De bestreden reclame-uitingen

Het betreft posters met verschillende tekstblokken die in de periode voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen als buitenreclame door heel Nederland hingen. Voor de lay-out is de huisstijl van de VVD gebruikt en de posters bevatten het logo en de slogan “ZEKER NU” van de VVD.

De Commissie beoordeelt de door klager overgelegde uitingen, welke de volgende tekstblokken bevatten:

“Geen gelul,

leraren

op de

nul”

en

“Villasubsidie

voor de rijken,

huurders

moeten niet

zeiken”

Onder deze tekstblokken staat, in kleinere letters: “word lid van de JS  www.js.nl “ met daarnaast het logo van de Jonge Socialisten in de PvdA. 

De klacht

De klacht luidt – samengevat – als volgt.

Klager stelt voorop dat hij zwevende kiezer is en geen sterke politieke voorkeur heeft.

In het geval dat sprake is van een reclame-uiting, moet men ervan op aan kunnen dat de desbetreffende organisaties herkenbaar zijn op basis van hun identiteit, onder meer doordat zij in hun uitingen hun eigen kleuren en logo gebruiken. Klager werd verward in zijn informatieverzameling en overwegingen, doordat hij in het voorbijgaan de bewuste posters heeft gezien, met de kleuren en de identiteit van de VVD en met boodschappen die klager niet kon plaatsen. Adverteerder beïnvloedt, door zich voor te doen als een partij die men als burger in overweging zou kunnen nemen, het beslissingsproces van een burger. Klager voelt zich door de campagne opzettelijk verkeerd geïnformeerd en vindt dit niet acceptabel. De bewuste actie verstoort klager in zijn objectieve en neutrale informatievergaring en verhindert het maken van een eigen keuze. Hierbij doet het niet ter zake of het een stem betreft of het aanschaffen van een product of dienst.

Het verweer

Het verweer kan als volgt worden samengevat.

Ten eerste hebben de posters een parodiërend karaker. De boodschap wordt dusdanig overdreven weergegeven dat men redelijkerwijs niet kan verwachten dat sprake is van een echte VVD-poster.

In de tweede plaats waren de posters niet aangeplakt op plaatsen die bestemd waren voor politieke partijen, maar op plaatsen, bestemd voor overige adverteerders.

Voorts is op verschillende manieren kenbaar gemaakt dat de posters van de Jonge Socialisten afkomstig waren en niet van de VVD. Naast het logo van de VVD stond ook het logo van de Jonge socialisten op de poster. Dat de posters van de Jonge Socialisten afkomstig waren, is eveneens bekend gemaakt in diverse landelijke media. Klager heeft zelf een dergelijk persbericht bij de klacht gevoegd.

Tot slot geldt dat de actie heeft plaatsgevonden in het kader van de landelijke campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen. Aldus is sprake van een context waarin bepaalde meningen bewust overdreven worden weergegeven. Voorts dient de Reclame Code Commissie zich, gelet op deze context, terughoudend op te stellen in haar oordeel over wat toelaatbaar is en wat niet.

De mondelinge behandeling

X en X lichten het standpunt van adverteerder mondeling nader toe. Onder meer worden op een computerscherm de uitingen getoond. Op verzoek van de Commissie heeft adverteerder na de zitting de uitingen in digitale vorm aan haar verzonden.

Het oordeel van de Commissie

De Commissie acht het, met name gelet op de inhoud van de tekstblokken en binnen de context van de verkiezingsstrijd, voor de gemiddelde kiezer voldoende duidelijk dat sprake is van een parodie en dat de posters niet daadwerkelijk van de VVD afkomstig zijn. Naar het oordeel van de Commissie is bij lezing van de teksten aanstonds kenbaar dat de VVD haar programmapunten niet op dergelijke wijze zou verwoorden.

Mocht men desondanks door de posters in twijfel zijn gebracht, dan wordt deze twijfel weg

genomen door de tekst die, in kleine letters, doch duidelijk leesbaar, onderin de uitingen staat. Daarin wordt men immers, onder vermelding van het logo van de van de Jonge Socialisten van de PvdA, opgeroepen om lid te worden van deze beweging.

Gelet op het voorgaande treft de klacht geen doel.

De beslissing

De Commissie wijst de klacht af.