Het College van Beroep [11 november 2020]

De bestreden uiting, de inleidende klacht en de beslissing van de Commissie

De klacht is gericht tegen een televisiecommercial van Becam waarin wordt gezegd: “Of je nou zwemt in het geld of ieder dubbeltje omdraait, lenen doen we allemaal: een kopje suiker bij de buren, betalen met je creditcard of het leasen van je droomauto. Maar lenen we wel slim? Bij Becam kan je flink besparen op je lening. Ja, Becam. Slim lenen voor iedereen.” De tekst “Becam. Slim lenen voor iedereen” verschijnt ook uitgeschreven in beeld.

De inleidende klacht luidt dat de mededeling “Slim lenen voor iedereen” onjuist is omdat toen klager op de website van Becam voor de aanvraag van een lening zijn gegevens invulde, waaronder zijn geboortedatum, de volgende mededeling verscheen: “De maximale leeftijd om een krediet af te sluiten is 74 jaar”.

De Commissie heeft geoordeeld dat voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk is dat de uiting ‘slim lenen voor iedereen’ enige overdrijving in zich heeft en niet zo moet worden begrepen dat letterlijk iedereen een lening kan afsluiten. Dat een grote groep personen, te weten 74-plussers, is uitgesloten van de dienstverlening van Becam, behoeft de consument echter niet zonder meer te begrijpen. In de commercial wordt niet duidelijk gemaakt dat Becam met ‘iedereen’ alleen doelt op iedereen binnen de groep consumenten met een reeds lopende lening, en niet op personen ouder dan 74 jaar die buiten de acceptatiecriteria van de banken vallen. Gelet hierop acht de Commissie de uiting misleidend. Dat een consument door het invullen van zijn geboortedatum op de website van Becam wordt geïnformeerd over de geldende maximale leeftijdsgrens, neemt het misleidende karakter van de commercial niet weg.

Samenvatting van de grieven

De Commissie heeft ten onrechte geoordeeld dat de gemiddelde consument niet behoeft te begrijpen dat een grote groep personen, te weten 74-plussers, is uitgesloten van de dienstverlening van Becam. Becam is een online bemiddelaar in consumptief krediet. Zij bemiddelt tussen de consument en kredietaanbieders bij het oversluiten van een bestaande lening naar een nieuwe lening met een lagere rente. Becam is bij de bemiddeling gebonden aan de acceptatierichtlijnen van banken, waaronder de leeftijdsgrens (74 jaar) die alle banken hanteren. Een maximale leeftijd is noodzakelijk omdat er voldoende perspectief moet zijn dat de gehele lening bij leven kan worden afgelost. Omdat Becam zich bezighoudt met het oversluiten van bestaande leningen, gaat het om een doelgroep die vanzelfsprekend binnen de acceptatiecriteria van de banken valt. De dienstverlening is gericht op ‘iedereen’ binnen deze doelgroep. Na de zin: “Bij Becam kan je flink besparen op je lening.”, wordt de koppeling gemaakt met de volgende zin: “Ja, Becam. Slim lenen voor iedereen”. Met de tweede zin wordt duidelijk gemaakt dat ‘Slim lenen voor iedereen’ van toepassing is op de doelgroep die kan besparen op een bestaande lening. Consumenten die ouder zijn dan 74 jaar zullen geen lening meer hebben en worden niet aangesproken door de televisiecommercial. Zij kunnen om die reden niet als de gemiddelde consument worden beschouwd. In de televisiecommercial wordt verwezen naar de website van Becam. Op de website wordt snel meer duidelijkheid gegeven over de doelgroep van Becam. Na het invullen van het openstaande bedrag, het rentepercentage en maandbedrag kan het voordeel worden berekend. Vervolgens wordt de consument gestuurd naar het aanvraagformulier. Er zijn geen andere klachten ontvangen over de televisiecommercial.

De mondelinge behandeling

Het standpunt van Becam is mondeling toegelicht. Op hetgeen daarbij is verklaard, zal hierna, voor zoveel nodig, worden ingegaan.

