De bestreden reclame-uiting
Via een link die klaagster per e-mail ontving waarbij de naam van een familielid van klaagster als afzender werd genoemd, kwam zij terecht op de website www.hoogstewinkans.com.
Op de website kon klaagster een spel spelen, waarbij men verschillende prijzen kon winnen. Op de website-pagina die na het spelen van het spel in beeld verschijnt, stond bovenin de volgende tekst:
“(reclame)
abonneer nu op Iles
MEP DE WESP
SPEEL MEE, ABONNEER OP ILES EN MAAK KANS OP EEN WII OF EEN IPOD NANO”.
Hieronder zijn de namen van te winnen prijzen vermeld en afgebeeld.
Onderaan de pagina staat:
“Dit is een betaalde abonnementsdienst. Stoppen? SMS STOP naar 2200. €1,50 per ontvangen bericht. €0,25 per verstuurd bericht. Min. 7 berichten/wk + 4 spelberichten”,
gevolgd door meer informatie over de bewuste abonnementsdienst.
De klacht
Klaagster heeft, na het openen van de door haar ontvangen e-mail, de bewuste link geopend en het spel gespeeld dat in beeld verscheen. Na het spelen van het spel verscheen op haar scherm de tekst: “Gefeliciteerd, u hebt gewonnen”. Om de prijs te krijgen, moest klaagster haar telefoonnummer invullen. Omdat echter bleek dat het invullen van haar telefoonnummer tot gevolg zou hebben dat zij vast zou zitten aan een abonnementsdienst waarbij zij maximaal 31 smsjes à € 1,50 per stuk per week zou ontvangen, heeft klaagster dit niet gedaan. Achteraf bleek echter dat een groot deel van de contactpersonen van klaagster dezelfde e-mail hadden ontvangen, waarbij klaagster als afzender was vermeld. Klaagster is van mening dat er sprake is van zeer agressieve en misleidende reclame.
Het verweer
De uiting voldoet aan de regels van de Reclamecode voor het Aanbieden van SMS-Diensten. De sms-berichten die de abonnee ontvangt zijn in overeenstemming met de Gedragscode SMS-Dienstverlening. Voordat een consument naar aanleiding van de uiting een abonnement afsluit, is de koopovereenkomst voor hem beschikbaar. Consumenten hebben het recht om de koopovereenkomst binnen 7 werkdagen te ontbinden.
De reclame voor de producten of diensten van adverteerder wordt hoofdzakelijk via internet verspreid. Dit gebeurt vaak door middel van geautomatiseerde systemen van door adverteerder ingehuurde ‘promotors’, die werken met duizenden internetbedrijven (‘publishers’). Deze ‘publishers’ bepalen op welke manier de uiting via het internet wordt aangeboden. De wijze waarop de uiting aan klaagster is aangeboden is ontoelaatbaar. Adverteerder verwijst in dit verband naar zijn voorwaarden, waarin dit is vastgelegd. Het is voor adverteerder niet mogelijk om te achterhalen wie deze vorm van marketing heeft toegepast. De betreffende website is een ‘secret’ domein. De bewuste actie is naar aanleiding van de klacht door adverteerder gestopt.
Het oordeel van de Commissie
De Commissie stelt voorop dat zij reclame-uitingen toetst aan de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de Reclamecode voor het Aanbieden van SMS-Diensten en de Gedragscode SMS-Dienstverlening hiervan (nog) geen deel uitmaken, laat de Commissie deze regelgeving buiten beschouwing.
Adverteerder stelt dat hij niet verantwoordelijk is voor het verzenden van de e-mail. Adverteerder deelt mee dat hij de manier waarop de uiting is verspreid aan een derde heeft gelaten. Adverteerder heeft daarmee gekozen voor een wijze van reclame maken waarbij deze derde zonder enige vorm van preventief toezicht door adverteerder kan besluiten op welke wijze voor adverteerder reclame wordt gemaakt. Hierdoor heeft adverteerder welbewust het risico genomen dat de derde handelt in strijd met de Nederlandse Reclame Code. Naar het oordeel van de Commissie mag onder deze omstandigheden van adverteerder worden verlangd dat hij zoveel mogelijk toezicht en invloed op de derde uitoefent teneinde naleving van de relevante wet- en regelgeving (waaronder de Nederlandse Reclame Code) af te dwingen.
Adverteerder verwijst naar zijn reglement waarin staat dat reclame maken op de door klaagster beschreven wijze verboden is. In beginsel kan adverteerder daarmee naar het oordeel van de Commissie niet volstaan. Adverteerder dient ook wezenlijk controle uit te oefenen op de naleving van het reglement door de derde. In dit specifieke geval is echter aannemelijk dat een dergelijke controle niet mogelijk was. De derde heeft in dit geval immers gekozen voor reclame die verzonden wordt in de vorm van een persoonlijke e-mail afkomstig van een bekende van de ontvanger en heeft voorts, naar adverteerder heeft gesteld, gebruik gemaakt van een website met een ‘secret’ domein. Zoals het College van Beroep in het dossier 1555/08.0120 van 30 juli 2008 eerder heeft overwogen, is het voor derden onmogelijk om e-mailverkeer tussen personen te controleren. Hieruit volgt dat het in dit geval voor adverteerder niet mogelijk was om preventief te controleren of en op welke wijze zijn uiting per e-mail wordt verzonden. Het ontbreken van een controlemogelijkheid kan naar het oordeel van de Commissie niet aan adverteerder worden verweten.
Adverteerder heeft naar aanleiding van de klacht kennis genomen van het handelen van de derde. Naar aanleiding hiervan heeft adverteerder de bewuste actie gestopt. De Commissie gaat ervan uit dat, naar adverteerder stelt, daarmee ook een einde is gekomen aan het op de beschreven wijze per e-mail verspreiden van de bewuste uiting. Onder deze omstandigheden ziet de Commissie geen aanleiding om adverteerder verantwoordelijk te houden voor het onderhavige handelen van de derde.
Wel is adverteerder ten volle verantwoordelijk voor de website-pagina, nu niet in geschil is dat de vorm en de inhoud daarvan door hem zijn bepaald. De Commissie is van oordeel dat uit de uiting voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk blijkt dat, om voor de prijzen in aanmerking te komen, men zich tegen betaling dient te abonneren op de door adverteerder aangeboden SMS-dienst ‘Iles’. De woorden “abonneer op iles” wijzen op een abonnementsdienst. Onder de afbeelding staat duidelijk dat het om een betaalde abonnementsdienst gaat en wat de voorwaarden zijn om kans te maken op de prijzen. De uiting kan derhalve niet misleidend worden geacht.
De beslissing
De Commissie wijst de klacht tegen adverteerder af.