De bestreden reclame-uiting

Het betreft een televisiereclame voor Interactieve TV met de optionele dienst Programma Gemist.

De reclame toont twee vriendinnen die een eerder uitgezonden televisieprogramma  bekijken, dat één van beiden heeft gemist.

De voice-over zegt:

“Jack en Eva trouwen wanneer jij dat wilt, dankzij programma Gemist van Tele2.

Nu Interactieve TV het eerste jaar al vanaf € 5,- per maand extra bij Internet en Bellen. Ook uit te breiden met Programma Gemist.  Bestel snel op tele2.nl”. 

Vervolgens verschijnen achtereenvolgens in beeld een kader waarin staat “Interactieve Televisie” met daarnaast:

 “Actie

  Het eerste jaar vanaf

  € 5,- p/mnd

  Daarna € 10,- p/mnd”

en een kader waarin staat:

“Internet & Bellen” met daarnaast:

“€ 29,95 p/mnd”.

Onderaan de uiting staat in kleinere letters onder meer:

“Aanbieding alleen i.c.m. een 1-jarig contract voor Internet & Bellen. Programma Gemist is verkrijgbaar voor € 5,- extra p/ mnd”. 

De klacht

De prijs van de uitbreiding met Programma Gemist wordt niet genoemd.

Het verweer

Naar aanleiding van deze klacht heeft Tele2 contact opgenomen met klaagster. Daarbij is aan klaagster toegelicht op welke wijze de prijs in de bestreden uiting tot uitdrukking is  gebracht. Klaagster liet blijken genoegen te nemen met deze toelichting. Gelet hierop zou de onderhavige procedure niet behoren te worden voortgezet.

De repliek

In de uiting worden geen onwaarheden verkondigd, maar toch meent klaagster dat kijkers, en zeker jongere kijkers, op het verkeerde been worden gezet, doordat niet alle informatie over de prijs overzichtelijk in beeld wordt gebracht.               

De dupliek

In de bestreden uiting wordt alle benodigde informatie over de prijs verstrekt, en wel zo zorgvuldig, overzichtelijk en volledig als mogelijk in het korte tijdsbestek van een tv-commercial. Dat “Programma Gemist” een uitbreiding is met extra kosten wordt gedurende de hele commercial aan de kijker duidelijk gemaakt. Deze kosten worden steeds onderin de uiting in beeld gebracht met de woorden “Programma Gemist is verkrijgbaar voor € 5,- extra p/mnd”.

Voorts wordt op de website tele2.nl, waarnaar in de commercial wordt verwezen, uitvoerig gecommuniceerd omtrent de kosten, verbonden aan de in de commercial aangeprezen combinatie van producten. Ook via het in de uiting genoemde informatienummer en langs andere wegen verschaft Tele2 de voor een aankoopbeslissing benodigde informatie.

Klaagster gaat eraan voorbij dat de uiting is gericht op de volwassen consument en dat dit de gemiddelde consument is, die tot uitgangspunt moet worden genomen. Abonnees dienen tenminste 16 jaar te zijn.    

Het oordeel van de Commissie

Gelet op de nadere toelichting van de klacht bij repliek vat de Commissie deze klacht op in die zin dat in de uiting geen duidelijke informatie wordt gegeven over de prijs van de optie “Programma Gemist”. De Commissie acht deze klacht gegrond en overweegt daartoe het volgende.

Terwijl in de bestreden uiting in het bijzonder de aandacht wordt gevestigd op de optie “Programma Gemist”, wordt de prijs hiervan, te weten € 5,- per maand, zo klein in beeld gebracht, dat deze voor de gemiddelde consument onvoldoende duidelijk leesbaar is. Daarentegen worden de prijzen van “Internet en Bellen” en “Interactieve TV” wel duidelijk in beeld gebracht en wordt de prijs van “Interactieve TV” bovendien genoemd door de voice-over.

Gelet op het bovenstaande is de reclame voor de gemiddelde consument onduidelijk ten aanzien van de prijs als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder d van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is   de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

Dat Tele2 ook via andere kanalen zoals haar website en een informatienummer informatie over de prijs verstrekt, leidt niet tot een ander oordeel. 

De beslissing van de Reclame Code Commissie van 9 maart 2011

Op grond van het voorgaande acht de Commissie de reclame-uiting in strijd met  artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

Het College van Beroep

De grieven

Deze kunnen als volgt worden samengevat. 

