Het College van Beroep [1 december 2016]

De grieven           

Deze worden als volgt samengevat.

Grief 1
De Commissie heeft de klacht afgewezen omdat deze volgens haar betrekking heeft op de juridische inhoud van een blog en het niet tot haar taak behoort om deze inhoud op juistheid te toetsen. Nu het om informatie gaat die omringd is met reclame en ook de blog zelf reclame is, had de Commissie echter de uiting, inclusief de blog, op juistheid dienen te toetsen. Het betreft een advertorial omdat JuroFoon informatie weggeeft met de bedoeling een overeenkomst met de klant te sluiten. Klager trekt een parallel met de beslissing in dossier 2016/00068 en verwijst tevens naar dossier 2012/00859. Van zuiver redactionele inhoud is geen sprake. Ook juridische informatie en besluiten die na de overeenkomst worden genomen vallen onder de werking van artikel 8.2 Nederlandse Reclame Code (NRC). Een consument zou kunnen besluiten 1,5 maand door te betalen voor een telefoonabonnement dat hij heeft opgezegd en kan dit “doorzetten” naar een abonnement met JuroFoon.

Grief 2
De voorzitter heeft het afwijzen van de klacht gemotiveerd door te overwegen dat de op grond van artikel 1 NRC aan de Commissie toekomende bevoegdheid ziet op de aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden. Uit de beslissing van de Commissie blijkt dat zij het op dit punt oneens is met de voorzitter. Om die reden had de Commissie de beslissing van de voorzitter dienen te vernietigen.

Het antwoord in appel

De grieven zijn gemotiveerd weersproken.

De mondelinge behandeling

Appellant licht het beroep toe en handhaaft zijn standpunt.

Het oordeel van het College

1. De inleidende klacht is gericht tegen een blog op een webpagina die als titel heeft: “Help, ik zit aan mijn telefoonabonnement vast!”. In de blog wordt juridische informatie gegeven over (stilzwijgende) verlenging van een telefoonabonnement, alsmede over de opzegging van zo’n abonnement en de gevolgen daarvan indien men een ‘gratis’ toestel heeft dat nog niet is afbetaald. De blog zelf bevat geen mededelingen over JuroFoon. De blog maakt echter deel uit van een pagina (en een website) waarop, voor zover hier van belang, de dienstverlening van JuroFoon wordt aangeprezen als “Deskundig en eerlijk advies”. Gelet hierop dient de blog te worden gezien als een onderdeel van de aanprijzing van JuroFoon als een bekwame juridische dienstverlener. De Commissie had tegen deze achtergrond, gelet op de inleidende klacht, dienen te beoordelen of de totale uiting misleidend is. De Commissie heeft dit echter niet gedaan en de klacht afgewezen uitsluitend wegens het juridische karakter van de blog. Het College zal, naar aanleiding van grief 1, alsnog op basis van de totale uiting beoordelen of sprake is van misleidende reclame.

2. Appellant stelt dat sprake is van misleiding omdat de blog juridische onjuistheden bevat. JuroFoon heeft erkend dat (uitsluitend) de in de blog genoemde voorbeelddatum waarop het abonnement eindigt onjuist is. Het College laat op grond van het volgende in het midden of de blog ook andere onjuistheden bevat. De totale uiting en het grotere geheel waarvan deze deel uitmaakt (het College verwijst naar de door appellant overgelegde print van de homepage van de website van JuroFoon) maken duidelijk dat de mededeling van JuroFoon dat zij deskundig en eerlijk advies geeft niet is beperkt tot de onderhavige blog, maar is bedoeld voor een grote variëteit aan juridische onderwerpen waarover zij adviseert. Het enkele feit dat in een incidentele juridische blog een of meer fouten staan, is onvoldoende om te oordelen dat Juro­Foon in het algemeen niet deskundig en eerlijk zou adviseren. Grief 1 treft daarom uiteindelijk geen doel. Grief 2 mist zelfstandige betekenis en wordt eveneens afgewezen. Het College zal op grond van het voorgaande het oordeel van de Commissie bevestigen, met dien verstande dat de klacht wordt afgewezen omdat geen sprake is van oneerlijke reclame.

De beslissing van het College van Beroep

Het College bevestigt de beslissing van de Commissie met wijziging van gronden.

[Hieronder volgt de beslissing waartegen beroep is ingesteld]

De Reclame Code Commissie [10 oktober 2016]

De bestreden uiting

Het betreft een blog op de website www.jurofoon.nl/blog/blogpost/help-ik-zit-aan-mijn-telefoonabonnement-vast waarin toelichting wordt gegeven op de rechten van consumenten met betrekking tot telefoonabonnementen. Daarin wordt onder meer besproken onder het kopje: “Maandelijks opzeggen na stilzwijgende verlenging” hoe men kan opzeggen en wat de wet daarover vermeldt en onder het kopje “Sim only of abonnement met ‘gratis’ toestel” dat indien men een abonnement met gratis toestel voortijdig opzegt, de nog niet afbetaalde kosten alsnog moeten worden betaald.

De klacht

De klacht richt zich tegen de volgende, volgens klager onjuiste informatie:

• dat (telefoon) abonnementen stilzwijgend mogen worden verlengd;
• dat de consument een (telefoon) abonnement maandelijks kan opzeggen, met de inachtneming van een opzegtermijn van één maand;
• dat dit betekent dat als er op 10 mei wordt opgezegd, het abonnement dan eindigt op 30 juni
• dat een “gratis” toestel moet worden afbetaald, indien het abonnement voortijdig wordt beëindigd.

