De bestreden reclame-uitingen

Het betreft:

Uiting A: de bij de catalogus van Ideas Comfort van april 2016 gevoegde losbladige promotie, bestaande uit:

Een brief van de “Directie Klantenservice” met als kop “Het geluk ligt voor het grijpen!”

In de brief staat onder meer, onder de aanhef “Beste klant”: “Misschien mag ik u binnenkort het volgende schrijven: ‘Gefeliciteerd! U hebt een prachtige led-tv van SAMSUNG GEWONNEN*…’ Dat wens ik u echt van harte toe… Ik hoop dan ook dat uw persoonlijke code op de officiële lijst met de 7 GOEDGEKEURDE codes staat. (…) Hebt u uw code gecontroleerd en komt deze voor op de lijst van 7 goedgekeurde codes? Verlies dan vooral geen moment en plak het etiket met uw persoonlijke code op het desbetreffende vak bovenaan van uw bestelbon. (…)

Bij elke GOEDGEKEURDE code hoort een GRATIS digitaal toestel met touchscreen*”.

De asterisk verwijst naar de onderaan de pagina staande mededeling in kleine letters: “Lees ook de bijgesloten toekenningsvoorwaarden”.

Een gevouwen blad met op de voorzijde onder meer de mededeling “GRATIS een schitterend digitaal toestel* (met touchscreen) Dhr. [naam geadresseerde]”. De asterisk verwijst naar de in kleine letters onderaan het blad weergegeven tekst “Zie de bijgesloten toekenningsvoorwaarden”. Op dit blad is een “officiële lijst met 7 goedgekeurde codes” weergegeven, waarin zeven codes onder elkaar worden genoemd. Daarnaast staan, op gelijke hoogte met de codes, onder de kop “[De 7] Deze 7 toestellen staan klaar om VERZONDEN TE WORDEN”, onder elkaar de volgende digitale toestellen: Led-tv van Samsung, smartphone van Nokia, videocamera van JVC, Android tablet van Samsung, touchscreen timer van “Scientec design”, compact-fototoestel van Olympus en surface tablet van Microsoft.

Hieronder kan een vakje met “Uw persoonlijke code” worden opengekrast. Daarnaast staat de mededeling: “Aarzel niet! Vraag als de bliksem uw digitaal toestel met touchscreen aan!” Rond de lijsten met codes en toestellen zijn de zeven genoemde toestellen afgebeeld.

Op een om te vouwen gedeelte van de voorzijde van dit blad staat onder meer:

“100% GEGARANDEERD

1 VERZENDINGSGARANTIE

Gereserveerd voor: [ naam geadresseerde]

Let op: dit document is op naam uitgeschreven en is niet overdraagbaar.

De afdeling prijzen en geschenken van Ideas Comfort bevestigt dat de begunstigde van deze garantie inderdaad het digitale toestel met touchscreen op onderstaande lijst zal ontvangen waar hij/zij recht op heeft: [opsomming van eerdergenoemde zeven digitale toestellen] zodra de volledig ingevulde bestelbon aangevuld met de persoonlijke en geldige code tijdig wordt ontvangen en ingeschreven is bij de desbetreffende dienst.”

c)   Op de achterzijde van het onder b) bedoelde vouwblad is een bestelbon opgenomen,

      waarop onder de mededeling “1. Uw cadeau” kan worden aangevinkt:

      “JA, ik bestel. Ik wens GRATIS het digitale toestel met touchscreen* te ontvangen waar  

ik recht op heb volgens bijgevoegde voorwaarden.” De asterisk verwijst naar de in kleine letters verticaal op de bestelbon geplaatste tekst: “*Zolang de voorraad strekt”.

d)   De binnenzijde van het vouwblad bestaat uit een afbeelding op A3 formaat van de zeven

  op de voorzijde genoemde toestellen. Boven de afbeelding staat:

“Hebt u een goedgekeurde code?…

Een van deze fantastische TOUCH SCREEN TOESTELLEN* is voor u GRATIS

Televisie, smartphone, touchscreen, tablet-pc…en nog veel meer! Het zou zomaar kunnen. Het enige wat u hoeft te doen om het toestel waar u recht op hebt te ontvangen, is het vignet met uw persoonlijke code op de bestelbon te plakken en deze ingevuld en wel in te sturen. Dankzij IDEAS Comfort komt er weer een droom binnen handbereik!”

