Hieronder vindt u de afhandeling van klachten in cijfers van het tweede kwartaal van 2019 (april-mei-juni). De definitieve cijfers verschijnen elk jaar in ons jaarverslag.
In het tweede kwartaal van dit jaar zijn in totaal 933 klachten en meldingen ontvangen. Daarvan zijn er 634 afgehandeld zonder dat er een uitspraak van de (voorzitter van de) Reclame Code Commissie op is gevolgd. Verder zijn er 128 gelijkluidende klachten ontvangen. Lang niet elke klacht wordt in behandeling genomen. In het afgelopen kwartaal zijn er 171 beslissingen verschenen en gepubliceerd in de online uitsprakendatabase. Wilt u weten waar de meeste klachten over zijn ontvangen, of hoe vaak de voorzitter een klacht direct heeft afgewezen?
Klachten zonder uitspraak
In het tweede kwartaal van 2019 zijn 634 klachten en meldingen afgehandeld die niet tot een uitspraak van de (voorzitter van de) Reclame Code Commissie (RCC) hebben geleid. Daarbij ging het om de volgende categorieën:
Algemene brieven
Er zijn het afgelopen kwartaal 577 algemene brieven verstuurd. Als een klacht niet in behandeling wordt genomen, ontvangt de klager een zogenaamde “algemene brief”. Dit gebeurt bijvoorbeeld in het geval van klachten die niet voldoen aan de vormvereisten (zoals het ontbreken van de motivering voor een klacht of het ontbreken van NAW-gegevens). Ook kan het gaan om klachten die zijn geformuleerd als vraag, of die geen reclame-uiting betreffen.
Gesloten dossiers (opgeloste klachten zonder beslissing)
In sommige gevallen leidt de procedure van hoor en wederhoor, die door de SRC wordt toegepast, ertoe dat de adverteerder en klager tot een dusdanig bevredigende oplossing komen, dat de klager zijn klacht niet meer wenst door te zetten. Of de adverteerder vraagt in een reactie op de klacht om een nadere reactie van de klager en hij/zij laat vervolgens niets meer van zich horen. Een dossier wordt dan gesloten en er volgt in zo’n geval geen uitspraak.
In het tweede kwartaal zijn in totaal 57 dossiers gesloten: 45 dossiers zijn gesloten omdat partijen na tussenkomst van de SRC tot een oplossing zijn gekomen, 8 zijn gesloten vanwege het uitblijven van een nadere reactie van de klager en 4 dossiers zijn om overige redenen gesloten.
Gelijkluidende klachten
Er zijn 128 gelijkluidende klachten ontvangen in het afgelopen kwartaal. In het geval van gelijkluidende klachten worden de meest representatieve klachten in behandeling genomen, en krijgen alle klagers de uitspraak toegestuurd waarin de klacht is behandeld die vergelijkbaar was met hun klacht.
Zo zijn er relatief veel klachten ontvangen over twee commercials van dezelfde adverteerder voor condooms resp. glijmiddel, die werden uitgezonden tijdens de reclameblokken gedurende het tv-programma The Voice Kids. De voorzitter van de Reclame Code Commissie acht het begrijpelijk dat hier tegen bezwaar wordt gemaakt, maar refereert aan een eerder oordeel waarin over dezelfde commercial is bepaald dat deze niet voor 20:00 mag worden uitgezonden. De Reclame Code Commissie kan geen regels opleggen over welke commercials tijdens bepaalde programma-onderbrekingen mogen worden uitgezonden, maar kan enkel een tijdstip bepalen waarna een bepaalde televisiecommercial mag worden uitgezonden. Nu de commercials in deze zaak na 20:00 zijn uitgezonden, kan de klacht niet slagen (zie 2019/00233).
Voorzittersbeslissingen
In het tweede kwartaal heeft de voorzitter van de Reclame Code Commissie 95 beslissingen zelfstandig genomen. De voorzitter doet dit als is hij van oordeel is dat de klacht de Commissie aanleiding zal geven een aanbeveling te doen of dat de Commissie de klacht zal afwijzen.
