in verbinding met de regeling van misleidende reclame in de artikelen 7 en 8 van de Nederlandse Reclame Code, alsmede uit artikel 15 van de Nederlandse Reclame Code. In een dergelijk geval kan de adverteerder niet volstaan met het noemen van de landelijke voorraad, gedeeld door het aantal filialen van adverteerder, om aan te tonen dat het actieproduct in elk filiaal (in voldoende mate) beschikbaar was. Deze berekening zegt immers niets over de vraag of óók in het filiaal waarop de klacht betrekking heeft actieproducten voorradig waren, en zo ja, in welke mate. Indien de klacht daarentegen niet specifiek op een bepaald filiaal betrekking heeft, zoals in het dossier met nummer 1561/08.0308 (“Björn Borg herenboxer”), kan adverteerder in beginsel wel volstaan met de hiervoor bedoelde berekening van de gemiddelde voorraad per filiaal op basis van de landelijke voorraad. Deze situatie doet zich echter, zoals vermeld, in dit geval niet voor.
3. Nu geïntimeerde concreet heeft geklaagd over het feit dat, naar zij stelt, in het door haar bezochte filiaal gedurende de gehele actieperiode geen Fructis actieproducten te koop waren, alsmede dat deze producten tijdens de actie ook niet werden aangevuld, terwijl de actieproducten daarna weer in de schappen lagen, lag het op grond van het voorgaande op de weg van Kruidvat om aannemelijk te maken dat in het desbetreffende filiaal tijdens de actie de Fructis actieproducten konden worden gekocht. Kruidvat diende daartoe gegevens van het desbetreffende filiaal over te leggen. Uit die gegevens zou dienen te blijken dat de actieproducten in het filiaal aanwezig waren in een hoeveelheid die, rekening houdend met het product, de omvang van de voor het product gevoerde reclame en de aangeboden prijs redelijk is.
4. Kruidvat heeft tot op heden geen inlichtingen verschaft over de voorraad Fructis actieproducten in het desbetreffende filiaal. Het College acht het aangewezen om Kruidvat alsnog in staat te stellen door middel van stukken aannemelijk te maken dat gedurende de actieperiode in het desbetreffende filiaal de Fructis actieproducten in voldoende mate te koop waren.
De tussenbeslissing vAN 22 september 2011
Het College stelt Kruidvat in de gelegenheid binnen veertien na deze beslissing door middel van stukken aannemelijk te maken dat gedurende de actieperiode in het desbetreffende filiaal (Dijkcentrum te Roosendaal) de onderhavige Fructis actieproducten in voldoende mate te koop waren. Geïntimeerde mag daarop nog reageren.
Houdt iedere verdere beslissing aan.
Het verdere oordeel van het College
1. Het College heeft bij tussenbeslissing Kruidvat in staat gesteld door middel van stukken aannemelijk te maken dat gedurende de actieperiode in het desbetreffende filiaal de Fructis actieproducten in voldoende mate te koop waren.
2. Kruidvat heeft bij haar reactie een overzicht overgelegd waaruit volgens haar blijkt wat de voorraad was bij de start van de actie, alsmede de verkopen daarna en de eindvoorraad van het betreffende filiaal (in het overzicht aangeduid met nummer 7737). In het overzicht staan diverse producten van het merk Fructis, uitgespitst naar aantallen en verkopen per afzonderlijk product per datum gedurende de actie.
Geïntimeerde heeft niet op dit overzicht gereageerd.
3. Uit de door Kruidvat verstrekte gegevens blijkt dat bij de start van de actie op 15 maart 2011 in totaal 121 stuks actieproducten in de winkel aanwezig waren. Van deze actieproducten waren verschillende uitvoeringen verkrijgbaar. Dit is van belang, nu de actie per 4 stuks gaat en in de uiting staat dat verschillende combinaties mogelijk zijn. Op 22 maart 2011, ongeveer halverwege de looptijd van de actie, zijn 30 stuks actieproducten nageleverd. Uiteindelijk was er volgens de overgelegde gegevens aan het einde van de actie nog een voorraad van 48 stuks actieproducten.
4. Het is het College niet duidelijk hoe de hiervoor genoemde aantallen zich verhouden tot de stelling van geïntimeerde in eerste aanleg dat er geen actieproducten in de winkel voorradig waren. Uitgaande van de door Kruidvat overgelegde gegevens, waarover de Commissie nog niet kon beschikken en die niet door geïntimeerde zijn weersproken, dient deze stelling alsnog onjuist te worden geacht.
5. Voorts is het College van oordeel dat uit de overgelegde gegevens blijkt dat de actieproducten in het desbetreffende filiaal aanwezig waren in een hoeveelheid die, rekening houdend met het product, de omvang van de voor het product gevoerde reclame en de aangeboden prijs, redelijk is. Hierbij acht het College met name van belang dat er bij het einde van de actie een voorraad van 48 actieproducten was, waarbij bovendien ook nog diverse combinaties mogelijk waren.
6. Derhalve dient te worden beslist als volgt.
De eindbeslissing
Vernietigt de beslissing van de Commissie voor zover in beroep en wijst de klacht alsnog af.