Rechts onderaan het blad staat: “Vul uw bestelbon in en STUUR HEM VANDAAG NOG OP!*

Links onderaan het blad staat onder meer, in kleine letters: “*Zie de bijgesloten toekenningsvoorwaarden. Afbeeldingen ter illustratie”.

e)   Een klein vouwblad met op de voor- en binnenzijde de aanprijzing van een “Milway

      wekker”. Op de achterzijde van dit blad staat, in kleine letters:

       “Toekenningsvoorwaarden:

Deze promotionele actie (…) loopt van 15 maart 2016 tot 30 december 2016 in meerdere landen van Europa. Klanten die deze actie ontvangen en een bestelling plaatsen, ontvangen – zolang de voorraad strekt – een touch screen timer van Scientec bij hun bestelling. Daarnaast zijn de volgende items beschikbaar die aan het einde van de looptijd onder de bestellers op deze actie verloot zullen worden. 1 x Samsung Led-tv, 1 x Nokia smartphone, 1 x JVC videocamera, 1 x Samsung Galaxy tablet, 1 x Olympus fotocamera, 1 x Microsoft surface tablet. (…)”.

Uiting B: de bij de catalogus van Ideas Comfort van mei 2016 gevoegde losbladige promotie, bestaande uit:

Een aan de onderzijde omgevouwen blad met, boven de NAW-gegevens van de geadresseerde, de mededeling “Betalingsadres, bevestigd en gewaarmerkt door de financiële directie”. Dit blad bevat onder meer de volgende tekst:

“U werd geselecteerd om een specimen van het chequeboekje te ontvangen. Indien u tijdig antwoordt en tot grote winnaar wordt gekroond, kunnen wij u het volgende berichten:

‘OPDRACHT TOT VERZENDING VAN DE VIJF CHEQUES VAN € 500,00 NAAR DE GROTE EN ENIGE WINNAAR VAN DE TREKKING: MEVROUW [naam geadresseerde]

Na de officiële vaststelling van onze financiële directie

Mevrouw [naam geadresseerde],

u bent de enige begunstigde

die tot winnaar is bekroond.

Op uw naam uit te voeren betalingen:

VIJF cheques van € 500,00 gedurende vijf

maanden of één enkele cheque voor een bedrag

van € 2.500,00.’

Maar gelieve in dit stadium volgende procedure na te leven:

Het is noodzakelijk dat u de ontvangstbevestiging van het specimen-chequeboekje zo snel mogelijk naar ons terugstuurt, samen met uw ’voorkeur van uitbetaling van € 2.500,00’. Wanneer het spel wordt afgesloten, zullen we de gebruikelijke controles uitvoeren voor we tot betaling overgaan.”

Op het omgevouwen gedeelte van dit blad is onder meer een in te vullen en op te sturen “Ontvangstbevestiging van het chequeboekje” opgenomen met de tekst:

“> In te vullen en terug te sturen voor definitieve bevestiging met bijgevoegde voorkeur van uitbetaling van € 2.500,00

? JA, ik bevestig het specimen van het chequeboekje te hebben ontvangen dat op mijn

naam en adres is uitgeschreven.

? JA, ik heb gecontroleerd of het inderdaad het specimen van de vijf genummerde cheques van € 500,00 bevat voor een totale waarde van € 2.500,00.

? JA, ik stuur onderhavige ontvangstbevestiging terug samen met mijn voorkeur voor uitbetaling van € 2.500,00 om mijn deelname te bevestigen.”

b)  Op de achterzijde van bovenbedoeld vouwblad staat bovenaan, in een kader:

     “Betreft actie:

     “UW BEVESTIGING VAN ONTVANGST: € 2.500,00 IN CHEQUES”.”