En dat de consument als gevolg hiervan een besluit over een transactie kan nemen dat hij anders niet genomen zou hebben.

De beslissing van de voorzitter

De voorzitter heeft besloten de klacht direct af te wijzen omdat het betreffende blog een juridisch inhoudelijk artikel betreft over de rechten van consumenten met betrekking tot de mogelijkheid van opzeggen van een telefoonabonnement. Klager betwist de juistheid van een deel van de juridische informatie. Deze informatie dient weliswaar te worden beschouwd als onderdeel van een reclame-uiting (in de onderhavige uiting staat onder meer: “Deskundig en eerlijk advies”) maar de inhoud daarvan strekt niet verder dan een redactionele invulling van een bepaald juridisch item. De voorzitter oordeelt dat het niet tot de taak van de Reclame Code Commissie behoort om dergelijke redactionele informatie op juistheid te toetsen. De op grond van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) aan de Reclame Code Commissie toekomende bevoegdheid ziet immers op aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden. Een redactionele invulling van een juridische item valt niet onder dit begrip, ook niet indien in aanmerking wordt genomen dat deze invulling kan worden opgevat als een bewijs van bekwaamheid van adverteerder. De klacht wordt op grond van het voorgaande afgewezen.

Het bezwaar tegen de beslissing van de voorzitter

Klager is van mening dat sprake is van reclame in de zin van de NRC en dat ook de juridische artikelen reclame zijn. Het betreft hier een advertorial, een redelijk informatief verhaal dat in opdracht van een bedrijf wordt geschreven en in feite een ‘geschreven advertentie’ is.

In artikel 7 NRC staat dat reclame niet oneerlijk mag zijn. En dat misleidende en agressieve reclame zeker oneerlijk is. En in artikel 8.2 NRC staat dat reclame misleidend is als deze gepaard gaat met onjuiste, onduidelijke of dubbelzinnige informatie. Er is volgens klager sprake van een vrij eenvoudige beslissingsboom: Is er sprake van reclame? Zo ja, wordt er bij de reclame informatie verspreid? Zo ja, dan behoort het tot de taak van de Commissie om te beoordelen of de informatie onjuist, onduidelijk of dubbelzinnig is en de consument er toekan brengen om een besluit te nemen over een transactie dat deze anders niet genomen zou hebben. De voorzitter spreekt zichzelf dan ook tegen door enerzijds te overwegen dat sprake is van reclame en anderzijds te weigeren om de klacht te behandelen. Klager verzoekt de Commissie om te beslissen dat de voorzitter de klacht ten onrechte direct heeft afgewezen, de beslissing van de voorzitter te vernietigen en de klacht in behandeling te nemen.

Het verweer

Het verweer wordt als volgt samengevat.

Adverteerder is van oordeel dat de onderhavige blog niet valt onder de definitie van reclame als opgenomen in artikel 1 NRC. De juridische inhoud van het bewuste artikel is, al dan niet juist, puur gericht op het verstrekken van informatie en strekt niet tot aanprijzing van diensten en kan het economische gedrag van consumenten niet verstoren. Deze mededelingen hebben immers niet tot doel om de gemiddelde consument een besluit te laten nemen tot het al dan niet afnemen van diensten van Jurofoon. Adverteerder sluit zich aan bij de overwegingen en het oordeel van de voorzitter in zijn beslissing van 26 juli 2016 dat het niet tot de taak van de Reclame Code Commissie behoort om dergelijke redactionele informatie op juistheid te toetsen, ook niet indien in aanmerking wordt genomen dat deze invulling kan worden opgevat als een bewijs van bekwaamheid van adverteerder. Adverteerder erkent evenwel dat in het bewuste artikel een fout is geslopen en inmiddels met inachtneming van de opmerkingen van klager is aangepast.

Het oordeel van de Commissie

1. De Commissie vat de klacht aldus op dat klager stelt dat de uiting, een webpagina met een blog van adverteerder, een reclame-uiting is in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) en onjuiste informatie bevat en daardoor strijdig is met artikel 7 en 8 van de NRC.

2.  In de eerste plaats dient de vraag te worden beantwoord of de bestreden uiting reclame is in de zin van artikel 1 van de NRC. De Commissie beantwoordt deze vraag bevestigend. Op de betreffende webpagina waarop het blog is geplaatst, staat onder meer “deskundig en eerlijk advies”, “direct antwoord van jouw jurist”, “begin nu met een freemium abonnement, gratis starten”. Ook de verdere inhoud en strekking van de uiting kan worden opgevat als een aanprijzing van de diensten van Jurofoon. De Commissie verwerpt op dit punt het andersluidende verweer Jurofoon.

3. Volgens klager is de uiting oneerlijk en misleidend in de zin van de artikelen 7 en 8 NRC. Kern van de klacht is in zoverre dat het blog (gedeeltelijk) juridisch onjuiste informatie bevat. De klacht betreft derhalve de juridische inhoud van een blog van een medewerker van adverteerder. De Commissie volgt het oordeel van de voorzitter dat het niet tot de taak van de Commissie behoort om de juridische inhoud van een dergelijk blog op juistheid te toetsen.

4. Gelet op het bovenstaande wordt beslist als volgt.

De beslissing van de Reclame Code Commissie

De Commissie bevestigt de beslissing van de voorzitter en wijst de klacht af.