In 30 beslissingen heeft de voorzitter geoordeeld dat de betreffende reclame-uiting in strijd was met de Nederlandse Reclame Code (zie rode deel van de grafiek). In 11 van die beslissingen heeft de voorzitter een aanbeveling achterwege gelaten, omdat de adverteerder de betreffende uiting gedurende de procedure al had aangepast of ingetrokken.
In 65 uitspraken oordeelde de voorzitter dat de reclame-uiting niet in strijd was met de Nederlandse Reclame Code (zie het groene deel van de grafiek). Daarvan zijn 50 klachten direct door de voorzitter afgewezen (dus zonder dat eerst om verweer is gevraagd aan de adverteerder, omdat naar het oordeel van de voorzitter overduidelijk was dat de klacht door de Commissie zou worden afgewezen). Deze beslissingen worden aangeduid als dVAFs.
Reclame Code Commissie (RCC)
De Reclame Code Commissie nam in het tweede kwartaal van 2019 in totaal 63 beslissingen.
In 26 beslissingen heeft de Commissie geoordeeld dat geen sprake was van een overtreding van de Nederlandse Reclame Code en de klacht afgewezen.
In 37 beslissingen oordeelde de Reclame Code Commissie dat de reclame-uiting in strijd was met de Nederlandse Reclame Code. Daarbij ging het in 3 beslissingen om de aanprijzing van denkbeelden, in welk geval geen aanbeveling maar een vrijblijvend advies wordt. In 1 beslissing is een aanbeveling achterwege gelaten.
College van Beroep (CvB)
Het College van Beroep deed in het afgelopen kwartaal 13 uitspraken (10 aanbevelingen vanwege strijd met de NRC, 3 afwijzingen). Het College heeft in alle 3 de zaken de uitspraak van de Reclame Code Commissie bevestigd, waarvan 1 met wijziging van gronden.
Compliance
De afdeling Compliance controleert of de adverteerder de uitspraak van de (voorzitter van de) RCC of het CvB opvolgt. Een adverteerder wordt als “compliant” aangemerkt als hij het compliance-formulier retourneert en toezegt de betreffende uiting niet meer op dergelijke wijze te zullen gebruiken (of verspreiden) of als hij op andere wijze laat weten dat de uiting is ingetrokken of aangepast. Compliance kan ook worden bereikt via de medewerking van aangesloten media. De afdeling Compliance beoordeelt niet of een aangepaste uiting voldoet aan de Nederlandse Reclame Code. Als de reclame naar aanleiding van een uitspraak wordt gewijzigd en een nieuwe reclame-uiting ontstaat, kan uitsluitend de Reclame Code Commissie c.q. het College van Beroep op basis van een klacht beoordelen of die nieuwe uiting voldoet aan de eisen van de Nederlandse Reclame Code.
Als een adverteerder niet reageert op verzoeken van de afdeling Compliance en ook niet op andere wijze is geconstateerd dat de uiting is aangepast dan wel ingetrokken, wordt het dossier in beginsel onder “Non-Compliant” gepubliceerd op www.reclamecode.nl. Daarmee komt het onder meer onder de aandacht van de toezichthouders, zoals de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Een adverteerder kan – gedurende een kalenderjaar – een registratie onder “Non-Compliant” ongedaan laten maken door contact op te nemen met de Afdeling Compliance en aan te geven op welke wijze hij alsnog gevolg geeft aan de aanbeveling van de Reclame Code Commissie
Elk jaar wordt weer een hoge mate van compliance bereikt: Ruim 96 tot 97% van de adverteerders geeft gevolg aan de aanbeveling door de betreffende reclame-uiting aan te passen of in te trekken.
Vermelding op de website
De afdeling Compliance monitort elk kwartaal de dossiers waarin (na bezwaar/beroep) een overtreding van de NRC is geconstateerd en nog geen toezegging van de adverteerder is ontvangen dat hij de reclame-uiting niet meer zal gebruiken/verspreiden dan wel zal aanpassen. Als een adverteerder als compliant is aangemerkt, wordt dit sinds 2016 expliciet vermeld bij de online uitspraak op www.reclamecode.nl. Als u van mening bent dat een adverteerder onterecht als compliant staat vermeld, of als u als adverteerder meent dat u ten onrechte nog niet als compliant vermeld staat, kunt u dit met vermelding van het dossiernummer doorgeven via compliance@reclamecode.nl.