     Onderaan staan, in kleinere letters, de “Toekenningsvoorwaarden”:

“Deze promotionele actie (…) loopt van 15 april 2016 tot 31 december 2016 in meerdere landen van Europa. Klanten die deze actie ontvangen en een bestelling plaatsen, ontvangen – zolang de voorraad strekt – een zingend mezen duo op boomstronk bij hun bestelling. Daarnaast wordt aan het einde van de looptijd van de actie een bedrag van

€ 2.500,00 verloot onder alle inzenders. Naar wens van de winnaar wordt dit bedrag ineens of in 5 maandelijkse termijnen van € 500 uitgekeerd. (…)”.

c)  Een blad met op de voorzijde, in een kader, de tekst:

     “Het reglement is duidelijk, Mevrouw [naam geadresseerde]:

‘De vijf cheques van € 500,00 kunnen alleen uitgeschreven worden nadat we het antwoord van de winnaar hebben ontvangen’”.

Verder staat op dit blad onder meer:

“Het staat nu vast: uw selectie is officieel en als u als winnaar uit de bus komt, zal ik het genoegen hebben u het volgende te mogen meedelen:

‘Mevrouw [naam geadresseerde]

ik stuur al een eerste van vijf cheques van € 500,00

naar u op die u officieel hebt gewonnen’

Nee, u droomt niet, want het specimen van het genummerde chequeboekje dat u als bijlage vindt, bevestigt inderdaad dat u de potentiële winnaar van dit geweldige bedrag bent!

Daarom geef ik u deze raad als dierbare vriend:

Stuur de ontvangstbevestiging van het chequeboekje zo snel mogelijk naar me terug samen met uw ‘aanvraag voor vijf maandelijkse betalingen van € 500,00’ in bijgevoegde prioritaire envelop!

d)  Een bestelbon die is opgenomen op de achterzijde van het onder c) beschreven blad.

     Onder de in een rode balk geplaatste mededeling “Voorkeur van uitbetaling van

     € 2.500,00” staat onder meer: “Voorkeur voor uitbetaling als ik winnaar blijk te zijn:

     ? vijf cheques van € 500,00        ? één enkele cheque van € 2.500,00

     (…)”

     en, in kleinere letters:

“Gratis actie ‘uw ontvangstbevestiging: € 2.500,00 in cheques’ zonder aankoopverplichting. Zie het bijgevoegde reglement.”

e)  i. Een kleiner formaat blad, met op de voorzijde de mededeling “GEGARANDEERD 

     FORMEEL BEVESTIGD” boven de afbeelding van enkele stempels en handtekeningen.

     ii. Op de achterzijde staat onder meer:

     “HEEL BELANGRIJK BERICHT

     Zou u als u wint

     DE € 2.500,00 IN ÉÉN ENKELE KEER WILLEN ONTVANGEN?

Als dat het geval is, dan kunt u dat aangeven door het desbetreffende vakje aan te kruisen op uw ‘voorkeur van uitbetaling van € 2.500,00* die u op uw bestelbon vindt. (…)”

De asterisk verwijst naar de in kleine letters onderaan het blad staande mededeling: “Zie het bijgevoegde reglement”.

De klacht

Met betrekking tot uiting A.

Klaagster stelt dat haar schoonmoeder, aan wie de uiting is gericht, de winnende code voor een gratis digitaal toestel had ontvangen. Zij dacht met de code TACT 656.072 recht te hebben op de smartphone en, als het onverhoopt niet de gsm zou zijn, dan toch één van de afgebeelde schermen. Bij haar bestelling zat echter alleen een goedkoop wekkertje zonder digitaal scherm. Ieder in de uiting afgebeeld artikel heeft een scherm waarop de skyline van New York te zien is, dus ieder cadeau heeft een hoge waarde. Het ontvangen wekkertje heeft echter niet het digitale scherm dat afgebeeld en beloofd is.

