De bestreden reclame-uiting
Het betreft de verpakking van “Vlokfeest” van De Ruijter.
De voorzijde bevat de foto van een (deels opgegeten) witte boterham met bruine en witte vlokken. Los van de boterham zijn op de voorzijde nog twee witte en twee bruine vlokken afgebeeld.
Op de zijkant van de verpakking staat onder meer:
“Ingrediënten: Suiker, magere cacao, cacaoboter, gehard plantaardig vet (palmpit), dextrose, tarwezetmeel, emulgator, (sojalecithine), aroma, kleurstof (bèta-caroteen). kan sporen bevatten van melk”
en
“Mix van chocoladevlokken en vlokken met vanillesmaak
De chocoladevlokken bevatten ten minste 32% cacaobestanddelen”.
De klacht
De klacht wordt als volgt samengevat.
Klager vindt de verpakking van ‘Vlokfeest’ misleidend, en voert daartoe het volgende aan.
Op de verpakking staat een boterham met witte en bruine vlokken, waarbij de bruine vlokken circa 70-80 % van het geheel uitmaken. In de verpakking zitten sinds kort echter steeds minder melkchocoladevlokken, omdat deze duurder zijn dan de witte vlokken, aldus klager. De verhouding bruin:wit is inmiddels circa 20:80%, zo stelt klager. Klager legt een foto over van de voorzijde van de verpakking met daarnaast een doorzichtige voorraadbus met daarin veel meer witte dan bruine vlokken.
Het verweer
Het verweer wordt als volgt samengevat.
Heinz betreurt het dat klager zich door de verpakking misleid voelt, maar van misleiding is naar haar mening geen sprake, om de volgende redenen.
Aan de zijkant van de verpakking, waarvan een afdruk wordt overgelegd, staat de wettelijke naam van het product: “Mix van chocoladevlokken en vlokken met vanillesmaak”. Dat is ook wat een verpakking Vlokfeest bevat: een mix van chocoladevlokken en witte vlokken. Een exacte verhouding tussen chocoladevlokken en witte vlokken is op de verpakking niet aangegeven. Dit is namelijk niet mogelijk, omdat de respectievelijke percentages van een individuele verpakking nooit exact voorspeld kunnen worden. Dit heeft te maken met het productieproces. Eerst worden de chocolade en witte vlokken apart van elkaar geproduceerd, waarna ze worden gemengd tot mix.
Omdat dit, gezien de kwetsbaarheid van de vlokken, uiterst voorzichtig dient te gebeuren, kan een vaste mengverhouding niet bereikt worden. Wel is met de fabriek afgesproken dat Vlokfeest tussen de 55 en 50% chocoladevlokken dient te bevatten.
Het weergeven van een exacte verhouding is conform verordening (EU) 1169/2011 Bijlage Vlll punt 1.a lV ook niet verplicht. Ingevolge deze bepaling is een kwantitatieve opgave niet vereist voor een ingrediënt dat weliswaar voorkomt in de benaming van het levensmiddel, maar niet van dien aard is dat het de keuze van de consument bepaalt, omdat de variërende hoeveelheid niet van wezenlijk belang is om het levensmiddel te karakteriseren.
Voor de verpakking van Vlokfeest is een afbeelding gebruikt van een boterham met Vlokfeest waarin iets meer chocoladevlokken te zien zijn dan witte vlokken. Dit beeld wordt versterkt doordat de witte vlokken wat meer wegvallen tegen de lichte achtergrond van de verpakking en de lichte boterham. Heinz bestrijdt echter dat het percentage chocoladevlokken op de afbeelding 70-80 % is. Van misleiding is geen sprake; de afbeelding geeft de inhoud van de verpakking goed weer: een mix van chocoladevlokken en witte vlokken. Dit wordt op de achterkant van de verpakking ook duidelijk vermeld.
Gezien de steeds iets wisselende mengverhouding zal de inhoud van de ene verpakking wat meer lijken op de afbeelding op de verpakking dan de inhoud van de andere verpakking. Heinz bestrijdt dat de verpakking van Vlokfeest consumenten doet besluiten tot een transactie, waartoe zij anders niet hadden besloten. De beschrijving van de inhoud van de verpakking is duidelijk en indien een consument hecht aan de aanwezigheid van meer chocoladevlokken, dan zou hij/zij een verpakking met alleen chocoladevlokken kunnen kopen.
Heinz bestrijdt dat de verhouding tussen bruine en witte vlokken sinds kort standaard 20-80% is, en dat chocoladevlokken veel duurder zijn. Het exacte prijsverschil betreft bedrijfsgevoelige, niet prijs te geven informatie, maar is dermate klein dat dit voor Heinz geen reden zou zijn om de verhouding tussen chocoladevlokken en witte vlokken aan te passen. De met de fabriek afgesproken mengverhouding en ook het productieproces zijn hetzelfde gebleven.
Mogelijk heeft klager een verpakking getroffen waarin de mengverhouding afwijkt van hetgeen is overeengekomen met de fabriek. Er zou dan sprake zijn van een productiefout, hetgeen Heinz zou betreuren. Graag zou Heinz de betreffende verpakking (indien mogelijk met inhoud) van klager ontvangen, of op zijn minst de batchcode zoals vermeld op de verpakking of de tht datum van de verpakking. De mengverhouding tussen chocoladevlokken en witte vlokken kan dan worden onderzocht en een eventueel afwijkende mengverhouding kan met de fabriek worden besproken.