Het oordeel van het College

5.1. Becam stelt dat uit de televisiecommercial blijkt dat het daarin gaat om het besparen op een reeds bestaande lening indien men deze oversluit. Het College oordeelt anders. In de televisiecommercial wordt eerst in het algemeen gesproken over geld lenen (“lenen doen we allemaal (…) Maar lenen we wel slim?”). Vervolgens wordt gezegd dat men bij Becam flink kan besparen op zijn lening en “Ja, Becam. Slim lenen voor iedereen.” Deze omschrijving van de dienstverlening in de context van de gehele reclame-uiting maakt niet duidelijk dat Becam, zoals zij stelt, in de televisiecommercial een dienstverlening aanprijst die (alleen) bestaat uit het bemiddelen bij het oversluiten van een reeds bestaande lening. In plaats daarvan zal de gemiddelde consument de televisiecommercial waarschijnlijk zo uitleggen dat deze ziet op het aanprijzen van een nieuwe lening tegen (beweerdelijk) gunstige voorwaarden en voor ‘iedereen’.

5.2. Overigens constateert het College in verband met het laatste dat geïntimeerde in de toelichting op zijn klacht schrijft dat hij op de website van Becam de gegevens heeft ingevuld “voor de aanvraag van een lening”. Het College gaat daarom ervan uit dat men bij Becam niet is beperkt tot een aanvraag voor bemiddeling bij het oversluiten van een bestaande lening, maar via haar website ook een offerte voor een nieuwe lening kan aanvragen. Blijkbaar heeft geïntimeerde in dat kader het formulier “Vrijblijvende offerte aanvragen” ingevuld dat door hem bij de klacht is overgelegd en waarbij hij met de leeftijdsgrens werd geconfronteerd. Dit laatste bleek doordat, zoals in de door geïntimeerde overgelegde bijlage is te zien, bij het invullen van de persoonlijke gegevens de melding verscheen: “De maximale leeftijd om een krediet af te sluiten is 74 jaar”. Deze melding zou volgens de eigen stellingen van Becam overbodig zijn als het hier om bemiddeling bij het oversluiten van een bestaand krediet zou gaan.

5.3. De Commissie heeft geoordeeld dat voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk is dat de uiting ‘slim lenen voor iedereen’ enige overdrijving in zich heeft en niet zo moet worden begrepen dat letterlijk iedereen een lening kan afsluiten, maar dat men niet behoeft te verwachten dat een grote groep personen, te weten de 74-plussers, is uitgesloten van de dienstverlening van Becam. Het College onderschrijft dit oordeel. Uit de uiting blijkt niet dat Becam met de woorden ‘voor iedereen’ alleen doelt op consumenten die een reeds bestaande lening willen oversluiten, en daarmee niet op personen die buiten de acceptatiecriteria van de banken vallen (zoals 74-plussers). Nu de uiting in dit opzicht tekortschiet, voldoet zij niet aan de eis dat reclame-uitingen ter zake van een financieel product correct, duidelijk en niet misleidend mogen zijn. Nu de Commissie de reclame-uiting blijkens het voorgaande terecht misleidend heeft geacht, beslist het College als volgt.

De beslissing van het College van Beroep

Het College bevestigt de beslissing van de Commissie.

[Hieronder volgt de beslissing waartegen beroep is ingesteld]

De Reclame Code Commissie [30 juli 2020]

De bestreden reclame-uiting

Het betreft de televisiecommercial van Becam, waarin door de voice-over wordt gezegd:

“Of je nou zwemt in het geld of ieder dubbeltje omdraait, lenen doen we allemaal: een kopje suiker bij de buren, betalen met je creditcard of het leasen van je droomauto. Maar lenen we wel slim? Bij Becam kan je flink besparen op je lening. Ja, Becam. Slim lenen voor iedereen.”
De tekst “Becam. Slim lenen voor iedereen” verschijnt ook uitgeschreven in beeld.