Met betrekking tot uiting B.

In een officiële bevestiging van de financiële directie wordt bevestigd dat klaagsters schoonmoeder, aan wie ook deze uiting is gericht, de enige begunstigde is die tot winnaar is gekroond en dat zij 100% gegarandeerd recht heeft op € 2.500,00. Er is niet het voorbehoud gemaakt dat de geadresseerde nog niet met zekerheid de winnaar is. Telefonisch deelde adverteerder echter aan klaagsters schoonmoeder mee dat zij alleen kans maakt op de genoemde prijs, maar volgens klaagster staat dat niet in de uiting.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

De uitingen zijn verspreid onder de klanten van Ideas Comfort, een zeer gemengd publiek in alle leeftijdscategorieën (boven 18 jaar), dus de gemiddelde Nederlandse consument. Bij de beoordeling of de uitingen misleidend zijn, moet worden uitgegaan van het geobjectiveerde beoordelingsvermogen van deze gemiddelde consument. De maatman-consument begrijpt dat de uitingen reclame betreffen met een wervend karakter en is bekend met de gangbare, legitieme reclamepraktijk waarbij overdreven uitspraken worden gedaan of uitspraken die niet letterlijk dienen te worden genomen.

De bij de klacht gevoegde uitingen zijn niet volledig. Adverteerder legt de complete uitingen over.

Ad uiting A.

In deze promotie wordt aan klanten van Ideas Comfort de kans geboden om mee te dingen naar diverse prijzen op basis van de aan hen toegekende persoonlijke code. Het prijzenpakket bestaat uit diverse digitale toestellen die in de uitingen diverse malen zijn genoemd en afgebeeld. Het is niet juist dat klaagster een touchscreen timer met een ander digitaal scherm dan afgebeeld zou hebben gekregen. Klaagster heeft de afgebeelde digitale touchscreen timer van Scientec design ontvangen. Op de afbeelding van deze timer in de uiting zijn de digitale cijfers en de letters M/S (minuten/seconden) en S/S (start/stop) te zien. Het is dus duidelijk om wat voor soort timer het gaat en wat voor soort scherm deze timer heeft.

De stelling van klaagster dat zij op basis van de uiting mocht begrijpen dat zij bij haar bestelling een smartphone, of ander afgebeeld digitaal toestel, zou ontvangen, is niet juist. Op de promotie zijn toekenningsvoorwaarden van toepassing, waarnaar op elke pagina van de uiting wordt verwezen door middel van een asterisk en de tekst “zie de bijgesloten toekenningsvoorwaarden”. Ook op de bestelbon wordt naar de voorwaarden verwezen. Van de maatman-consument mag worden verwacht dat hij de hele uiting leest, ook de toekenningsvoorwaarden die bij een dergelijke actie gebruikelijk zijn. Uit deze toekenningsvoorwaarden volgt dat iedere besteller een touchscreen timer bij een bestelling ontvangt en dat de overige items na afloop van de actie onder de bestellers zullen worden verloot. Klaagster heeft daadwerkelijk de timer ontvangen. De uiting is niet misleidend.

Ad uiting B.

In deze promotie wordt klanten van Ideas Comfort de kans geboden om mee te dingen naar het winnen van een geldbedrag van in totaal € 2.500,-, dat aan het einde van de looptijd van deze promotie wordt verloot onder alle inzenders. Naar wens van de winnaar wordt dit geldbedrag in één keer of in vijf maandelijkse termijnen van € 500,- uitgekeerd. In de uiting wordt wel het voorbehoud gemaakt dat de winnaar van de prijs nog getrokken moet worden. Voor de gemiddelde consument is dit voldoende duidelijk. Van deze consument mag worden verwacht dat hij de hele uiting leest en zich niet beperkt tot het lezen van de ‘koppen’.

