Hieronder vindt u de afhandeling van klachten in cijfers van het derde kwartaal van 2020 (juli- augustus- september). De definitieve cijfers verschijnen elk jaar in ons jaarverslag.
In het derde kwartaal van dit jaar (juli tot en met september 2020) zijn in totaal 995 klachten en meldingen door de Stichting Reclame Code (SRC) ontvangen, ruim 50 meer dan vorig jaar in deze periode. Hieronder ziet u een overzicht van wat er met de klachten is gebeurd:
OVERZICHT KLACHTENBEHANDELING 2020 | ||
Q3 2020 | Q2 2020 | |
Klachten afgehandeld zonder uitspraak van de Reclame Code Commissie (Algemene brieven, SAFs en gesloten dossiers) |
786 | 596 |
Gelijkluidende klachten | 50 | 185 |
Voorzitter Reclame Code Commissie | 119 | 81 |
Voltallige Reclame Code Commissie | 38 | 71 |
College van Beroep | 2 | 9 |
SUBTOTAAL (excl. gelijkluidende klachten) | 945 | 757 |
TOTAAL | 995 | 942 |
Niet alle klachten en meldingen leiden tot een uitspraak, omdat ze bijvoorbeeld niet compleet zijn, door het secretariaat worden afgedaan of omdat ze onderling worden opgelost.
Klachten zonder uitspraak
Van juli tot en met september 2020 zijn er 786 klachten en meldingen afgehandeld die niet tot een uitspraak van de (voorzitter van de) Reclame Code Commissie (RCC) hebben geleid. Daarbij ging het om de volgende categorieën:
Algemene brieven
Er zijn het afgelopen kwartaal 597 algemene brieven verstuurd. Als een klacht niet in behandeling wordt genomen, ontvangt de klager een zogenaamde “algemene brief”. Dit gebeurt bijvoorbeeld in het geval van klachten die niet voldoen aan de vormvereisten (zoals het ontbreken van de motivering voor een klacht of het ontbreken van NAW-gegevens). Ook kan het gaan om meldingen die zijn geformuleerd als vraag, of die geen reclame-uiting betreffen.
Secretariaatsafwijzingen (SAF)
In het tweede kwartaal van 2020 zijn 150 klachten door het secretariaat van de SRC afgedaan. Het secretariaat van de SRC beoordeelt inkomende klachten op diverse aspecten. Een van deze aspecten is of, gelet op Nederlandse Reclame Code en de eerdere uitspraken van de Reclame Code Commissie, een klacht voldoende kans van slagen heeft. Als dat overduidelijk niet het geval is, ontvangt de klager een SAF. Indien een klager het niet eens is met een SAF, kan hij dat gemotiveerd laten weten aan het secretariaat. Dat zal dan de klacht en toelichting aan de voorzitter van de Reclame Code Commissie voorleggen. De voorzitter zal vervolgens een beslissing nemen over de afwikkeling van de klacht.
Gesloten dossiers (opgeloste klachten zonder beslissing)
In sommige gevallen leidt de procedure van hoor en wederhoor, die door de SRC wordt toegepast, ertoe dat de adverteerder en klager tot een dusdanig bevredigende oplossing komen, dat de klager zijn klacht niet meer wenst door te zetten. Of de adverteerder vraagt in een reactie op de klacht om een nadere reactie van de klager en hij/zij laat vervolgens niets meer van zich horen. Een dossier wordt dan gesloten en er volgt in zo’n geval geen uitspraak. In het derde kwartaal zijn in totaal 39 dossiers gesloten.
Gelijkluidende klachten
Er zijn 50 gelijkluidende klachten ontvangen in het afgelopen kwartaal. In het geval van gelijkluidende klachten worden de meest representatieve klachten in behandeling genomen, en krijgen alle klagers de uitspraak toegestuurd waarin de klacht is behandeld die vergelijkbaar was met hun klacht. Zo werden er meerdere klachten ontvangen tegen een tv-commercial van een doe-het-zelf-zaak, waarin een klant in de winkel een klap in zijn gezicht krijgt omdat hij een aanbieding ongeloofwaardig noemt (zie 2020/00422, de commercial is niet in strijd met de NCR bevonden). Ook stoorden meerdere klagers zich aan het gebruik van de term ‘vegetarisch gehakt’ voor een product dat uit varkensvlees bestaat (zie 2020/00369 en 2020/00369/A, deze uiting is in strijd met de NRC bevonden).