De repliek
Klager handhaaft zijn standpunt en licht dit nader toe. Daarbij deelt hij onder meer het volgende mee.
Klager heeft twee opeenvolgende verpakkingen van het product aangeschaft. Beide verpakkingen kenden “de beklaagde mengverhouding”. Klager beschikt niet meer over deze verpakkingen, en kan deze, inclusief eventuele batchnummers, derhalve niet meer overhandigen.
De dupliek
Heinz handhaaft haar standpunt en licht dit nader toe. Daarbij deelt zij onder meer het volgende mee.
Klager erkent dat hij de verpakkingen – en derhalve de batchnummers – niet heeft bewaard. Indien er al sprake is van de door klager genoemde verhoudingen, is dit een incident dat moet worden onderzocht in de fabriek. Wegens het gebrek aan batchnummers kan Heinz een en ander niet uitzoeken, en is zij niet in staat om volledig verweer te voeren. Heinz verzoekt de Commissie om hiermee rekening te houden.
Het oordeel van de Commissie
1.
Klager vindt de verpakking van ‘Vlokfeest’ misleidend. Hij stelt daartoe dat de bruine vlokken op afgebeelde boterham (met witte en bruine vlokken) circa 70-80 % van het geheel uitmaken, terwijl volgens hem in de verpakking sinds kort steeds minder melkchocoladevlokken zitten, omdat deze duurder zijn dan de witte vlokken. Volgens klager is de verhouding bruin:wit inmiddels circa 20:80%. De Commissie oordeelt hierover als volgt.
2.
Zij stelt voorop dat bij de beoordeling of een etikettering voor een consument misleidend kan zijn, uit de rechtspraak volgt dat moet worden uitgegaan van de vermoedelijke verwachting van de normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument (HvJ EG 16 juli 1998, 347). Ook dient ervan te worden uitgegaan dat deze gemiddelde consument, wiens beslissing tot aankoop wordt bepaald door de samenstelling van een product, eerst de lijst van ingrediënten leest (HvJ EG 26 oktober 1995, C-51/94). Dat de lijst van ingrediënten op de verpakking staat, kan anderzijds niet uitsluiten dat kan worden geoordeeld dat de consument wordt misleid, bijvoorbeeld indien op de verpakking de indruk wordt gewekt dat het product een ingrediënt bevat dat het in werkelijkheid niet bevat, wat uitsluitend blijkt uit de lijst van ingrediënten (HvJ EG 4 juni 2015, C-195/14).
3.
In het onderhavige geval zijn “chocoladevlokken” en “witte vlokken” niet als zodanig vermeld in de lijst van “Ingrediënten” op de zijkant van de verpakking. Wel staat op de zijkant:
“Mix van chocoladevlokken en vlokken met vanillesmaak
De chocoladevlokken bevatten ten minste 32% cacaobestanddelen”.
Aldus zal bovenbedoelde gemiddelde consument begrijpen dat er in elk geval sprake is van een “mix” van chocoladevlokken en vlokken met vanillesmaak; over de verhouding tussen deze twee soorten vlokken worden geen mededelingen gedaan. De vraag is vervolgens of de consument door de onderhavige afbeelding van één boterham met vlokken op de voorzijde van de verpakking op het verkeerde been wordt gezet over de verhouding chocoladevlokken versus vlokken met vanillesmaak in de verpakking.
4.
De afbeelding betreft een voorbeeld van één boterham, bestrooid met De Ruijter vlokfeest. De gemiddelde consument zal begrijpen dat de precieze verhouding van de verschillende vlokken per boterham kan verschillen. De onderhavige foto toont meer chocoladevlokken dan vlokken met vanillesmaak. De Commissie heeft echter niet kunnen vaststellen dat het hier een verhouding van 42 staat tot 18 betreft, zoals bij repliek door klager betoogd. Wat daarvan zij, op basis van de afbeelding mag redelijkerwijs worden verwacht dat het aantal chocoladevlokken in de verpakking het aantal vlokken met vanillesmaak niet veel zal ontlopen.
5.
Bij verweer heeft adverteerder meegedeeld dat met de fabriek is afgesproken dat Vlokfeest tussen de 55 en 50% chocoladevlokken dient te bevatten en dat noch deze mengverhouding noch het productieproces is veranderd. De Commissie ziet geen althans niet voldoende aanleiding om de juistheid van dit verweer in twijfel te trekken. Klager heeft onder verwijzing naar een foto van een doorzichtige voorraadbus met daarin veel meer witte dan bruine vlokken gesteld dat hij twee opeenvolgende verpakkingen van het product heeft aangeschaft en dat beide verpakkingen “de beklaagde mengverhouding” kenden. Omdat klager niet meer beschikt over deze verpakkingen, inclusief eventuele batchnummers, kan hij niet voldoen aan het verzoek van Heinz om deze te overleggen, teneinde te onderzoeken of er in dit geval sprake is van een productiefout.
Gelet op het bovenstaande komt het de Commissie voor dat de afbeelding op de verpakking geen onjuist beeld geeft van de in het algemeen bestaande verhouding chocoladevlokken en vlokken met vanillesmaak in de verpakking. Mogelijk is er in het geval van klager sprake van een productiefout en daarmee een incident, maar dat kan de Commissie bij gebrek aan nadere gegevens van klager niet vaststellen.
Gelet op het bovenstaande wordt als volgt beslist.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht af.