Ter onderbouwing van haar stelling dat de uiting voldoende duidelijk maakt dat de winnaar van het geldbedrag nog niet bekend is en dat de geadresseerde van de uiting slechts kans maakt op die prijs, wijst adverteerder op verschillende tekstgedeeltes, waaronder:

“uw selectie is nu officieel en als u als winnaar uit de bus komt..”

“het specimen van het genummerde chequeboekje…”

“…bevestigt dat u potentiële winnaar van dit geweldige bedrag bent”

“als u wint…”

“wanneer het spel wordt afgesloten…”

“te bewaren indien gewonnen”.

Daarnaast wordt op diverse plaatsen in de uiting naar het reglement verwezen. In deze toekenningsvoorwaarden staat dat aan het eind van de looptijd van de actie een bedrag van € 2.500,- wordt verloot onder alle inzenders. Van de maatman-consument mag worden verwacht dat hij de hele promotie leest, ook de kleine letters en de toekenningsvoorwaarden. Deze consument begrijpt dat het om een promotie met een wervend karakter gaat en dat daarin wordt overdreven. Ook weet hij dat prijzen niet ‘zomaar’ weggegeven worden maar dat toekenningsvoorwaarden daarbij gebruikelijk zijn. De uiting is niet misleidend.

De mondelinge behandeling

Het standpunt van adverteerder is gehandhaafd en nader toegelicht. Daarbij zijn de originele uitingen overgelegd.

Met betrekking tot uiting A wordt desgevraagd namens adverteerder meegedeeld dat er geen direct verband bestaat tussen de kolom met zeven ‘goedgekeurde codes’ en de daarnaast staande kolom met digitale toestellen. Wellicht wordt in eerste instantie de indruk gewekt dat de bovenste code hoort bij het bovenste product (led-tv), de tweede code bij het tweede product (smartphone) enzovoort, maar bij lezing van de hele uiting wordt deze indruk weggenomen en wordt duidelijk dat tussen de twee kolommen geen connectie bestaat, aldus adverteerder. Op de vraag van de voorzitter of er klanten zijn aan wie de code is toegekend die naast de touchscreen timer staat, deelt de advocaat mee dat niet te weten. Voor de beoordeling van de klacht acht zij dit ook niet van belang. Klaagster had op grond van de hele uiting, waaronder de toekenningsvoorwaarden, moeten begrijpen dat zij bij haar bestelling niet de smartphone maar de afgebeelde touchscreen timer zou krijgen, en verder met haar code aan het eind van de actie kans maakt op een van de andere te verloten toestellen.

Met betrekking tot uiting B geldt eveneens dat deze teasend en op het eerste gezicht mogelijk suggestief is. Bij lezing van de gehele uiting – in plaats van alleen de koppen – wordt echter de suggestie dat de geadresseerde al een bedrag van € 2.500,- heeft gewonnen voldoende weggenomen, aldus adverteerder.

Het oordeel van de Commissie

1. De Commissie stelt voorop dat zij bij haar beoordeling van de uitingen uitgaat van de gehele en originele uitingen zoals door adverteerder ter zitting overgelegd.

Met betrekking tot uiting A.

2. De Commissie begrijpt klaagsters klacht tegen uiting A aldus dat hierin volgens haar niet duidelijk wordt gemaakt dat de haar toegekende code TACT 656.072 geen recht geeft op de naast deze code staande smartphone, maar slechts op een touchscreen timer, welke timer bovendien volgens haar niet overeenkomt met de in de uiting afgebeelde timer met digitaal scherm. De Commissie overweegt als volgt.

3. In de uiting wordt nadrukkelijk meegedeeld dat de geadresseerde met een goedgekeurde code bij bestelling recht heeft op een “schitterend digitaal toestel” of een “fantastisch touchscreen toestel”. Door tekst, afbeeldingen en de naast elkaar geplaatste kolommen met codes en producten wordt de indruk gewekt dat dit bij de bestelling te ontvangen toestel uit elk van de zeven digitale toestellen met touchscreen kan bestaan. In werkelijkheid krijgt iedere besteller met een goedkeurde code een digitale timer toegezonden en worden de overige zes producten na afloop van de actie onder alle bestellers verloot.