De klacht

Klager maakt bezwaar tegen de mededeling “Slim lenen voor iedereen”. Toen klager op de website van Becam voor de aanvraag van een lening zijn gegevens invulde, waaronder zijn geboortedatum, verscheen de mededeling: “De maximale leeftijd om een krediet af te sluiten is 74 jaar”. Klager is ouder dan 74 en kan geen lening afsluiten. Becam is dus niet ‘voor iedereen’, aldus klager.

Het verweer

Het standpunt van Becam, zoals weergegeven in het schriftelijke verweer en nader toegelicht ter zitting, wordt als volgt samengevat.
Becam is een online bemiddelaar in consumptief krediet, die bemiddelt tussen de consument en verschillende kredietaanbieders. Becam richt zich op het oversluiten van één of meer bestaande leningen met hoge rentes naar één nieuwe lening tegen een lagere rente. Bij de bemiddeling is Becam gebonden aan de acceptatierichtlijnen van banken. Om de kredietverlening verantwoord te laten zijn, geldt onder meer een minimale leeftijd – omdat een kredietnemer zelfstandig bevoegd moet zijn – en een maximale leeftijd – omdat er voldoende perspectief moet zijn dat de gehele lening bij leven kan worden afgelost. Bij een consumptief krediet geldt geen onderpand zoals bij een hypotheek. De commercial is gericht op de doelgroep van consumenten die reeds een lening hebben lopen. De consumenten met een bestaande lening vallen vanzelfsprekend binnen de acceptatiecriteria van de banken en komen daardoor in aanmerking voor het oversluiten van hun lening door Becam. Dit zijn personen van maximaal 74 jaar. In Nederland is het voor personen ouder dan 74 jaar bij geen enkele geldverstrekker mogelijk om een consumptief krediet af te sluiten. De doelgroep die door de commercial wordt aangesproken kan daarom worden aangemerkt als ‘iedereen’, waardoor de slogan “slim lenen voor iedereen” volgens Becam juist en niet misleidend is. Op de homepage van de website van Becam staat een besparingscheck waarmee een consument kan bekijken hoeveel op een lening bespaard kan worden. Hierin wordt direct duidelijk gemaakt dat de kredietverstrekking aan leeftijdsgrenzen is gebonden. Becam doet een beroep op het inzicht van de consument dat kredietverlening verantwoord moet zijn.

Het oordeel van de Commissie

1. De klacht werpt de vraag op of de uiting “Becam. Slim lenen voor iedereen” door gebruik van het woord ‘iedereen’ onjuist en om die reden misleidend is.

2. Naar het oordeel van de Commissie is voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk dat de uiting ‘slim lenen voor iedereen’ enige overdrijving in zich heeft en niet zo moet worden begrepen dat letterlijk iedereen een lening kan afsluiten. Dat een grote groep personen, te weten 74-plussers, is uitgesloten van de dienstverlening van Becam, behoeft de gemiddelde consument echter niet zonder meer te begrijpen. In de commercial wordt niet duidelijk gemaakt dat Becam met ‘iedereen’ alleen doelt op iedereen binnen de groep consumenten met een reeds lopende lening, en daardoor niet op personen ouder dan 74 jaar die buiten de acceptatiecriteria van de banken vallen. Er wordt in de uiting ook niet naar voorwaarden verwezen die dit laatste duidelijk maken.

3. Gelet op het voorgaande acht de Commissie de uiting “Becam. Slim lenen voor iedereen” te absoluut. De uiting gaat daardoor gepaard met onjuiste informatie als bedoeld in de aanhef van artikel 8.2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Omdat de gemiddelde consument hierdoor ertoe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en om die reden oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Dat een consument door het invullen van zijn geboortedatum op de website van Becam wordt geïnformeerd over de geldende maximale leeftijdsgrens, neemt het misleidende karakter van de commercial niet weg.

4. Op grond van het vorenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing van de Reclame Code Commissie

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.