De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiecommercial van Kwantum. In de commercial zijn twee medewerkers van de montageservice van Kwantum te zien, terwijl zij bij een klant in huis gordijnen opgehangen. Achtereenvolgens is te zien dat medewerker A de gordijnen uit de bedrijfsauto pakt, voorbereidingen treft, gaten in de muur boort en de gordijnen ophangt. Medewerker B geeft ondertussen instructies aan medewerker A en drinkt een kop koffie. Aan het einde van de klus vraagt medewerker B de klant om een ‘krabbeltje’ voor akkoord. Vervolgens zegt medewerker B tegen medewerker A, terwijl hij het gordijn rechttrekt: “ruim jij even op, dan doe ik even de finishing touch”. Buiten bij de bedrijfsauto vraagt medewerker A: “de finishing touch?”, waarop medewerker B zegt: “draag jij nou maar de spullen, dan draag ik de verantwoordelijkheid hè”. Vervolgens rijdt  bedrijfsauto weg en is de volgende conversatie te horen:
A:        “Zal ik anders rijden?”

B:        “Hoezo?”

A:        “Dan kan jij een beetje uitrusten, van al die verantwoordelijkheid.”

B:        “Jaja.”

Ter afsluiting zegt de voice-over: “Wie slim is haalt Kwantum in huis”. Deze tekst is ook in beeld.

De samenvatting van de klacht

Volgens klager is sprake van discriminatie aangezien “de gekleurde medelander” het werk doet, terwijl “de blanke medelander” toekijkt. De laatste tijd staat deze discriminatie sterk ter discussie en dan is het aan de adverteerder om dit niet meer te gebruiken in een reclame, aldus klager.

De samenvatting van het verweer

Het is nooit de intentie van adverteerder geweest om iemand te kwetsen en om die reden neemt adverteerder de klacht met betrekking tot de interpretatie van de communicatie uitermate serieus. De bestreden televisiecommercial is de eerste in een reeks en is onderdeel van een nieuwe campagne van adverteerder. De campagne is opgezet rondom een oudere monteur, die zijn vakmanschap en ervaring overbrengt op een jongere collega. Dit is ook de gebruikelijke manier van kennisoverdracht binnen de Kwantum-organisatie. Als rode draad in de campagne keert terug dat de oudere collega er, ten onrechte, vanuit gaat dat hij overal meer verstand van heeft dan zijn jongere collega. Adverteerder heeft voor dit specifieke acteurs-duo gekozen omdat zij een reële afspiegeling vormen van de diversiteit binnen de organisatie, waar iedereen -ongeacht etniciteit of leeftijd- dezelfde kansen op een opleiding en carrière krijgt. Adverteerder betreurt het dat klager de televisiecommercial op deze wijze heeft geïnterpreteerd en herkent deze interpretatie niet.

Het oordeel van de Commissie

1) De Commissie neemt nota van de mededeling van adverteerder dat de bestreden uiting onderdeel vormt van een reeks. Dit is voor de beoordeling van de klacht echter niet van belang. De commercial is een op zichzelf staande uiting die op zichzelf beoordeeld wordt.

2) Voor wat betreft de inhoud van deze uiting oordeelt de Commissie als volgt. In de commercial is een werksituatie tussen twee mannen te zien, waarbij naar het oordeel van de Commissie de hiërarchische relatie tussen de oudere en de jongere collega op een overdreven en humoristisch bedoelde wijze wordt weergegeven. De ongelijkheid tussen de personen in de commercial is gebaseerd op de rolverdeling en het verschil in functie, waarbij de oudere werknemer als de zogenaamd ervaren, maar luie en betweterige werknemer wordt getypeerd, en de jongere kracht als de pientere doener. Naar het oordeel van de Commissie speelt de huidskleur van de personen geen rol in deze typering. Het feit dat een van de medewerkers een getinte huidskleur heeft, doet voor de boodschap van de commercial (“Wie slim is haalt Kwantum in huis”) niet ter zake. De commercial kan derhalve niet in deze zin worden opgevat dat deze is bedoeld om een bepaald beeld over etniciteit te schetsen. Op basis van het voorgaande ziet de Commissie geen aanleiding om te oordelen dat naar de huidige algemene maatschappelijke opvattingen, de grens van het toelaatbare wordt overschreden.

3) Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.

De beslissing van de Commissie

De Commissie wijst de klacht af.