4. Dat de actie aldus in elkaar steekt, kan slechts uit de toekenningsvoorwaarden worden afgeleid. In de uiting wordt enkele malen via een asterisk naar de toekenningsvoorwaarden verwezen. Nu deze toekenningsvoorwaarden echter, los van de verwijzingen, op de achterzijde van een apart vouwblad staan, welk blad geen betrekking heeft op deze actie, kan naar het oordeel van de Commissie niet worden gezegd dat de inhoud van de actie voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk is. De stellige indruk die in de uiting wordt gewekt dat de geadresseerde met zijn persoonlijke code net zo goed een ander digitaal toestel dan de timer kan ontvangen, wordt aldus niet voldoende weggenomen, hoewel daartoe in de uiting genoeg ruimte is.

5. Gelet op het vorenstaande gaat uiting A gepaard met onduidelijke informatie als bedoeld in de aanhef van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Verder is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument door de uiting ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. Niet kan worden uitgesloten immers dat de consument een bestelling plaatst in de veronderstelling dat hij daarbij een toestel met hoge waarde zal ontvangen. De uiting is daarom misleidend en om die reden oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

6. Dat klaagster een ander timer dan in de uiting is afgebeeld, zonder digitaal scherm, is toegezonden, acht de Commissie voldoende gemotiveerd weersproken. In zoverre kan de tegen uiting A gerichte klacht niet slagen.

Met betrekking tot uiting B.

7. Klaagster maakt bezwaar tegen uiting B omdat, zo begrijpt de Commissie, volgens haar in deze uiting de indruk wordt gewekt dat de geadresseerde recht heeft op het bedrag van € 2.500,-, terwijl hij in werkelijkheid slechts een kans daarop maakt. De Commissie overweegt het volgende.

8. In de tekstgedeeltes die door lettergrootte, onderstreping en/of kleurgebruik sterk de aandacht trekken, wordt de geadresseerde aangeduid als “de grote en enige winnaar van de trekking” en “de enige begunstigde die tot winnaar is bekroond”, en wordt aan de geadresseerde meegedeeld: “ik stuur al een eerste van vijf cheques van € 500,00 naar u op die u officieel hebt gewonnen”. Hierdoor kan bij de ontvanger van de uiting  gemakkelijk de indruk ontstaan dat hij het bedrag van € 2.500,- zal ontvangen op voorwaarde dat wordt voldaan aan de instructie om de ‘ontvangstbevestiging van het chequeboekje’ samen met zijn ‘voorkeur van uitbetaling van € 2.500,00’ ingevuld en ondertekend aan adverteerder toe te sturen.

9. Dat de ontvanger van de uiting in werkelijkheid door het inzenden van de gevraagde gegevens slechts kans maakt om aan het einde van de looptijd van de actie de (in meerdere landen van Europa) te verloten prijs van € 2.500,- te winnen, blijkt naar het oordeel van de Commissie onvoldoende uit de uiting. De bij verweer aangehaalde zinsneden in de uiting die volgens adverteerder duidelijkheid over de inhoud van de actie geven, vallen in verhouding tot de aandacht trekkende tekst zo weinig op, dat daardoor de suggestie dat de geadresseerde reeds recht heeft op het bedrag van € 2.500,- niet wordt weggenomen. Hetzelfde geldt voor de onopvallende verwijzingen naar “het bijgevoegde reglement”, waarmee kennelijk de in kleinere letters opgenomen “toekenningsvoorwaarden” worden bedoeld.

10. Op grond van het vorenstaande gaat uiting B gepaard met onduidelijke informatie als bedoeld in de aanhef van artikel 8.2 NRC. Omdat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en om die reden oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De beslissing

De Commissie acht beide reclame-uitingen in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken. Voor het overige wordt de (tegen uiting A gerichte) klacht afgewezen.