Grief 1

In de gewraakte televisiecommercial toont Tele2 wat de voordelen zijn van “Pro­gram­ma Gemist” en hoe deze dienst werkt. De Commissie heeft weliswaar onder­kend dat de reclame ziet op een optionele dienst, maar heeft vervolgens op dit op­tionele karak­ter onvoldoende acht geslagen bij haar beoordeling, terwijl dit aspect van wezenlijk belang is. De kosten van Programma Gemist spelen geen prominente rol in de reclame-uiting, nu daarin juist de werking en de voordelen van deze optie centraal staan. De kosten van Programma Gemist worden op de website van Tele2 toegelicht, maar staan ook steeds leesbaar onderin beeld, zodat de kijker continu erop attent wordt ge­maakt dat er kosten aan de optie zijn verbonden en hoe hoog deze zijn. Mocht deze informatie niet leesbaar zijn, dan maakt de boodschap onderin beeld aan de kijker (een “wakkere consument die omzich­tig handelt en oplettend is”) voldoende duidelijk dat er kosten zijn verbonden aan Programma Gemist. Dat de kosten voor Internet&Bellen en Interactieve TV volgens de Com­missie duidelijker in beeld worden gebracht, doet aan het voorgaande niets af, nu deze dien­sten nodig zijn om gebruik te kunnen maken van Programma Gemist.

Grief 2

De Commissie heeft er onvoldoende acht op geslagen dat televisie een naar haar aard in ruimte en tijd beperkt medium is. De Commissie heeft hiermee onvoldoende rekening gehouden, evenmin als met het feit dat Tele2 maatre­gelen heeft geno­men om de informatie ook langs andere wegen aan de consu­ment over te brengen.

Het oordeel van het College

1. Vaststaat dat in de gewraakte televisiecommercial specifiek de optionele dienst Programma Gemist wordt aangeprezen en dat de consument die van deze dienst gebruik wil maken, dient te beschikken over de diensten Inter­net&Bellen en Interac­tieve Televisie van Tele2. De kosten van de laatste twee diensten wor­den aan het einde van de televisiecommercial prominent in beeld gebracht. De prij­zen die men aldus zeer groot in beeld ziet, hebben derhalve geen be­trekking op Pro­gram­ma Ge­mist, hoewel deze optie in de televisiecommercial cen­traal staat. De (extra) kosten van Programma Gemist worden slechts vermeld in een zeer klein let­tertype aan de onderzijde van het beeldscherm, overigens, anders dan Tele2 stelt, niet gedurende de gehele uiting, maar slechts gedurende het laatste gedeelte daarvan.

2. Het College is van oordeel dat, indien in een televisiecommercial een specifie­ke dienst wordt aangeprezen, de kosten van deze dienst duidelijk dienen te worden genoemd indien, zoals in het onderhavige geval, uitdrukkelijk ook kosten van ande­re, aanvullende diensten worden genoemd. De gemid­delde consument zal in een der­ge­lijk geval immers verwachten dat de uitdrukkelijk genoemde prijzen (€ 29,95 per maand respectievelijk € 5,– per maand gedurende het eerste jaar, en daarna € 10,– per maand) een com­pleet beeld geven van de kosten van de aangeprezen dienst. Aldus lag het op de weg van Tele2 om ook de kosten van Pro­gram­ma Ge­mist (€ 5,– extra per maand) uitdrukkelijk in beeld te brengen teneinde onduide­lijk­heid bij de consu­ment te voor­ko­men. Tele2 kon niet vol­staan met deze kosten in een zeer klein let­terty­pe te vermelden, bovendien ook nog op een andere plaats dan de uitdrukkelijk ge­noem­de kosten die, ook door hun cen­tra­le plaatsing en wijze van in beeld verschijnen, de meeste aan­dacht vangen.

3. Aldus is juist de prijs van de dienst die specifiek wordt aangeprezen het minst duidelijk vermeld. Het College acht het aan­neme­lijk dat het de ge­middelde consu­ment hierdoor kan ont­gaan dat bovenop de uit­drukke­lijk voor Inter­net&Bellen en Interactieve Televisie ge­noemde prijzen ook nog een bedrag van € 5,– dient te worden betaald voor Programma Gemist. De overige inhoud van de reclame-uiting neemt deze misleiding niet weg. Hetzelfde geldt voor de stelling van Tele2 dat de kosten van Programma Gemist op haar website duide­lijk worden toegelicht. Een televisiecommercial en een website zijn zelfstandige reclame-uitingen die los van elkaar de consument juist en voldoende dienen te informeren. Grief 1 faalt derhalve.

4. Van een aan het medium televisie inherente rele­vante beperking om de kosten van Program­ma Gemist duidelijk in beeld te brengen is niet gebleken. Tele2 is im­mers wel in staat de kosten van Inter­net&Bel­len en Interac­tieve Televisie duidelijk in beeld te bren­gen, zodat niet valt in te zien waarom dit ten aanzien van de kosten van Pro­gramma Gemist anders zou liggen. Ook grief 2 treft geen doel.

5. Derhalve wordt beslist als volgt.

De beslissing

Het College bevestigt de beslissing van de Commissie.