Voorzittersbeslissingen
In het derde kwartaal heeft de voorzitter van de Reclame Code Commissie 119 beslissingen zelfstandig genomen. De voorzitter doet dit als is hij van oordeel is dat de klacht de Commissie aanleiding zal geven een aanbeveling te doen of dat de Commissie de klacht zal afwijzen.
In 68 beslissingen heeft de voorzitter geoordeeld dat de betreffende reclame-uiting in strijd was met de Nederlandse Reclame Code (zie rode deel van de grafiek). In 11 van die beslissingen heeft de voorzitter een aanbeveling achterwege gelaten, omdat de adverteerder gedurende de procedure al passende maatregelen had genomen om de overtreding ongedaan te maken.
In 51 uitspraken oordeelde de voorzitter dat de reclame-uiting niet in strijd was met de Nederlandse Reclame Code (zie het groene deel van de grafiek). Daarvan zijn 13 klachten direct door de voorzitter afgewezen (dus zonder dat eerst om verweer is gevraagd aan de adverteerder, omdat naar het oordeel van de voorzitter overduidelijk was dat de klacht door de Commissie zou worden afgewezen). Deze beslissingen worden aangeduid als dVAFs.
Reclame Code Commissie (RCC)
De Reclame Code Commissie nam in het 3e kwartaal van 2020 in totaal 38 beslissingen.
In 22 beslissingen oordeelde de Reclame Code Commissie dat de reclame-uiting in strijd was met de Nederlandse Reclame Code, waarbij in 3 beslissingen de aanbeveling achterwege is gelaten vanwege passende maatregelen door de adverteerder.
In 16 beslissingen heeft de Commissie geoordeeld dat geen sprake was van een overtreding van de Nederlandse Reclame Code en de klacht afgewezen.
College van Beroep (CvB)
Het College van Beroep deed in het afgelopen kwartaal 2 uitspraken, waarbij het oordeel van de Reclame Code Commissie dat sprake was van een overtreding, is bevestigd.
Compliance en het effect van zelfregulering
De afdeling Compliance controleert of de adverteerder de uitspraak van de (voorzitter van de) RCC of het CvB opvolgt. Een adverteerder wordt als “compliant” aangemerkt als hij het compliance-formulier retourneert en toezegt de betreffende uiting niet meer op dergelijke wijze te zullen gebruiken (of verspreiden) of als hij op andere wijze laat weten dat de uiting is ingetrokken of aangepast. Compliance kan ook worden bereikt via de medewerking van aangesloten media. De afdeling Compliance beoordeelt niet of een aangepaste uiting voldoet aan de Nederlandse Reclame Code. Als de reclame naar aanleiding van een uitspraak wordt gewijzigd en een nieuwe reclame-uiting ontstaat, kan uitsluitend de Reclame Code Commissie c.q. het College van Beroep op basis van een klacht beoordelen of die nieuwe uiting voldoet aan de eisen van de Nederlandse Reclame Code.
Als een adverteerder niet reageert op verzoeken van de afdeling Compliance en ook niet op andere wijze is geconstateerd dat de uiting is aangepast dan wel ingetrokken, wordt het dossier in beginsel onder “Non-Compliant” gepubliceerd op www.reclamecode.nl. Daarmee komt het onder meer onder de aandacht van de toezichthouders, zoals de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Een adverteerder kan – gedurende een kalenderjaar – een registratie onder “Non-Compliant” ongedaan laten maken door contact op te nemen met de Afdeling Compliance en aan te geven op welke wijze hij alsnog gevolg geeft aan de aanbeveling van de Reclame Code Commissie
Elk jaar wordt weer een hoge mate van compliance bereikt: Ruim 96 tot 97% van de adverteerders geeft gevolg aan de aanbeveling door de betreffende reclame-uiting aan te passen of in te trekken.
Vermelding op de website
De afdeling Compliance monitort de dossiers waarin (na bezwaar/beroep) een overtreding van de NRC is geconstateerd en nog geen toezegging van de adverteerder is ontvangen dat hij de reclame-uiting niet meer zal gebruiken/verspreiden dan wel zal aanpassen. Als een adverteerder als compliant is aangemerkt, wordt dit expliciet vermeld bij de online uitspraak op www.reclamecode.nl. Als u van mening bent dat een adverteerder onterecht als compliant staat vermeld, of als u als adverteerder meent dat u ten onrechte nog niet als compliant vermeld staat, kunt u dit met vermelding van het dossiernummer doorgeven via compliance@reclamecode.nl.